Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 31 stycznia 2023 r., dotyczącym tzw. programu azotanowego, istnieją określone terminy, do których można stosować nawozy zawierające azot na gruntach ornych. W wyjątkowych przypadkach możliwe jest stosowanie takich nawozów w późniejszym terminie.
Nawozy naturalne stałe
Dla nawozów naturalnych stałych, takich jak obornik czy pomiot ptasi, graniczne terminy to:
- 31 października na gruntach ornych,
- 30 listopada na trwałych użytkach zielonych, uprawach wieloletnich i trwałych.
Nawozy azotanowe mineralne i naturalne płynne
Dla nawozów azotowych mineralnych i naturalnych płynnych, takich jak gnojowica czy gnojówka, terminy są następujące:
- 20 października (z różnicami dla niektórych gmin),
- 31 października na trwałych użytkach zielonych i uprawach trwałych.
Te terminy nie obejmują upraw pod osłonami czy kontenerowych.
Wyjątki od terminów
W przypadku niekorzystnych warunków pogodowych, takich jak nadmierne uwilgotnienie gleby czy susza, graniczny termin może zostać wydłużony do 30 listopada. Rolnik sam ocenia warunki pogodowe i nie jest wymagane dodatkowe dokumentowanie tych przypadków.
Dodatkowo, jeśli jesienne uprawy są zakładane po późno zbieranych plonach, jak buraki cukrowe czy kukurydza, nawozy można stosować do końca jesieni. Ważne, aby dawka azotu w wieloskładnikowych nawozach mineralnych nie przekraczała 30 kg N/ha. W takim przypadku rolnik musi dokładnie udokumentować wszystkie szczegóły związane ze zbiorem, nawożeniem i siewem.
Srogie kary za nieprzestrzeganie terminów nawożenia
Należy pamiętać, że rolnicy, którzy nie przestrzegają terminów i zasad programu azotanowego, mogą zostać ukarani. Zgodnie z Ustawą Prawo wodne, wysokość kary zależy od skali i rodzaju naruszenia. Inspekcja Ochrony Środowiska może nałożyć mandat, a maksymalne stawki za naruszenia są co roku aktualizowane przez ministra infrastruktury.
W 2024 roku wzrosły one o 14,4 proc. w porównaniu do poprzedniego roku i wynoszą:
- 3954,04 zł za niewłaściwe przechowywanie nawozów naturalnych
- 2636,02 zł za nieprawidłowe stosowanie nawozów
- 659,00 zł za brak planu nawożenia azotem
- 659,00 zł za niepoprawne prowadzenie dokumentacji
Warto również pamiętać, że nieprzestrzeganie przepisów dotyczących nawożenia może skutkować utratą części dopłat bezpośrednich.
Ocena warunków pogodowych
Rolnik powinien na bieżąco oceniać lokalne warunki pogodowe, aby zdecydować o odpowiednim czasie na nawożenie. Nawożenie nie może być wykonywane po zakończeniu listopada oraz gdy gleba jest zamarznięta, zalana, nasycona wodą lub pokryta śniegiem.
AM/Redakcja AgroNews
