7 grudnia 2021r. Wielkopolska Izba Rolnicza zwróciła się z pismem do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Henryka Kowalczyka w sprawie trudnej sytuacji na rynku buraka cukrowego, związanej z nieopłacalnością produkcji.
Samorząd rolniczy zauważył, że wielu producentów wyraża obawy dotyczące dalszej uprawy, gdyż obecne horrendalnie wysokie ceny nawozów, niskie ceny oferowane za surowiec, wzrost cen zbóż, jak również stale wzrastające ceny środków produkcji sprawiają, iż produkcja ta staje się nieopłacalna i nie jest konkurencyjna w porównaniu z innymi uprawami.
Scenariusz rezygnacji z uprawy buraka cukrowego może się sprawdzić
Wielkopolska Izba Rolnicza obawia się, że scenariusz rezygnacji z uprawy buraka cukrowego się sprawdzi, a rolnicy zdecydują się na uprawę roślin zbożowych, powiększając tym samym monokulturę zbożową, która stoi w sprzeczności do strategii na rzecz bioróżnorodności. Zapewnienie odpowiedniego wsparcia jest niezwykle ważne, aby utrzymać uprawę buraka cukrowego, a także produkcję cukru w Polsce na dotychczasowym poziomie. Dlatego Wielkopolska Izba Rolnicza zaapelowała o utrzymanie kwoty zaproponowanej w drugiej wersji KPS, tj. 422,73 mln euro, która przeznaczona będzie na wsparcie dochodów związanych z produkcją buraków, jak również o przeprowadzenie szczegółowej analizy sytuacji na rynku buraka cukrowego.
Pełną treść pisma Wielkopolskiej Izby Rolniczej mogą Państwo zobaczyć tutaj.
W odpowiedzi Ministerstwo poinformowało, że dostrzega duże znaczenie gospodarcze, społeczne oraz środowiskowe sektora buraków cukrowych, dlatego też w tym sektorze przyznawane jest dobrowolne wsparcie, związane z produkcją. Polska jest jednym z 11 państw członkowskich UE, które stosują ten rodzaj wsparcia. Na ten cel Polska przeznacza obecnie ok. 82 mln Euro/rok. Kwota ta stanowi ok. 45% łącznej puli środków, które zostaną przeznaczone na wsparcie związane z produkcją w kampanii roku 2021 we wszystkich 11 państwach członkowskich UE stosujących to wsparcie. Ministerstwo dodaje, iż kwestie dotyczące wsparcia związanego z produkcją po 2022r., a także trudności występujące w tym sektorze, były omawiane podczas spotkania z przedstawicielami plantatorów buraków cukrowych, które odbyło się w dniu 7 grudnia 2021r. w MRiRW.
Rozwiązania UE na lata 2023-2027 są zbliżone do obecnie obowiązujących
Resort rolnictwa zaznacza, że podejmując decyzje dotyczące wsparcia związanego z produkcją należy mieć na względzie zarówno ograniczenia wynikające z przepisów unijnych, jak i potrzeby, czy trudności wielu sektorów produkcji rolnej. Dobrowolne wsparcie związane z produkcją zostało wprowadzone w przepisach unijnych nie jako instrument zachęcający do zwiększania produkcji, lecz wyłącznie w celu zapobiegania trudnościom mającym skutkować spadkiem lub wręcz zaniechaniem produkcji. Rozwiązania UE na lata 2023-2027 są zbliżone do obecnie obowiązujących. Ministerstwo poinformowało, że przepisy UE nie przewidują dodatkowych środków na realizację płatności do buraków cukrowych. Środki przeznaczane na płatności związane z produkcją, w tym na sektor buraków cukrowych, to środki pochodzące z pomniejszenia puli środków na płatność podstawową.
Resort rolnictwa dodaje, że zgodnie z opinią przedstawioną przez ewaluatora przeprowadzającego ocenę ex-ante Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023-2027, wsparcie m.in. w sektorze buraków cukrowych jest dyskusyjne. W ocenie ewaluatora jest to jeden z produktów rynkowych, zatem podstawowym regulatorem struktury i wielkości produkcji powinien być rynek. Ministerstwo poinformowało, że zaproponowano pomniejszenie puli środków na buraki cukrowe – w latach 2023-2026 roczna alokacja finansowa będzie odpowiadała alokacji na rok 2022 pomniejszonej o 10%. Utrzymanie obecnego poziomu wsparcia mogłoby skutkować zgłoszeniem zastrzeżeń przez KE, a nawet zakwestionowaniem zasadności dalszego wspierania tego sektora. Resort rolnictwa dodaje, że producenci buraków cukrowych będą mogli korzystać również z innych form wsparcia w ramach systemu płatności bezpośrednich, w tym z tzw. ekoschematów.
Ministerstwo przypomina, że 14 grudnia 2021r. Rada Ministrów podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia projektu Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023-2027, jednak Plan będzie wymagał jeszcze uzgodnień z KE, co może mieć wpływ na ostateczną wysokość środków przeznaczonych na płatność do buraków cukrowych.
Pełną treść odpowiedzi Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi znajdą Państwo tutaj.
Aleksander Poznański
WIR
