Promocja produktów rolno-spożywczych z UE to nie koszt, lecz inwestycja – podkreślają przedstawiciele europejskiego sektora rolnego. Tymczasem najnowsze informacje z Komisji Europejskiej wskazują, że środki na działania promocyjne mogą być w najbliższych latach znacząco ograniczone. Wnioski z posiedzenia Grupy Dialogu Obywatelskiego „Jakość i promocja” z 30 czerwca 2025 r. nie napawają optymizmem.
Zainteresowanie promocją rośnie, ale środków brakuje
Podczas spotkania przedstawiono statystyki naboru wniosków promocyjnych na 2025 rok (programy SIMPLE i MULTI). Dane pokazują, że:
- Zainteresowanie programami rośnie z roku na rok,
- Projekty są coraz lepiej przygotowane i często bazują na współpracy sektorowej,
- Wnioski koncentrują się na rynkach strategicznych, jak Japonia czy Korea Południowa.
Problemem nie jest brak inicjatyw, lecz brak pieniędzy. Coraz więcej projektów przechodzi pozytywnie ocenę merytoryczną, ale nie otrzymuje dofinansowania z powodu zbyt małego budżetu.
– „Aktualna polityka promocji jest słaba – nie z winy jej założeń, lecz z powodu niewystarczających środków finansowych” – ocenił Ninios Thimjos, zastępca przewodniczącego Grupy Roboczej „Promocja” Copa Cogeca.
Budżet na programy MULTI w 2026 roku: ZERO
Jeszcze większe zaniepokojenie budzi Roczny Program Prac na 2026 rok, w którym przewidziano zerowy budżet na programy MULTI (programy wielonarodowe).
– „Zainteresowanie promocją systemów jakości i strategii eksportowych rośnie, a budżet znika. To fatalny sygnał” – powiedział Jerzy Wierzbicki, przewodniczący Grupy Roboczej „Promocja” Copa Cogeca.
Część środków została przesunięta na pomoc dla Ukrainy, jednak – jak zaznaczył Wierzbicki – zrobiono to w momencie narastającej presji konkurencyjnej, związanej z:
- Nowymi umowami handlowymi z krajami trzecimi,
- Wymaganiami wynikającymi z Zielonego Ładu.
Apel o przywrócenie i zwiększenie budżetu promocyjnego
Członkowie Grupy Dialogu Obywatelskiego „Jakość i promocja” są zgodni:
Budżet na promocję musi wrócić przynajmniej do poziomu sprzed cięć, a najlepiej – zostać zwiększony.
– „Bez odpowiedniego budżetu nawet najlepiej zaprojektowana polityka promocyjna traci na skuteczności” – podkreślali przedstawiciele CDG.
Nowe Wieloletnie Ramy Finansowe (MFF) UE powinny wprost uwzględnić znaczenie promocji jako narzędzia konkurencyjności i rentowności europejskiego rolnictwa.
Inicjatywy Komisji Europejskiej: delegacje i targi z potencjałem
Pozytywnie oceniono własne inicjatywy Komisji Europejskiej, w tym:
- Delegacje wysokiego szczebla – jak ta do Japonii z udziałem Komisarza ds. rolnictwa i żywności Christophe’a Hansena i ponad 100 reprezentantów sektora spożywczego,
- Udział w targach międzynarodowych, który zdaniem uczestników spotkania nie wykorzystuje jeszcze pełnego potencjału.
Zaznaczono, że polityka promocji powinna być postrzegana jako element odpowiedzi na globalne wyzwania i kluczowe narzędzie służące:
- poprawie konkurencyjności,
- zwiększeniu rentowności gospodarstw,
- budowaniu pozytywnego wizerunku europejskiego rolnictwa na świecie.
Co dalej? Rolnicy i przetwórcy muszą działać
Wnioski z posiedzenia CDG są jednoznaczne:
Promocja produktów rolno-spożywczych to strategiczna inwestycja, nie wydatek.
Dlatego europejskie organizacje rolników i przetwórców powinny:
- Zintensyfikować działania na rzecz odbudowy budżetu promocyjnego,
- Współpracować przy kształtowaniu nowych zasad udziału w targach i misjach handlowych,
- Wywierać presję na instytucje unijne, by uwzględniały znaczenie promocji w politykach rolnych.
Copa i Cogeca przypominają: tylko silne rolnictwo i jego skuteczna promocja mogą zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe Europy jutra.
