CDR w Brwinowie przekazał nowe wytyczne Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi odnośnie stosowania przepisów w zakresie ekoschematów powierzchniowych, które uwzględniają między innymi uwagi kierowane przez Wielkopolską Izbę Rolniczą. W ślad za CDR prosimy wszystkich rolników korzystających z ekoschematów o szczegółowe zapoznanie się z przesłanymi informacjami, ze względu na zmianę dotychczasowego podejścia do wybranych ekoschematów.
Interpretacja zapisów Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 marca 2023 r. w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty płatności w ramach schematów na rzecz klimatu i środowiska w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027
Międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe
| L.p. | Pytanie | Odpowiedź |
| 1. | Czy wsiewkę można wcześniej niż po 8 tyg. zlikwidować, jeżeli planujemy zasiew rośliny następnej w okresie krótszym jak 8 tyg. od zbioru przedplonu, w którym była wsiewka? | Dopuszcza się likwidacje wcześniejszą wsiewki. Zgodnie z rozporządzeniem wsiewki utrzymuje się, co najmniej do wysiewu kolejnej uprawy w plonie głównym lub przez co najmniej 8 tygodni od dnia zbioru uprawy. |
| 2. | Czy w międzyplonie ozimym mogą być wysiane wyłącznie dwa gatunki roślin jarych lub roślina ozima + roślina jara. | W międzyplonie można utrzymywać mieszankę roślin jarych lub mieszankę roślin jarych i ozimych. |
| 3. | Jaki okres rozumie się przez słowo „bezpośrednio”, uwzględniając możliwość łączenia ekoschematu międzyplonów ozimych z wymieszaniem obornika z glebą w ciągu 12 godzin lub stosowanie nawozów płynnych inną metodą niż rozbryzgowo? | Nie planuje się doprecyzowania słowa bezpośrednio. Należy postępować zgodnie z powszechnie przyjętą praktyką rolniczą. |
| 4. | Czy roślina występująca w mieszance zastosowanej jako międzyplon, może być uprawiana w plonie głównym następnego roku? Np. w międzyplonie żyto ozime i gorczyca, a w plonie głównym następnego roku gorczyca? | W skład międzyplonu (utworzonego poprzez wysiew mieszanki) może wchodzić gatunek rośliny stanowiącej plon główny w roku wysiania międzyplonu. Jednocześnie roślina będąca składnikiem mieszanki, z której utworzony był międzyplon, może być wysiana w plonie głównym w roku kolejnym, przy czym wysiew rośliny następczej musi nastąpić w roku kolejnym po zasianiu mieszanki (międzyplon nie może stanowić uprawy w polonie głównym w kolejnym roku).Tym samym w przypadku mieszanki międzyplonu zasianej w 2023 roku składającej się z żyta ozimego i gorczycy, żyto ozime zasiane w roku 2023 nie może być rośliną w plonie głównym w roku 2024. |
| 5. | Czy możliwe jest zrealizowanie praktyki „wymieszanie obornika” oraz międzyplonu na tej samej działce, w jednym roku, jeśli obornik zastosujemy pod koniec sierpnia a międzyplon pod koniec września? Czy są jakieś ograniczenia, co do stosowania nawożenia pod międzyplon? | Tak, dopuszczalne jest łączenie tych ekochematów. |
| 6. | Czy tym samym poplonem ozimym wysianym w ramach ekoschematu można również spełnić wymóg okrywy zimowej (80%GO) oraz spełnić normę GAEC 7 (wyłączenie z obowiązku zmianowania, odnośnie wymaganych 40% gruntów, na których musi być inna uprawa niż w roku ubiegłym), czy tym samym obszarem można spełnić te 3 praktyki, oczywiście spełniając terminy siewu i odpowiedni skład mieszanki? | Tak, międzyplony ozime i wsiewki śródplonowe wysiane w ramach praktyki mogą realizować normę GAEC 6 i GAEC 7, gdy spełniają pozostałe wymogi w ramach tych norm. |
| 7. | Czy wsiewki śródplonowe mogą pozostać jako uprawa główna w roku następnym, zapis rozporządzenia tego nie zakazuje, ale jednocześnie jednoznacznie nie precyzuje? | Dopuszcza się pozostawienie wsiewki śródplonowej jako rośliny w plonie głównym w latach kolejnych. Wsiewki międzyplonowe obejmują rośliny bobowate. |
| 8. | Czy w Ekologii do międzyplonu kupno materiału siewnego musi być udokumentowane? | Tak. Stosuje się zasady obowiązujące w rolnictwie ekologicznym |
| 9. | Czy można stosować nawozy w utrzymywanych międzyplonach oraz czy jest dopuszczony wypas zwierząt. | Tak dopuszcza się nawożenie międzyplonów oraz racjonalny wypas zwierząt. |
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem
| L.p. | Pytanie | Odpowiedź | ||||||||||||||||
| 1. | Z jaką datą musi być zrobiony plany nawożenia. |
* wyniki badania chemicznej analizy gleby zachowują ważność przez okres 4 lat od ich wykonania ** wymogiem w ramach praktyki jest również przestrzeganie planu nawożenia |
||||||||||||||||
| 2. | Co mam zrobić jeżeli nie posiadam analizy gleby dla roślin ozimy zasiany jesienią 2022 roku. | Plan nawożenia powinien być sporządzony dla wszystkich roślin będących w gospodarstwie.
