Zwyczaje kuchenne
Potrawy świąteczne w państwach Europy Środkowo-Wschodniej są w większości bardzo podobne. W Czechach na wigilijnym stole nie może zabraknąć zupy rybnej oraz smażonego karpia z sałatką ziemniaczaną. Na Litwie i w Polsce najważniejszym zwyczajem jest natomiast łamanie się opłatkiem, który jest nieznany w innych regionach Europy.
W Bułgarii na wigilijnym stole musi znaleźć się suszona papryka nadziewana ryżem lub serem, kutia oraz kompot z suszonych owoców. Bardzo ważne miejsce na stole zajmuje też kołacz, w którym gospodyni zapieka monetę. Według tradycji ten, kto ją znajdzie będzie w następnym roku bogaty.
W przeciwieństwie do większości wschodnich krajów Unii, mieszkańcy starszych państw członkowskich nie poszczą w święta Bożego Narodzenia. Na stole belgijskim znaleźć można zarówno ostrygi, homary, jak i indyka. Głównym daniem jest zaś dziczyzna w sosie śliwkowym. W Danii nie może zabraknąć pieczonej kaczki lub gęsi faszerowanej suszonymi śliwkami. Francja zaś godzi te wszystkie tradycje i odpowiednio w Alzacji popularna jest pieczona gęś, w Burgundii – indyk, a w Paryżu – ostrygi.
Czas świąteczny
Również okres świąteczny jest różnie postrzegany w całej Unii. Zgodnie z tradycją święta Bożego Narodzenia zaczynają się w Bułgarii już 20 grudnia i trwają aż sześć dni. Wtedy to – w dniu Świętego Ignacego – kupuje się zazwyczaj choinkę. Ubiera się ją jednak – podobnie jak w Polsce – dopiero w Wigilię 24 grudnia. Za to w Hiszpanii okres świąt zaczyna się 22 grudnia wielką bożonarodzeniową loterią.
W Grecji natomiast wcale nie obchodzi się Wigilii, a jeśli już, to o bardzo późnej porze. Również w Holandii święta obchodzone są tylko 25 i 26 grudnia. Belgowie natomiast, oprócz Wigilii, świętują dzień Bożego Narodzenia (25 grudnia), a 26 grudnia jest już dla nich normalnym dniem pracy. U Czechów okres Bożego Narodzenia kończy się dopiero świętem Trzech Króli.
Wielokulturowe święta
W państwach UE mieszkają wyznawcy różnych wyznań i religii. Na przykład na Łotwie, liczącej niecałe dwa miliony mieszkańców, żyją zarówno luteranie, prawosławni, katolicy, jak i ateiści.
Wiele rodzin obchodzi więc święta dwukrotnie – w obrządku luterańskim i prawosławnym – obchodzonym dwa tygodnie później. Pomimo tego zarówno Luteranie, jak i katolicy Wigilię obchodzą 24 grudnia, a Boże Narodzenie w dniach 25 – 26 grudnia. Prawosławni obchodzą Wigilię 24 grudnia, a Boże Narodzenie dwa tygodnie później, w drugim tygodniu stycznia.
Boże Narodzenie to święto chrześcijańskie, jednak jest to w Europie czas wolny dla wszystkich, również dla wyznawców innych religii. Muzułmanie – których mieszka w UE ok. 44 mln – poświęcają te dni dla rodziny, zaś ich część obchodzi wtedy „urodziny proroka Jezusa”, który jest jednym z 24 proroków biblijnych uznawanych przez Koran.
Pomimo wszystko razem
Pewne zwyczaje pozostają dla całej Europy wspólne. Jednym z nich jest śpiewanie kolęd. To Austriakom zawdzięczamy jedną z najbardziej znanych „Cicha noc, święta noc” (Stille Nacht, Heilige Nacht), która powstała w małej wiosce Oberndorf koło Salzburga w 1818 r.
Zwyczaj wprowadzania do domów bożonarodzeniowego drzewka rozpowszechnił się natomiast w Niemczech w XVIII w. i dopiero w XIX przeszedł na pozostałe kraje europejskie.
Magdalena Świderska | EurActiv.pl
