"Paście się pszczółki po rozkosznej łące,
Zbierajcie słodycz z kwiatów wybujałych:
Póki wam służą dni lata gorące,
Póki wam stanie żeru z ziół dojrzałych.
Wasz brzęk rozkoszny nikogo nie nudzi.
Lepiej być z Wami, niźli w pośród ludzi."
(Ignacy Krasicki)
Pszczoły, jak każdy inny gatunek zwierząt, potrzebują odpoczynku. Lipiec i sierpień są miesiącami, kiedy pszczoły dają z siebie wszystko. Można stwierdzić, iż sezon pasieczny kończy się wraz z chwilą zakończenia ostatniego miodobrania. Jesień w pasiekach to czas na przygotowanie pszczół do zimowli. Pozwala nam tak naprawdę na wstępne szacowanie co do przyszłego sezonu. Ważne jest, by dobrze wykorzystać ten czas, by ze spokojem rozpocząć nowy sezon i nie obawiać się co zastaniemy w naszych ulach.
Czynności, jakie musimy wykonać przed zimą, to głównie układanie gniazda zimowego, uzupełnianie zapasów pokarmowych i ocieplanie gniazda.
Przy układaniu gniazda trzeba zwrócić uwagę na środek, który powinien wypadać na wprost wylotka, gdy stosujemy zimną budowę gniazda. Polega to na wstawieniu plastra z czerwiem otwartym, dalej plastra z czerwiem zasklepionym, a później ramki z pierzgą oraz miodem. Układ tu jest symetryczny w stosunku do środka, do czerwia otwartego. Natomiast przy ciepłej budowie gniazda będzie równolegle do wylotka, gdzie pierwszy jest plaster z miodem, potem z miodem i pierzgą, a następnie z czerwiem. Jeżeli chodzi o drugą stronę, to ma układ lustrzany.
Uzupełnianie zapasów pokarmowych pozwala pszczelarzom na spokojne zazimowanie rodzin. W dzisiejszych czasach jednak nie możemy pozwolić sobie na to, aby pszczoły zazimowały na miodzie, więc stosujemy pokarm w różnej postaci (cukier, syrop) w zależności od możliwości pszczelarza. W naszej pasiece stosujemy Apiinvert, który jest syropem invertowanym o wysokiej klasie czystości, wytwarzany z cukru (składa się z sacharozy, fruktozy oraz glukozy). Syrop ten nie zawiera żadnych rodzajów cukru obciążających układ pokarmowy. Zaletami tego płynu jest to, że: można go użyć od "ręki", nie wymaga dodawania wody, nie ulega krystalizacji w plastrze miodu, umożliwia późne karmienie – szybkie złożenie w plastrze, gdzie pełne wykorzystanie pokarmu dzięki wysokiej zawartości substancji suchej, jest stabilne pod względem mikrobiologicznym, ma długi okres przechowywania.
Pamiętajmy, żeby zbyt późno nie dokarmiać pszczół, ponieważ przy ochłodzeniu temperatury powietrza, szczególnie w czasie nocy, pszczoły nie mogą w pełni odparować nadmiaru wody z syropu i nie zasklepiają zapasów, co może doprowadzić w ulach do powstania wilgoci. Po dokarmieniu pszczół można jeszcze raz przejrzeć gniazdo w okresie 15-20 września w celu sprawdzenia jak funkcjonuje rodzina oraz podania ostatniej porcji pokarmu. Po tym przeglądzie praktycznie kończymy pracę przy ulach, ale bądźmy czujni, bo mogą zdarzyć się wyjątki, gdzie będzie niezbędna nasza interwencja. Jeśli wszystko jest w porządku, to nie należy do uli zaglądać, aż do pierwszego oblotu pszczół wiosną.
Ocieplenie gniazda wiąże się z jego wielkością. Nawet przy dobrym ociepleniu, w lukach, jakie znajdują się w ulu, z powodu małej ilości pszczół dochodzi do zawilgocenia, a w konsekwencji zapleśnienia plastrów. Do ocieplenia stosuje się maty ocieplające i powałkowe. Wylotek pozostawia się otwarty na szerokości tylu centymetrów, na ilu plastrach pszczoły zimują. Pszczoły tworzą ciasno skupiony kłąb o kształcie nieco spłaszczonej kuli poprzedzielanej plastrami. Temperatura kłębu w obecności matki, gdzie nie ma czerwia szacuje się, że wynosi około 17oC, a w zewnętrznej warstwie kłębu spada do około 10oC.
W okresie zimy pszczoły potrzebują spokoju, ponieważ wszelkie hałasy na pasieczysku wyzwalają niepokój u pszczół, co w rezultacie prowadzi do rozluźnienia kłębu, zużywania większej ilość pokarmu, a co za tym idzie zbyt wcześnego przepełnienia jelita prostego kałem.
Drodzy Pszczelarze, pamiętajcie, że cały czas borykamy się z chorobą, jaka najczęściej występuje w naszych ulach -warroza, która dotyczy zarówno pszczół dorosłych, jak i czerwia. Aby ją zwalczać, należy stosować środki, jakie są dostępne na rynku. Do środków warrobójczych zalicza się: środki kontaktowe dymne, środki układowe (systemiczne), kontaktowe oparte na syntetycznych pyretroidach oraz inne.
Dbajmy o nasze pszczoły!!!
Marta Stasiak
KPODR Minikowo, Oddział Zarzeczewo
Źródło: Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, www.kpodr.pl, fot. morguefile.com