Przy czym W gospodarstwach posiadających rośliny ozime zasiane w 2022 roku położonych na działkach, na których nie było sporządzonej analizy gleby: – nie opracowuje się planów nawożenia dla roślin ozimych 2022/2023, Po sporządzeniu analizy gleby: – sporządza się plan nawożenia dla roślin jarych w terminie do 25 lipca 2023, – sporządza się plan nawożenia dla roślin ozimych 2023/2024 do 30 września 2023.
* w sytuacji gdy rolnik nie miał opracowanego planu nawożenia dla rośliny ozimej wysianej w 2022, a kolejnym plonem głównym będzie roślina jara wysiana w 2024 roku, takie gospodarstwo nie będzie miało objętych planem nawożenia 100% GO i TUZ.
|
Zróżnicowana struktura upraw
| L.p. | Pytanie | Odpowiedź |
| 1 | Czy należy rozumieć, że w strukturze upraw, uprawa pozytywna musi znajdować się wśród 3 głównych upraw? Czy dla gospodarstwa które ma poniższą strukturę upraw przysługuje płatność ?? Uprawa I – 25% Uprawa II – 22% Uprawa III – 22% Uprawa IV pozytywna 21% |
Udział rośliny mającej pozytywny wpływ na bilans materii organicznej w glebie musi wynosić przynajmniej 20 %. Przy czym roślina ta nie musi być w grupie 3 roślin mających największy udział w strukturze zasiewów. |
Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji oraz stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo
| L.p. | Pytanie | Odpowiedź |
| 1. | Czy do „wymieszania obornika z glebą w ciągu 12 godzin od zastosowania” możemy uwzględnić obornik granulowany, pomiot ptasi oraz po ferment powstały z obornika lub gnojowicy? | W ramach praktyki dot. wymieszania obornika z glebą za obornik uznaje się: pomiot ptasi oraz obornik granulowany. Na chwilę obecną praktyka ta nie obejmuje produktów z biogazowni rolniczych (pofermentów) oraz kompostów.
Niemniej jednak zwracamy uwagę na przyjętą przez sejm ustawę o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie biogazowni rolniczych*, a także ich funkcjonowaniu. Produkty pofermentacyjne spełniające wymogi ustawy i rozporządzeń wdrażających ustawę, będą się kwalifikowały w ramach praktyki. * Proces legislacyjny ustawy (prosimy o śledzenie terminu wejścia ustaw w życie, która doda rozszerzoną definicje nawozów naturalnych) https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=3196 |
| 2. | Czy dopuszcza się stosowania płynnych nawozów naturalnych pogłównie w uprawie zbóż ozimych. | Tak, można stosować tą praktykę w uprawach zbóż ozimych czy też kukurydzy pogłównie.
Natomiast podczas wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi, na mocy ustawy o nawozach i nawożeniu, obowiązuje zakaz stosowania nawozów naturalnych w postaci płynnej podczas wegetacji roślin przeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi. |
| 3. | Jeżeli zabieg wymieszanie obornika zostało wykonane, a rolnik nie przesłał do ARIMR zdjęć/oświadczenia w ciągu 14 dni to będzie odmowa płatności. | W takim przypadku należy złożyć wniosek do kierownika biura powiatowego ARIMR o przywrócenie terminu: |
| 4. | Czy na gruntach ugorowanych można zaznaczać Ekoschematy w 2023 roku? | Tak, można zaznaczyć te praktyki. Należy jednak pamiętać, że nawożenie można zastosować dopiero po okresie utrzymania ugoru (tj. po 31 lipca (klasyczny ugór), lub po 31 sierpnia (ugór z roślinami miododajnymi).
