Kampania cukrownicza 2013/2014 dobiegła końca, a przerób buraków cukrowych zakończono w ostatnich dniach stycznia 2014 r. Niektóre cukrownie w lutym będą produkowały cukier z nagromadzonego soku gęstego (tzw. „kampania sokowa”) – podaje Piotr Szajner z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
Według GUS produkcja cukru wyniosła w okresie wrzesień-grudzień 1574 tys. ton i była o 4,5% mniejsza niż przed rokiem. Uwzględniając produkcję w styczniu i lutym br. szacuje się, że produkcja w sezonie 2013/2014 wyniesie ok. 1750 tys. ton i będzie o ok. 7,5% mniejsza niż przed rokiem.
Głównym powodem spadku produkcji była mniejsza podaż surowca spowodowana o ok. 5% mniejszą powierzchnią uprawy buraków cukrowych. Zbiory i przerób przebiegały w dobrych warunkach pogodowych, które korzystnie wpłynęły na plony i jakość surowca. Według szacunków średni plon wyniósł ok. 600 dt/ha, przy polaryzacji cukru ok. 17,1%. Produkcja cukru będzie o ok. 345 tys. ton większa od kwoty produkcyjnej i jest to trzecia kampania z rzędu charakteryzująca się dużą produkcją cukru pozakwotowego.
Nadwyżki podaży są eksportowane, zużywane na cele niespożywcze lub zaliczane na poczet produkcji kwotowej w kolejnym sezonie. W wyjątkowych sytuacjach Komisja Europejska może zezwolić na sprzedaż części nadwyżek. Działania te prowadzą do spadku podaży, ale nadal jest ona relatywnie duża i wywiera presję na poziom cen. Popyt na cukier na krajowym rynku wykazuje niewielkie zmiany.
W okresie trzech kwartałów 2013 r. miesięczne spożycie cukru w gospodarstwach domowych, bez cukru zawartego w artykułach spożywczych, wyniosło 1,17 kg/osobę, wobec 1,18 kg/osobę w analogicznym okresie 2012 r. Największy spadek konsumpcji wystąpił w rodzinach rolniczych (z 1,82 do 1,69 kg/osobę). Duże spożycie utrzymuje się w gospodarstwach domowych emerytów (1,62 kg/osobę), a najmniejsze w rodzinach osób pracujących na własny rachunek (0,87 kg/osobę).
Malejące spożycie w gospodarstwach domowych jest rekompensowane rosnącym zużyciem w przemyśle spożywczym, które w dużym stopniu jest stymulowane produkcją żywności na eksport. Ceny cukru w kraju spadają, a decyduje o tym duża podaż i spadek cen na świecie. W grudniu br. ceny zbytu cukru dla odbiorców hurtowych spadły o 3,5% do 2,72 zł/kg, a cukru paczkowanego o 6,3% do 2,53 zł/kg. Od początku roku ceny zbytu cukru paczkowanego obniżyły się o 24%, a workowanego o 17%.
Średnioroczna cena cukru workach wyniosła 3,07 zł/kg, a paczkowanego 2,94 zł/kg i były one odpowiednio o 6% i 16% niższe niż w 2012 r. Spadek cen zbytu spowoduje pogorszenie wyników finansowych przemysłu cukrowniczego w 2013 r. ale korzystnie wpływa na kosztową konkurencyjność wtórnego przetwórstwa żywności. W grudniu br. średnia cena detaliczna cukru spadła o 3,4% do 3,17 zł/kg, a od początku roku ceny te obniżyły się o 20%.
W całym 2013 r. średnia cena detaliczna cukru wyniosła 3,60 zł/kg i była o 9,1% niższa niż przed rokiem W okresie styczeń-listopad 2013 r. eksport cukru wyniósł 469 tys. ton. Cukier sprzedawano przede wszystkim na rynku unijnym (345 tys. ton), w tym do Niemiec (109 tys. ton), na Słowację (60 tys. ton) i Czech (30 tys. ton). W krajach UE eksporterzy uzyskiwali średnie cen ok. 690 EUR/tonę. Spośród krajów trzecich największe ilości cukru sprzedano do Izraela (42 tys. ton), Syrii (13 tys. ton) i Rosji (22 tys. ton).
Ceny transakcyjne na rynkach krajów trzecich były niższe o prawie 42% (ok. 402 EUR/ tonę). Import cukru wyniósł 186 tys. ton. W okresie od lipca do listopada br. import ten wynosił zaledwie ok. 8 tys. ton miesięcznie, gdyż koncerny zakończyły rafinację i przygotowywały się, a następnie rozpoczęły kampanię cukrowniczą. Największe ilości cukru sprowadzono z Brazylii (50 tys. ton), Kuby (28 tys. ton), Sudanu (27 tys. ton) i Mozambiku (19 tys. ton).
Czytaj także:
Plany KE w związku z nowymi mechanizmami na rynku cukru
Rusza nowa kampania promująca polskie produkty!
Jak duże będą koszty rosyjskiego embarga?
Z krajów trzecich cukier importowano po 564 EUR/tonę. Import z UE-27 był niewielki 45 tys. ton, ale ceny transakcyjne były wysokie 684 EUR/tonę. W styczniu 2014 r. ceny cukru na rynku światowym znacząco spadły, a zdecydowała o tym duża podaż. Według F.O. Licht’s i ERS USDA światowa produkcja w sezonie 2013/2014 była o 1% niższa, ale wielu dużych producentów zmniejsza nagromadzone zapasy z poprzednich sezonów.
Ceny cukru surowego spadły do 330 USD/tonę, a cukru białego do 410 USD/tonę. Poziom cen jest najniższy od połowy 2009 r. i ceny te nie pokrywają kosztów produkcji cukru buraczanego i trzcinowego w niektórych regionach świata. Kontrakty terminowe na 2014 r. oraz pierwsze miesiące 2015 r. wskazują, że ceny cukru białego utrzymają się na poziomie ok. 420 USD/tonę.
Źródło: Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej,
Redakcja AgroNews, fot. sxc.hu