Znajdując się w czasie, kiedy zboża ozime są wciąż w trakcie spoczynku zimowego, powinniśmy się już zastanowić nad ochroną fungicydową naszych upraw. Intensywna produkcja roślinna przyniosła w ostatnich latach coraz większą presję patogenów grzybowych. Dokłada się do tego uproszczone zmianowanie uprawowe, które jest wymuszone opłacalnością produkcji. Całości dopełnia często niekorzystny przebieg pogody, a także pojawiające się szczepy odporne na działanie poszczególnych substancji aktywnych.
Najważniejsza jest ochrona na początku wegetacji
Najważniejszym zabiegiem w ochronie zbóż ozimych jest ochrona na początku wegetacji, czyli w terminie T1. Zwalczamy wtedy prawie wszystkie choroby jakie występują, w pszenicy ozimej będą to choroby podstawy źdźbła, czyli łamliwość źdźbła zbóż (Pseudocercosporella herpotrichoides) oraz często zapominana fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni (Fusarium spp.), której zarodniki w końcowej fazie wegetacji powodują fuzariozę kłosów oraz rzadziej występujące ostra plamistość oczkowa – rizoktonioza zbóż (Rhizoctonia cerealis), zgorzel podstawy źdźbła (Gaumannomyces graminis). Ponadto chronimy przed chorobami liści, takimi jak: mączniak prawdziwy zbóż i traw (Blumeria graminis), septorioza paskowana liści (Septoria tritici), brunatna plamistość liści zbóż (Pyrenophora tritici-repentis), rdza brunatna (Puccinia recondita) oraz rdza żółta (Puccinia striiformis).
Łamliwość źdźbła powoduje na pochwach liściowych młodych roślin brunatnobrązowe plamy, które później nabierają kształtu owalnego z rozlanym, brunatnym obrzeżem i jaśniejszym środkiem. Porażenie łamliwością może doprowadzić do przedwczesnego dojrzewania, wylegania roślin oraz bielenia kłosów. Choroba wymaga do swojego rozwoju wysokiej wilgotności oraz temperatur 4-120C w dzień i 0-40C w nocy.
Podobnie fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła również może doprowadzić do przedwczesnej dojrzałości, bielenia kłosów i wylegania. Jednak dla rozwoju tej choroby nie jest potrzebna wysoka wilgotność, lecz konieczne jest nasłonecznienie i temperatury pomiędzy 0-200C w dzień, a w nocy około 00C. Zgorzel powoduje brązowienie źdźbła i dolnych pochew liściowych, można zaobserwować też rozwój różowej grzybni – szczególnie na kolankach.
Mączniak prawdziwy jest najczęściej spotykaną chorobą i jego charakterystyczny biały nalot z pewnością zna każdy rolnik. Jak wszystkie choroby liści, przez zasiedlenie blaszek liściowych, powoduje ograniczenie procesu fotosyntezy, tak ważnej dla roślin, szczególnie podczas rozwoju roślin. Choroba wymaga dość wysokich temperatur 12-200C podczas dnia i 5-120C w nocy. Wysoka wilgotność powietrza nie jest konieczna, gdyż mączniak zarodnikuje w suchej, ciepłej pogodzie, ale do infekcji dochodzi szczególnie przy dużej wilgotności i słabej cyrkulacji powietrza w łanie.
Septoriozę paskowaną liści obserwujemy zimą i wiosną na młodych roślinach w postaci żółtych i brązowych owalnych plam z żółtymi obrzeżami i często ze skupieniami czarnych zarodników wewnątrz tych plam. Na górnych liściach roślin, już w późniejszych fazach rozwojowych, plamy przyjmują formę krótkich pasków, zlewających się w większe nekrozy wraz z rozwojem choroby. Septorioza potrzebuje do rozwoju wysokiej wilgotności i zwilżenia liścia. Natomiast korzystne dla jej przebiegu temperatury określa się w przedziałach 10-160C w dzień i 0-100C w nocy. Warto pamiętać o bardzo długim okresie utajonym, czyli czasie między infekcją a pojawieniem się zmian chorobowych na roślinie, która wynosi nawet do 28 dni.
Termin zabiegu T1 najczęściej przypada na fazę BBCH 31, czyli pierwsze kolanko zbóż. Jednak przy obecnych anomaliach, musimy zwracać uwagę na przebieg pogody i lustrować swoje plantacje. W razie potrzeby wykonać oprysk wcześniej, czyli na koniec krzewienia/początek strzelania w źdźbło – fazy BBCH 29-30.
Fungicydy na zwalczanie choroby podstawy źdźbła i liści
Do zwalczania chorób w terminie T1 powinniśmy stosować fungicydy, które zwalczają zarówno choroby podstawy źdźbła jak i liści. Największe straty mogą nam przynieść: mączniak prawdziwy, łamliwość źdźbła oraz fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła. Są to również jedne z najczęściej występujących chorób. Dlatego proponujemy zastosować preparaty zawierające protiokonazol – jest to uniwersalny triazol, który bardzo skutecznie działa na choroby fuzaryjne, łamliwość oraz septoriozy i rdze, a jako uzupełnienie , substancję, która charakteryzuje się przede wszystkim silnym działaniem na mączniaka prawdziwego.
Cyflufenamid (Cyflux 50 EW) – to najnowsza substancja aktywna – działa zarówno interwencyjnie, jak i zapobiegawczo i ochroni zboże przez długi czas przed porażeniem mączniakem prawdziwym. Warto dodać, że cyflufenamid otrzymała najwyższą ocenę w publikacji Foliar fungicide activity and seed treatment options for wheat, 2020 (Fungicide activity rating for major wheat diseases, April 2020), wydanej przez AHDB (Brytyjską Radę Rozwoju Rolnictwa i Ogrodnictwa). Gotowy pakiet ochrony na T1 znajdą Państwo w produkcie „Pak na T1” , który skutecznie zwalczy wszystkie choroby i zapewni nam zdrowy łan. Pakiet składa się z fungicydów zbożowych – Poleposition 300 EC oraz Cyflux 50 EW, pakiet wystarcza by wykonać zabieg na T1 na 3 ha zbóż.
Agrosimex
