Trwa kampania dopłat bezpośrednich i obszarowych za 2024 r. Dotychczas złożono ponad 1,18 mln wniosków. Bezsankcyjny termin na złożenie wniosków upływa 1 lipca. Na wprowadzanie zmian w deklaracjach bez konsekwencji finansowych rolnicy mają czas do 16 lipca. Wnioski będzie można składać jeszcze do 26 lipca, ale za każdy dzień roboczy opóźnienia kwota płatności będzie pomniejszana o 1 proc. Natomiast do 31 sierpnia rolnicy, którzy złożą wnioski o płatności bezpośrednie w podstawowym lub sankcyjnym terminie, mogą ubiegać się o dwie nowe formy wsparcia: Płatność dla małych gospodarstw oraz Płatność do ekoschematu Grunty wyłączone z produkcji.
Nabór wniosków prowadzony jest wyłącznie za pomocą internetowej aplikacji eWniosekPlus dostępnej na Platformie Usług Elektronicznych. Do tej pory Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa zarejestrowała ponad 1,18 mln wniosków (w kampanii 2023 r. ok. 1,24 mln). Rolnicy, którzy nie mają komputerów, mogą liczyć na techniczne wsparcie ze strony pracowników ARiMR. Wszelkie wątpliwości można konsultować również za pośrednictwem infolinii Agencji. Bezpłatną pomocą służą również eksperci z Ośrodków Doradztwa Rolniczego.
Dopłaty bezpośrednie przysługują rolnikom aktywnym zawodowo, prowadzącym działalność rolniczą. Muszą oni posiadać grunty o powierzchni co najmniej 1 ha. Ziemia, do której chcą otrzymać dofinansowanie, powinna być w ich posiadaniu na dzień 31 maja 2024 r. Wsparcie przysługuje także gospodarzom, którzy mają mniej niż 1 ha gruntów, ale spełniają warunki do przyznania płatności związanych ze zwierzętami, a łączna kwota płatności bezpośrednich, które mieliby otrzymać, wynosi co najmniej 200 euro.
Katalog płatności, o które można się ubiegać w tegorocznej kampanii, jest podobny do tego z 2023 roku. W życie weszły już zapowiadane wcześniej zmiany w zasadach dotyczących warunkowości (więcej na stronie MRiRW – otwórz). Modyfikacje przepisów dotyczą:
1. zwolnienia gospodarstw do 10 ha z kontroli i sankcji za niespełnianie warunkowości;
2. większej swobody w stosowaniu wymogu WPR, aby utrzymać stosunek trwałych użytków zielonych do użytków rolnych powyżej 5 proc. w porównaniu do 2018 r. (GAEC 1);
3. minimalnej okrywy glebowej w najwrażliwszych okresach (GAEC 6) – wprowadzono nowy – jeden dla wszystkich upraw – okres utrzymania okrywy glebowej – czyli od dnia zbioru uprawy w plonie głównym do 15 października roku, w którym zebrano tę uprawę w plonie głównym. Wdrożono również przepis, dotyczący tego, że w okresie utrzymania okrywy glebowej (od dnia zbioru uprawy w plonie głównym do 15 października danego roku), możliwa jest przerwa na wykonanie zabiegów agrotechnicznych przed siewem roślin ozimych, trwająca nie dłużej niż 4 tygodnie. Jako spełnienie wymogów normy uznaje się m.in.: okrywę roślinną (trawy na gruntach ornych, międzyplony, wsiewki, rośliny bobowate drobnonasienne oraz ich mieszanki z trawami, uprawy główne znajdujące się do 15 października na polu), pozostawienie ścierniska, grunty pokryte resztkami pożniwnymi oraz samosiewami zebranej uprawy, mulczem;
4. zmianowania i dywersyfikacji upraw na gruntach ornych (GAEC 7) – wprowadzono uproszczenie, które daje rolnikom wybór – realizowanie wymogu tej normy za pomocą zmianowania czyli określonego następstwa upraw roślin, czy też zastosowanie dywersyfikacji (zróżnicowania) upraw. W przypadku wyboru zmianowania upraw:
- na 40% gruntów ornych w gospodarstwie taka sama uprawa nie może być utrzymana rok do roku na tej samej działce;
- na wszystkich gruntach ornych w gospodarstwie, taka sama uprawa w plonie głównym nie może być prowadzona dłużej niż 3 lata.
