Zdrowe zwierzę, duże przyrosty, niski wskaźnik śmiertelności, a w przyszłości wysokie efekty produkcyjne to cele jakie stawia przed sobą hodowca odchowujący cielęta. Jednocześnie błędy popełnione w tym okresie będą widoczne w wysokim wskaźniku brakowania krów mlecznych w stadzie.
Tempo zmian w budowie układu pokarmowego cielęcia zmieniającego go ze zwierzęcia przypominającego monogastryczne na przeżuwacza, zależy od prawidłowego żywienia dostosowanego do potrzeb pokarmowych. Zmiany w układzie pokarmowym cieląt są związane z rozwojem mikroflory i mikrofauny oraz zmian aktywności enzymów trawiennych w trawieńcu.
W żywieniu cieląt stosowane są dwa systemy odchowy tj. model tradycyjny trwający 4 miesiące oraz system skrócony trwający 8 tygodni. Jednak bez względu jaki system odchowu stosujemy pierwszym i najważniejszym pokarmem nowonarodzonego cielęcia jest dobrej jakości siara podana w ilości 4 l w pierwszych 6 godzinach życia. Czas i ilość podanej siary są bardzo ważne ponieważ, wpływają na pobranie i przyswojenie przez cielę odpowiedniej ilości immonoglobulin zawartych w siarze, co kształtuje jego odporność na choroby oraz przyszłą wydajność mleczną i długowieczność. Po podaniu siary następuje czas pojenia mlekiem lub preparatem mlekozastępczym. Dbając o prawidłowy i szybki rozwój żwacza dodatkowo stopniowo dołączane są pasze stałe. Wczesne podawanie siara cielętom jest kwestią dyskusyjną. Do niedawna funkcjonował pogląd, że oprócz paszy treściwej należy podać także dobrej jakości siano. Udowodniono, że podawanie siana w dawce zmniejsza pobranie paszy treściwej i potrzeby pokarmowe zwierzęcia nie są w pełni pokryte. Drugim argumentem przemawiającym na niekorzyść podawania siana jest fakt, że w procesie fermentacyjnym siana powstaje kwas octowy, który nie wpływa znacząco na rozwój żwacza.
Dodatek całego ziarna kukurydzy do paszy treściwej stymuluje wykształcanie kosmków w błonie śluzowej żwacza i jelit
Zmiany wielkości i aktywności przedżołądków w trakcie odchowu cieląt zleżą przede wszystkim od rodzaju dawki pokarmowej. W nowoczesnych systemach odchowu cieląt stosuje się całe, nierozdrobnione ziarno kukurydzy jako dodatek do paszy treściwej. W słabo rozwiniętym żwaczu nierozdrobnione ziarno pobudza rozwój mięśni żwacza, gdyż wymusza odruch gryzienia, przez rozcieranie ziaren cielę wzmacnia mięśnie żuchwy. Po dostaniu się do żwacza całe ziarna kukurydzy działają drażniąco, wywołując skurcze mięśni wpływa na ich wzmocnienie. Dodatek całego ziarna kukurydzy do paszy treściwej stymuluje wykształcanie kosmków w błonie śluzowej żwacza i jelit. Jest to bardzo istotne ponieważ u cielęcia błona śluzowa jest gładka, a pod wpływem kwasów powstających w procesie fermentacji jest wyściełana brodawkami żwaczowymi i kosmkami jelitowymi. Kwas masłowy korzystnie wpływa na wykształcanie się kosmków jelitowych. Natomiast pod wpływem kwasu propionowego wykształcają się brodawki żwaczowe, które zwiększają powierzchnię chłonną błony śluzowej. Jednocześnie wzrost liczby brodawek sprawia, że do krwi jest wchłanianych więcej składników trawienia, co wpływa na lepsze odżywienie organizmu.
Odszkodowania za rok! Mięso drobiowe i jaja już niedługo będą w cenie złota
Żywienie cieląt mieszankami z dodatkiem całych ziaren kukurydzy z pewnością wpłynie korzystnie na rozwój układu pokarmowego, a zwłaszcza żwacza poprzez dobre rozwinięcie mięśniówki oraz namnażanie pożądanej mikroflory żwaczowej. Ponadto dzięki kukurydzy łatwiej pokryć potrzeby energetyczne cielęcia, gdyż jest zbożem o największej zawartości energii. Szybki i prawidłowy rozwój żwacza skraca także okres karmienia cieląt mlekiem, bądź preparatem mlekozastępczym, które stanowią znaczny koszt w żywieniu.
mgr inż. Oliwia Pawłowska
PODR