|
Uproszczone systemy uprawy
| L.p. | Pytanie | Odpowiedź |
| 1. | Czy do upraw ozimych zasianych w systemie orkowym w 2022 deklarowanych obecnie w dopłatach tj. w 2023 roku, możemy ubiegać się o uproszczone systemy uprawy? (przyjmujemy, że w całym roku kalendarzowym 2023 nie jest wykonywana orka). | Można zaznaczyć ekoschemat uprawy Uproszczone. Zgodnie z rozporządzeniem w roku 2023 jest zakaz stosowania uprawy płużnej w uprawkach pożniwnych oraz w uprawkach przesiewnych dla ozimin 2023/2024. |
| 2. | Czy można zebrać słomę z pola objętego ekochematem | Tak, dopuszcza się zebranie słomy z pola |
| 3. | Czy resztki z uprawy bezworkowej mogą stanowić zapewnienie okrywy zimowej. | Tak resztki z rośliny uprawnej mogą stanowić okrywę zimową. |
| 4. | Czy pług dłutowy może byś stosowany w ekoschemacie USU? | Tak dopuszcza się. |
| 5. | Czy na gruntach ugorowanych można zaznaczać Ekoschematy w 2023 roku? | Co do zasady: nie. Jedynie w przypadku prowadzenia uprawy deklarowanej jako „ugór z uprawą” w ramach normy GAEC 8 w 2023 r. |
Wymieszanie słomy z glebą
| L.p. | Pytanie | Uwagi |
| 1. | Czy do „wymieszania słomy z glebą” możemy dopuścić słomę z gryki, prosa, trawy abisyńskiej, facelii, traw nasiennych i innych upraw nasiennych? | W przypadku zbóż rzekomych, a także uprawy traw na nasiona traktowane będą analogicznie jak uprawy zbożowe.
Tym samym gryka, proso oraz miłka abisyńska kwalifikują się w ramach praktyki. Natomiast w świetle obowiązujących przepisów, w chwili obecnej, nie ma możliwości objęcia upraw facelii w ramach praktyki Wymieszanie słomy z glebą.
|
| 2. | Czy jeśli rolnik z talerzuje słomę ( ekoschemat-wymieszanie słomy) po uprawie to spełni tym normę GAEC6?, | Tak spełnia wymogi GAEC jeżeli resztki słomy pozostaną widoczne na polu. |
Biologiczna ochrona upraw
| L.p. | Pytanie | Odpowiedź |
| 1. | Czy środki stosowane w ekoschemacie „Biologiczna ochrona upraw” muszą być zarejestrowane jako środek ochrony roślin na konkretnego szkodnika/chorobę, który wystąpił na uprawie? | Tak |
| 2. | Jeżeli rolnik zgłosi ekoschemat „Biologiczna ochrona upraw”, a nie wystąpi sytuacja wymagająca tej ochrony, lub nie będzie dostępności biologicznego środka, odpowiedniego dla stwierdzonej choroby lub szkodnika, Rolnik ma zakupiony środek, przedstawił faktury do ARIMR. Co w takiej sytuacji z płatnością? | Wsparcie nie zostanie przyznane w sytuacji gdy rolnik nie zastosuje środka biologicznego (bo nie wystąpi sytuacja wymagająca tej ochrony, lub nie będzie dostępności biologicznego środka).
Wsparcie nie zostanie również przyznane w sytuacji gdy rolnik będzie miał zakupiony środek i przedstawi faktury, ale nie zastosuje tego środka. |
| 3. | Czy w ramach Biologicznej ochrony roślin wystarczy jeden zabieg/oprysk? | Środki należy stosować zgodnie z etykietą. |
| Inne | ||
| L.p. | Pytanie | Odpowiedź |
| 1. | W ramach pakietu 1 i 7 (PROW 2014-2020 Rolnictwo Ekologiczne) mamy GROCH SIEWNY, W TYM Z ROŚLINĄ PODPOROWĄ – tylko taki można wybrać. Jaki procent może być tej rośliny w grochu (np. jęczmienia)? Czy może to być czysty groch siewny?