W przypadku wyboru dywersyfikacji upraw:
- w gospodarstwach o powierzchni gruntów ornych zawierających się w przedziale powyżej 10 ha do 30 ha – wystarczy prowadzić dwie uprawy, z tym że największa nie może stanowić więcej niż 75 proc. powierzchni;
- w gospodarstwach o powierzchni powyżej 30 ha gruntów ornych – wystarczy posiadać trzy uprawy, z tym że największa uprawa nie może stanowić więcej niż 75 proc. powierzchni, a dwie uprawy główne nie więcej niż 95 proc. powierzchni.
Ponadto w rozporządzeniu proponuje się wyłączenie z obowiązku zmianowania powierzchni gruntów ornych, na których prowadzona jest plantacja nasienna kukurydzy;
5. zniesienia ugorowania 4% gruntów ornych – tzw. norma GAEC 8 – od 2024 r. nie będzie obowiązku ugorowania 4 proc. gruntów ornych. Warunkiem wdrożenia tego rozwiązania było wprowadzanie przez państwo członkowskie, jeszcze w tym roku, odpowiedniego ekoschemat, za który rolnicy otrzymywać będą dodatkową płatność. I tak się stało, 23 maja 2024 r. Sejm RP przyjął ustawę zmieniająca przepisy dotyczące Planu Strategicznego, w której na lata 2024 – 2027 wprowadzono m.in. nowy ekoschemat „Grunty wyłączone z produkcji”. Ta ustawa weszła w życie 18 czerwca 2024 r. Płatność w ramach tego nowego ekoschematu jest przyznawana:
- za wyłączenie z produkcji gruntów ornych, przy czym na gruntach tych obowiązuje zakaz prowadzenia produkcji rolnej (w tym zakaz wypasu i koszenia) oraz zakaz stosowania środków ochrony roślin;
- do powierzchni nie większej niż 4% powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie.
Płatność w ramach ekoschematu Grunty wyłączone z produkcji nie będzie przysługiwała do gruntów ugorowanych w ramach realizacji zobowiązań w zakresie Pakietu 1. Rolnictwo zrównoważone PROW 2014-2020 oraz zobowiązań w zakresie płatności ekologicznych PROW 2014-2020 i PS 2023-2027 z uwagi na możliwość uzyskania płatności do tych gruntów w ramach tych zobowiązań. Przyjęte przepisy umożliwiają złożenie wniosku o przyznanie płatności w ramach nowego ekoschematu lub wprowadzenie zmian we wcześniej złożonych wnioskach w terminie do 31 sierpnia 2024 r.
Ustawa o zmianie ustawy o Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 (Dz. U. poz. 885), która weszła w życie 18 czerwca 2024 r. wprowadza również, w ramach dopłat bezpośrednich, nowy rodzaj wsparcia – płatność dla małych gospodarstw. Jest to rozwiązanie znane rolnikom z zeszłego roku. Płatność ta przysługuje rolnikom posiadającym gospodarstwa o powierzchni do 5 ha użytków rolnych. Zastępuje ona wszystkie rodzaje płatności bezpośrednich, w tym ekoschematy.
Kwota wsparcia wyniesie równowartość 225 EUR/ha, czyli maksymalnie 1 125 EUR na gospodarstwo.
Dodatkowo, rolnicy ubiegający się o tę płatność będą mogli starać się o przyznanie przejściowego wsparcia krajowego (czyli uzupełniającą płatność podstawową lub płatność niezwiązaną do tytoniu) oraz płatności obszarowe w ramach II filaru WPR (czyli płatności ONW, ekologiczne, rolno-środowiskowo-klimatyczne, zalesieniowe) – pod warunkiem, że spełniają warunki ich przyznania. Aby ubiegać się o przyznanie płatności dla małych gospodarstw, trzeba najpierw złożyć wniosek o przyznanie dopłat bezpośrednich – w podstawowym terminie do 1 lipca lub sankcyjnym do 26 lipca – a następnie, do 31 sierpnia 2024 r. złożyć wniosek o płatność dla małych gospodarstw. Dokumenty można składać za pośrednictwem aplikacji eWniosekPlus.
Wniosek o płatność dla małych gospodarstw – przejdź
Informacje o zmianach w zasadach przyznawania dopłat – więcej
Prezentacje dotyczące poszczególnych interwencji – otwórz
Źródło: ARiMR
