Po blisko pięciu latach sprawowania urzędu przyszedł czas zakończenia mojej misji. Czuję się zobowiązany przedstawić krótki bilans sytuacji w rolnictwie za ten czas – powiedział Minister Marek Sawicki podsumowując 5 lat działania w resorcie.
Systematycznie rosną nakłady na rolnictwo w budżecie krajowym – od 35,7 mld zł w 2007 roku do 51,2 mld zł w 2011 roku, wobec 30,3 mld zł w 2005 roku.
Nastąpiło usprawnienie funkcjonowania Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która jest najlepszą tego typu instytucją w UE obsługującą PROW. Do połowy 2012 roku ARiMR rozdysponowała ponad 90 % środków z tego programu (całość to ponad 70 mld zł). Przeszło 35 miliardów zł z PROW 2007-2013 trafiło już na konta bankowe rolników i przedsiębiorców. Rolnicy kupili dzięki temu m. in. ponad 21 tysięcy ciągników i przeszło 176 tysięcy maszyn i urządzeń rolniczych .
Na terenach wiejskich powstało też ok. 34 tysięcy nowych miejsc pracy niezwiązanych z rolnictwem. Dzięki wprowadzonym zmianom zwiększone zostały środki na cele inwestycyjne i podwyższona została premia dla młodych rolników. Opracowane zostały nowe zadania Mój rynek i odbudowa gospodarstw po klęskach.
Działanie Mój rynek to żywność bliżej konsumenta. Złożono już blisko 260 wniosków na budowę lub modernizację nowoczesnych targowisk.
W ramach wprowadzonego w 2010 roku działania „Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych oraz wprowadzenie odpowiednich działań zapobiegawczych” złożono 4 350 wniosków o przyznanie pomocy na kwotę 332 mln zł. Zawarto 2 883 umowy na kwotę 216 mln zł, co stanowi ok. 50 % środków finansowych przeznaczonych na to działanie.
Do 29 czerwca br. ponad 14,1 mld złotych wypłaciła Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ramach dopłat bezpośrednich za 2011 r.
W trosce o zdrowie konsumentów zintensyfikowane zostały działania promocyjne związane z produktami ekologicznymi, tradycyjnymi i regionalnymi oraz w ramach programu Poznaj Dobrą Żywność.
Z roku na rok przybywa gospodarstw ekologicznych i certyfikowanych. W grudniu 2011 roku było ich ponad 23,5 tysiąca. W ciągu ostatnich 9 lat liczba ta wzrosła ponad 10. krotnie.
Wartość eksportu produktów rolno-spożywczych pokazuje, że już ponad ¼ naszej produkcji rolnej, w ujęciu wartościowym, jest wysyłana poza nasze granice.
To efekt działań podejmowanych na rzecz zdobycia nowych rynków zbytu i wzrost spożycia w kraju. Uzgodnione warunki dostępu do rynków Chin, Rosji, Ukrainy, Japonii, Korei Południowej i wielu innych krajów.
W Polsce doskonałe wyniki osiągane są w realizacji programów mających na celu zdrowe odżywianie dzieci – „Szklanka mleka” i „Owoce w szkole”.
Od roku szkolnego 2007/2008 Polska jest liderem wśród krajów UE w realizacji programu "Szklanka Mleka". Ilość mleka i przetworów mlecznych dostarczanych do placówek oświatowych i kwota środków finansowych pozyskiwanych z UE przez Polskę jest większa niż w krajach starej Unii, w których program jest realizowany od ponad 20 lat, takich jak Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Szwecja i Finlandia.
„Owoce w szkole” – blisko ¾ dzieci z grupy docelowej korzysta już z tego programu. Jak pokazują badania spożycie owoców i warzyw ogółem w dni szkolne było wyższe o 21% w grupie dzieci uczestniczących w programie, w porównaniu do grupy dzieci nieuczestniczących w programie, podczas gdy przed rozpoczęciem programu nie stwierdzono różnic w wielkości spożycia warzyw i owoców pomiędzy grupą uczestniczącą w programie a grupą nieuczestniczącą.
Dzieci uczestniczące w programie częściej wiedziały, ile porcji owoców i warzyw powinny codziennie spożywać (33,5% dzieci) niż dzieci nieuczestniczące w programie (22,8% dzieci).
To nasz kapitał na przyszłość – nie tylko wzrost spożycia tych produktów, ale przede wszystkim bardziej zdrowe społeczeństwo.
Na zakończenie wymienię najważniejsze rozpoczęte już projekty, które w mojej ocenie powinny być zrealizowane do końca kadencji tak, jak zostały zaplanowane.
Najważniejszą kwestią są oczywiście dalsze prace nad reformą Wspólnej Polityki Rolnej po roku 2013, która powinna iść w kierunku jej uproszczenia, uczynienia jej sprawiedliwej i wyrównanej, zdolnej do podjęcia wyzwań współczesnej konkurencji w świecie.
W obszarze wewnętrznym niezbędne jest doprowadzenie do utworzenia jednej, spionizowanej Inspekcji Bezpieczeństwa Żywności i Weterynarii, która w sposób kompleksowy dbałaby o jakość i bezpieczeństwo produktów żywnościowych.
Wobec stojących przed nami wyzwań muszą być kontynuowane prace nad wprowadzeniem podatku dochodowego w rolnictwie.
Dokończone powinny zostać prace nad połączeniem Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z Agencją Rynku Rolnego, aby powstała jedna agencja płatnicza obsługująca rolników i przetwórców.
To samo dotyczy prac nad założeniami do ustawy o utworzeniu Funduszu Gwarantowanych Świadczeń za Sprzedane Produkty Rolne.
Nie powinno się także zapominać o jeszcze dwóch istotnych zagadnieniach planowanych przeze mnie do realizacji w bieżącej kadencji.
Pierwsze dotyczy spraw związanych z ubezpieczeniem upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, co w obliczu coraz częściej pojawiających się niekorzystnych zjawisk pogodowych nabiera bardzo istotnego znaczenia.
Drugie, pośrednio związane z poprzednim, dotyczy Narodowego Program Odnowy Melioracji i Rozwoju Retencji, gdyż aktualnie odbudowy lub modernizacji wymaga ok. 14 500 km cieków naturalnych (22%), 2 550 km kanałów (27%), 3 474 km wałów przeciwpowodziowych (41%).
W mojej ocenie, przedstawione wyżej zagadnienia są niezwykle ważne i wymagają rozstrzygnięć w interesie polskiego rolnictwa i jego zdolności do podjęcia skutecznej konkurencji na unijnym oraz światowym rynku.
Marek Sawicki
Źródło: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Redakcja AgroNews, fot. sxc.hu
