Wielopolska Izba Rolnicza organizuje nieodpłatnie, w odpowiedzi na wiele pytań i wątpliwości zgłaszanych przez rolników do naszych Biur Powiatowych, szkolenia z wypełniania aplikacji suszowej.
Podczas szkoleń rolnicy zgłosili bardzo dużo problemów związanych z tą aplikacją. Pytania i wątpliwości zostały opracowane i przesłane do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Pismo w tej sprawie znajduje się tutaj
Ministerstwo na zgłaszane przez WIR problemy odpowiedziało w następujący sposób:
W związku z przesłanymi w piśmie zn.WIR.BW.MC.GW.2536.2021 wnioskami dotyczącymi funkcjonowania publicznej aplikacji „Zgłoś szkodę rolniczą” uprzejmie informujemy, co następuje.
1. System Monitoringu Suszy Rolniczej (SMSR) prowadzony od 2007 r. przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – PIB w Puławach ma za zadanie wskazać obszary, na których wystąpiły straty spowodowane suszą w uprawach rolnych wskazanych w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2019 r. poz. 477). SMSR podlega ciągłej rozbudowie i doskonaleniu. W latach poprzednich IUNG-PIB rozwinął sieć własnych stacji meteorologicznych i pomiarów wilgotności gleby oraz włączył w tę sieć regionalne stacje meteorologiczne (m.in.: stacje Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB, Wojewódzkich Ośrodków Doradztwa Rolniczego, Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych, jednostek samorządowych, uczelni). Od 2020 r. wdrożono do systemu teledetekcję radarową sieci POLRAD (naziemne urządzenia teledetekcyjne), z której dane wykorzystywane są w konstrukcji map klimatycznego bilansu wodnego. Jest to bardzo ważne z uwagi na istotny element jaki stanowi opad atmosferyczny w klimatycznym bilansie wodnym, który w bardzo dużym stopniu decyduje o wielkości suszy rolniczej. Pozwala to na znaczne uszczegółowienie pola opadów dla całego kraju (precyzyjne modelowanie map opadów z rozdzielczością 1×1 km).
Zwiększenie dokładności określenia wielkości opadu na terenie kraju spowodowało, że nastąpiła zdecydowana poprawa wyznaczenia granic obszarów objętych suszą rolniczą. Tym samym naziemne stacje meteorologiczne obecnie stanowią uzupełnienie SMSR, a nie jak to miało miejsce w latach poprzednich podstawę do szacowania wielkości opadów. W roku bieżącym wzrosła liczba zaplanowanych zadań składających się na SMSR. Nowe zadania dotyczą znaczącego rozszerzenia prac z zakresu wdrażania teledetekcji satelitarnej w prowadzonym systemie. Już w roku 2020 rozpoczęto prace mające na celu wykonanie analizy porównawczej badań in situ z obrazami sensorów SENTINEL-1, SENTINEL-2 i LANDSAT-8. Prace te miały na celu uszczegółowienie budowanego w IUNGPIB ogólnego modelu teledetekcji upraw i systematyczne wdrażanie ich wyników w SMSR. Rozbudowa i udoskonalenie systemu ma na celu jak najlepsze odzwierciedlenie stanu faktycznego na polach. Wdrożenie metod teledetekcji satelitarnej pozwala udoskonalić system szacowania skutków suszy rolniczej, dlatego też ten kierunek będzie rozwijany w przyszłości i rekomendowany do wykorzystania.
Należy także mieć na uwadze, że niezmiernie istotne dla wielkości plonu jest dostosowanie rodzaju uprawy do odpowiedniej kategorii glebowej, a także odpowiednio przeprowadzone zabiegi agrotechniczne, takie jak m.in: termin, gęstość i głębokość siewu, dawka i termin nawożenia, skład chemiczny nawozów, regulacja zachwaszczenia, płodozmian, uprawa roli, zbiór plonu przeprowadzony właściwie i w odpowiednim terminie. SMSR uwzględnia tylko czynnik niedoboru wody i jego wpływ na jakość plonu. Wszystkie pozostałe ww. czynniki plonotwórcze w określeniu strat plonu wynikających z suszy w SMSR są pomijane, chociaż w rzeczywistości mają znaczący wpływ na jego wielkość. Rozgraniczenie wpływu poszczególnych czynników plonotwórczych w warunkach polowych jest bardzo trudne, natomiast na podstawie wieloletnich danych o plonach uzyskanych w różnych warunkach klimatycznych, glebowych, danych pozyskanych z różnych źródeł można za pomocą wykorzystywanych metod statystyczno-empirycznych określić wpływ tylko deficytu wody na plon roślin uprawnych.
