Gwałtowne zjawiska pogodowe to główne zagrożenie dla łańcucha dostaw żywności w Europie, wynika z raportu o bezpieczeństwie żywnościowym UE przedstawionym przez Komisję Europejską.
Raport, drugi tego rodzaju od 2023 r., opiera się na opiniach grupy ekspertów, w skład której wchodzą przedstawiciele państw członkowskich UE, regionów i innych zainteresowanych grup.
Poprzednia analiza, oparta na badaniach ankietowych przeprowadzonych w drugiej połowie 2023 r., pokazała, że głównymi problemami związanymi z bezpieczeństwem żywnościowym są ekstremalne zjawiska pogodowe, uzależnienie od importu, wąskie gardła w transporcie, niestabilność rynku i wysokie koszty produkcji.
Okazuje się, że podobne obawy są i w tym roku. Tym razem respondenci – urzędnicy pracujący w krajowej administracji jako główne zagrożenia wskazali ekstremalne zjawiska pogodowe, koszty produkcji i ceny gotowego towaru.
Przemysł również podkreślał zagrożenie wynikające z niekorzystnych zjawisk pogodowych dla produkcji żywności, ale jego przedstawiciele zwracali też uwagę na trudności związane z transportem, zwłaszcza gdy susza uniemożliwia korzystanie z rzek i kanałów w związku z niskim poziomem wody.
Coraz mniejsze zyski
Po osiągnięciu szczytu w latach 2022-2023 ceny produktów rolno-spożywczych zaczęły spadać, co jest poważnym problemem dla rolników i tak borykających się już w wysokimi kosztami produkcji.
Według ekspertów może to skłonić część rolników do zmiany profilu gospodarstwa i inwestowania w takie rośliny, które przynoszą większe zyski. To jednak może przełożyć się na ogólny spadek produkcji rolnej. Część producentów może w ogóle porzucić pracę na roli.
„Wszystkie te elementy, oprócz wciąż długiego czasu pozostałego do zbiorów i możliwych niekorzystnych zmian pogodowych, mogą mieć wpływ na podaż żywności w 2024 r.”, napisano w raporcie.
Podkreślono także, że inflacja cen żywności od początku roku utrzymuje się na poziomie poniżej 5 proc., a ceny detaliczne żywności lekko spadły. Ten spadek nie jest jednak jeszcze odczuwalny dla konsumentów, zwłaszcza tych o niższych dochodach, wskazano.
Według raportu w okresie szczytowej inflacji w 2022 r. 8,3 proc. obywateli UE nie było stać na posiłek z kawałkiem mięsa czerwonego, drobiowego lub ryby co drugi dzień i na wegetariańskie posiłki w pozostałe dni. W przypadku gospodarstw domowych zagrożonych ubóstwem odsetek ten wynosi aż 20 proc.
Tendencja ta znacznie się różni w poszczególnych państwach członkowskich i waha się od 1,4 proc. w Irlandii do 22,1 proc. w Rumunii.
Autor Sofia Sanchez Manzanaro | EURACTIV.com | Tłumaczenie Aleksandra Krzysztoszek
