W wielu rejonach Polski na wcześnie zasianych zbożach pojawił się mączniak. W wielu przypadkach źdźbła są na tyle porażone, że należy zastosować oprysk fungicydem. Eksperci szacują, że mączniak może być przyczyną utraty nawet 30 proc. upraw.
Co to jest mączniak?
Jest to choroba grzybna. Jej objawy łatwo zauważyć. Na liściach, pochwach liściowych, źdźbłach, przeważnie po wykłoszeniu, a niekiedy nawet na kłosach występuje początkowo biały lub szarobiały nalot złożony z grzybni i zarodników konidialnych grzyba. W okresie późniejszym nalot ten staje się wojłokowaty, grubieje i przybiera barwę brunatno-szarą z licznymi czarnymi punktami – owocnikami grzyba. Choroba opanowuje najpierw liście dolne, następnie stopniowo górne, a w sprzyjających warunkach może opanować całą roślinę łącznie z kłosem. Silnie porażone liście przedwcześnie zasychają, mogą też zamierać całe rośliny.
Do charakterystycznych objawów towarzyszących porażeniu zbóż, głównie niektórych odmian jęczmienia i pszenicy trzeba zaliczyć powstawanie brunatnego przebarwienia tkanek w miejscu ich zakażenia.
Mączniak prawdziwy zbóż może zimować w postaci grzybni na oziminach i trawach wieloletnich, skąd w okresie wiosny przenosi się na zboża.
Progi szkodliwości oraz terminy zabiegów ochrony roślin (jęczmień ozimy) według Instytutu Ochrony Roślin
Próg szkodliwości mączniaka prawdziwego na jęczmieniu ozimym jest uzależniony od fazy rozwojowej rośliny:
- ozimym – jesienią, jeżeli na dolnych liściach roślin pojawiają się objawy choroby (faza rozwojowa w skali BBCH 2/21-29)
- ozimym (i jarym) od końca fazy krzewienia (faza rozwojowa w skali BBCH 2/29) do fazy kłoszenia (faza rozwojowa w skali BBCH 5/51), gdy objawy nowej infekcji pojawią się już na górnych liściach, a liczba porażonych źdźbeł wynosi co najmniej 10%.
W celu określenia nasilenia mączniaka prawdziwego należy, w zależności od wielkości pola, analizować od 100 do 150 roślin (faza krzewienia) lub źdźbeł (późniejsze fazy). Wynik analizy to stwierdzenie objawów nowej infekcji.
Czytaj więcej:
Korzyści ze stosowania kwalifikowanego materiału siewnego – kalkulacja
Zwalczanie mączniaka prawdziwego, występującego w stosunkowo dużym nasileniu już we wczesnych fazach rozwojowych roślin ma decydujący wpływ na plon ziarna i dlatego nie należy opóźniać zabiegów.
Progi szkodliwości oraz terminy zabiegów ochrony roślin (pszenica ozima) według Instytutu Ochrony Roślin
Próg szkodliwości mączniaka prawdziwego na pszenicy ozimej w intensywnej uprawie jest uzależniony od fazy rozwojowej rośliny:
- w fazie początków krzewienia do końca krzewienia, gdy na 50–70 % roślin pojawiają się pierwsze objawy choroby (faza rozwojowa w skali BBCH 2/21-29),
- w fazie strzelania w źdźbło (faza rozwojowa w skali BBCH 3/30-39), gdy przynajmniej 10% źdźbeł wykazuje objawy nowej infekcji,
- w fazie kłoszenia (faza rozwojowa w skali BBCH 5/51-59), gdy objawy nowej infekcji występują już na liściu flagowym, podflagowym lub kłosie.
W celu określenia nasilenia mączniaka prawdziwego należy, w zależności od wielkości pola, analizować od 100 do 150 roślin (faza krzewienia) lub źdźbeł (późniejsze fazy). Wynik analizy to stwierdzenie objawów nowej infekcji.
Zwalczanie mączniaka prawdziwego, występującego w stosunkowo dużym nasileniu już we wczesnych fazach rozwojowych roślin ma decydujący wpływ na plon ziarna i dlatego nie należy opóźniać zabiegów.
Przeciwdziałanie mączniakowi prawdziwemu zbóż polega na stosowaniu dwóch terminów pryskania fungicydami (podczas strzelania źdźbła i na początku kłoszenia. Przykładowe środki ochrony roślin do stosowania przeciwko mączniakowi prawdziwemu zbóż: IMPACT 125 SC (Cheminova), TILT TURBO 575 SC (Syngenta), FANDANGO 200 EC (Bayer), ATLAS 500 SC (Dow AgroSciences)
oprac. Kamila Szałaj
Redakcja AgroNews, fot. BayerCropScience