Korzyści ze stosowania kwalifikowanego materiału siewnego – kalkulacja

Czy rezygnacja z zakupu wysokiej jakości materiału siewnego jest rzeczywiście oszczędnością?

Przy obecnie utrzymujących się dramatycznie niskich cenach zbóż rolnicy stanęli przed poważną barierą ekonomiczną opłacalności produkcji roślinnej. Sytuacja taka wymusza na plantatorach ograniczenie kosztów produkcji do niezbędnego minimum. Różnica w cenie pomiędzy nasionami kwalifikowanymi a ziarnem konsumpcyjnym (z własnej produkcji, lub zakupu) jest prawie trzykrotna. Skłania to rolników do rezygnacji z nabycia kwalifikatu z powodów finansowych. Przeprowadzając krótką analizę ekonomiczną postaramy się odpowiedzieć na pytanie, czy rezygnacja z zakupu wysokiej jakości materiału siewnego jest rzeczywiście oszczędnością?

Bezdyskusyjnym faktem jest sprawa jakości. Plantacje nasienne renomowanych hodowli roślin są pod stałym nadzorem, a podczas wegetacji stosowana jest intensywna ochrona fungicydowa, co uniemożliwia porażenie roślin przez choroby grzybowe, które z kolei mają duży wpływ na jakość i żywotność ziarna. W praktyce rolniczej, ze względu na finanse plantatorzy ograniczają zabiegi ochrony roślin do stosowania herbicydów, i sporadycznie zwalczania chorób. W hodowlach roślin po zbiorze partie nasion kwalifikowanych przechodzą profesjonalne badania przed dopuszczeniem ich do obrotu. Etykiety znajdujące się na opakowaniach zawierają najważniejsze dla rolnika informacje odnośnie wysiewu: czystość nasion, zdolność kiełkowania oraz MTZ, czyli masę tysiąca ziaren, na podstawie których wylicza się optymalny wysiew dla odmiany. Z reguły siła kiełkowania nasion wacha się od 92 lub 100 procent, co przy braku zanieczyszczeń i średnim MTZ daje normy wysiewu na 1 ha znacznie poniżej 200 kilogramów. Nasiona wprowadzane do obiegu jako materiał siewny są zaprawiane środkami chroniącymi przed chorobami w pierwszym okresie wegetacji roślin, jak i w wypadku droższych zapraw w okresie późniejszym(szczególnie jeżeli chodzi o choroby fuzaryjne).

Czytaj także:

Których zbóż jarych najwięcej? Wyniki oceny PIORiN
Rośnie liczba krów ocenianych
Sawicki o rolnikach: jesteście frajerami. Komentarze polityków i rolników
Produkcja mleka w Unii Europejskiej zwalnia
Polska nie odzyska 380 mln zł. Jest wyrok ws. systemu identyfikacji działek

Standardem jest ochrona przed pleśnią śniegową i zgorzelą siewek. Dodatkowo należałoby dodać, iż zaprawianie w warunkach domowych (jakie jest niejednokrotnie stosowane przez rolników) nigdy nie dorówna metodom przemysłowym stosowanym w profesjonalnych zaprawiarkach, będących elementem całego ciągu technologicznego polegającego na wyprodukowaniu czystego ziarna, jednolicie pokrytego zaprawą. W tym miejscu warto zauważyć, iż tegoroczna zima sprzyjała rozwojowi zwłaszcza pleśni śniegowej (a szczególnie ponad dziewięćdziesięciodniowe utrzymywanie się pokrywy śnieżnej). Choroba powyższa wywoływana jest przez pasożytniczy grzyb Micronectriella nivalis, a jej występowanie pociąga za sobą porażenie roślin przez inne patogeny i może doprowadzić do zniszczenia w krótkim czasie całej plantacji, a z całą pewnością spowoduje znaczną stratę w obsadzie roślin, a co za tym idzie obniżkę plonu. Podstawową ochroną przed pleśnią śniegową jest zaprawianie zbóż oraz wysiew nasion według norm wysiewu i niepotrzebne nie zagęszczanie obsady roślin przed zimą. Warunki te można spełni jedynie stosując kwalifikowany materiał siewny.

Różnicę w plonowaniu przy zastosowaniu kwalifikowanego materiału siewnego potwierdzono badaniami przeprowadzonymi w latach 2005 i 2006 przez dr. Majchrzyckiego i S Banaszka w Zakładzie Nasienno-Rolnym Kopaszewo. Zwyżka plonu wyniosła 12,8% na korzyść kwalifikatu.

Na podstawie powyższych informacji oraz danych statystycznych przedstawiamy uproszczoną kalkulację ekonomiczną uprawy 1 ha pszenicy z uwzględnieniem kosztów zakupu jedynie materiału siewnego.
 

Kalkulacja kosztów zakupu materiału kwalifikowanego uprawy 1 ha pszenicy (bez uwzględnienia podziału na formę jarą i ozimą)

Jak widać użycie materiału siewnego wysokiej jakości dopuszczonego do handlu jako nasiona kwalifikowane umożliwia po pierwsze uzyskanie dochodu rolniczego brutto większego o 170,00 zł niż w wypadku wariantu z zastosowaniem materiału konsumpcyjnego, co stanowi 11 procentowy wzrost finansowy. Kalkulacja powyższa obejmuje również dopłatę do materiału siewnego wypłacaną przez Agencję Rynku Rolnego.

Andrzej Markowski
Podlaski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, fot. freeimages.com