2. Proces składania wniosku o oszacowanie szkód spowodowanych wystąpieniem suszy jest zakończony otrzymaniem przez producenta rolnego w aplikacji protokołu lub kalkulacji.
W przypadku uruchomienia programu pomocy:
– protokół będzie niezbędny do dołączenia go jako załącznik do wniosku o pomoc realizowaną w ramach programu pomocy wyłączeniowej, tj. udzielanej zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (UE) nr 702/2014 z dnia 25 czerwca 2014 r. uznającego niektóre kategorie pomocy w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art.107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.Urz. UE L 193, z późn.zm.);
– kalkulacja będzie niezbędna do dołączenia jej jako załącznik do wniosku o pomoc realizowaną w ramach programu pomocy de minimis w rolnictwie, tj. udzielanej zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art.107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de mini mis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L 352, z późn.zm.). W przypadku uruchomienia programu pomocy będzie prowadzony nabór wniosków o pomoc w miejscach i terminach wynikających w odrębnych przepisów.
3. Wprowadzony w aplikacji mechanizm wyodrębniania upraw rolnych na obszarach działek zaimportowanych z eWnioskuPlus, na których są zadeklarowane różne uprawy ma za zadanie zobowiązanie producenta rolnego do samodzielnego oszacowania strat w poszczególnych uprawach na każdej działce rolnej. Ta sama zasada obowiązywała przy szacowaniu szkód dokonywanych przez powołane przez wojewodów komisje do szacowania szkód przed wprowadzeniem aplikacji.
4. Wprowadzona w aplikacji konieczność wyodrębnienia upraw rolnych na 100% powierzchni działki zadeklarowanej w eWnioskuPlus do dopłat bezpośrednich umożliwia dokonanie przez producenta rolnego przeglądu stanu wszystkich upraw i określenia stopnia zniszczenia przez suszę od 0 (przy braku suszy) do 100 % (przy całkowitych stratach).
5. Termin naboru wniosków o pomoc oraz termin wypłaty pomocy jest określany w przepisach przyjmowanych przez Radę Ministrów.
6. Wykorzystanie profilu zaufanego do logowania się do aplikacji „Zgłoś szkodę rolniczą” zabezpiecza w maksymalnym stopniu wprowadzane do tej aplikacji dane osobowe i biznesowe.
7. Producenci rolni wprowadzający dane do aplikacji mają możliwość korekty wyrażonej zgody na pobranie danych z portalu IRZplus. Dokonanie korekty wymusza komunikat o braku uprawnień do portalu IRZplus w przypadku producenta rolnego nie posiadającego zwierząt zarejestrowanych w IRZ.
8. Uruchomienie publicznej aplikacji przyjmowania wniosków o oszacowanie szkód spowodowanych wystąpieniem suszy uniemożliwia powrót do szacowania szkód spowodowanych przez suszę przez powołane do tego celu przez wojewodę komisje. Wyjątkiem jest szacowanie szkód w środkach trwałych (drzew w sadach) oraz stawach rybnych, lecz wyłącznie na wniosek złożony w aplikacji „Zgłoś szkodę rolniczą”.
9. Kontrola 5 % protokołów dotyczy województwa.
10. Szczelność systemu zabezpiecza wykorzystanie do loginu w aplikacji profilu zaufanego. Odrębną sprawą jest przekazywanie przez producentów rolnych swoich loginów i haseł dostępu osobom trzecim, które jest niedopuszczalne. O niebezpieczeństwie wynikającym z przekazania przez producentów rolnych loginów i haseł do aplikacji i kont bankowych osobom trzecim izby rolnicze powinny informować swoich członków przy każdej okazji spotkań.
Marta Ceglarek
WIR