|
Nie ma określonego udziału rośliny podporowej |
Rejestr zabiegów agrotechnicznych
| L.p | Pytanie | Odpowiedź |
| 1. | Czy rejestr można prowadzić na innym formularzu niż udostępniony przez ARIMR. Rejestr będzie obejmował wszystkie elementy wymagane przez rozporządzenie | ARiMR opublikowała jeden uniwersalny wzór rejestru. W odniesieniu do konkretnej praktyki rejestr powinien być prowadzony wg tego wzoru i musi on zawierać wszystkie zapisy wymagane rozporządzeniu. |
| 2. | Czy można dla każdego pola prowadzić oddzielny rejestr lub prowadzić rejestr w układzie roku gospodarczego. | Tak dopuszcza się taką możliwość. Prowadząc rejestr w układzie roku gospodarczego należy na moment kontroli posiadać rejestr obejmujące zapisy od momentu wystąpienia obowiązku prowadzenia rejestr, aż do dnia kontroli. |
Rodzaje zabiegów wykazywane w rejestrze zabiegów agrotechnicznych przy poszczególnych praktykach.
| L.p. | Nazwa | Rodzaje zabiegów |
| 1. | Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia (GO i TUZ)
|
Wszystkie zabiegi związane z nawożeniem roślin. |
| 2. | Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji | Wszystkie zabiegi związane z nawożeniem naturalnym stałym roślin oraz wymieszaniem nawozu z glebą. |
| 3. | Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo (GO i TUZ) | Wszystkie zabiegi związane z nawożeniem naturalnym płynnym roślin. |
| 4. | Uproszczone systemy uprawy
|
Wszystkie zabiegi agrotechniczne w gospodarstwie od 1 stycznia do 31 grudnia. |
| 5. | Wymieszanie słomy z glebą
|
Wymieszanie słomy z glebą. |
| 6. | Biologiczna ochrona | Wszystkie zabiegi związane z ochroną roślin. |
Tabele z terminami dotyczącymi składania dokumentów w ramach ekoschematów powierzchniowych i zwierzęcych
| Dobrostan: | Praktyka | Rodzaj dokumentu | Termin złożenia dokumentu w ARIMR |
| Loch: | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Jarzma | Rejestr sposobu utrzymywania loch w okresie okołoporodowym | 15- 21 marca 2024 r | |
| Późniejsze odsadzanie prosiąt | rejestr terminów odsadzania prosiąt | 15- 21 marca 2024 r | |
| Ściółka | Zdjęcie geotagowane | do 25 lipca 2023 | |
| Ściółka | Oświadczenie | 15-21 marca 2024 | |
| Tuczników: | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Ściółka | Zdjęcie geotagowane | do 25 lipca 2023 | |
| Ściółka | Oświadczenie | 15-21 marca 2024 | |
| Krów mlecznych: | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Wybieg | Rejestr | 15-21 marca 2024 | |
| Późniejsze odsadzanie cieląt | rejestr terminów odsadzania cieląt | 15-21 marca 2024 | |
| Ściółka | Zdjęcie geotagowane | do 25 lipca 2023 | |
| ściółka | Oświadczenie | 15-21 marca 2024 | |
| Wypas | Rejestr wypasu | 1- 7 października 2023 r | |
| Krów mamek: | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Wybieg | Rejestr | 15-21 marca 2024 | |
| Ściółka | Zdjęcie geotagowane | 25 lipca 2023 | |
| Ściółka | Oświadczenie | 15-21 marca 2024 | |
| Wypas | Oświadczenie o zapewnieniu wypasu lub dostępu do wybiegu wszystkim utrzymywanym w gospodarstwie rolnym zwierzętom | 1- 7 października 2023 r | |
| Opasy | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Wybieg | Rejestr wybiegu | 15-21 marca 2023 | |
| Ściółka | Zdjęcie geotagowane | do 25 lipca 2023 | |
| Ściółka | Oświadczenie | 15-21 marca 2024 | |
| Owiec: | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Wypas | Oświadczenie o zapewnieniu wypasu lub dostępu do wybiegu wszystkim utrzymywanym w gospodarstwie rolnym zwierzętom | 1- 7 października 2023 r | |
| Kur niosek: | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Kurcząt brojlerów | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Oświetlenie | Oświadczenie o zapewnieniu wszystkim utrzymywanym w gospodarstwie kurczętom brojlerom co najmniej 6 godzin fazy ciemnej w ciągu doby następującej po fazie jasnej oświetlenia | 15-21 marca 2024 | |
| Indyków utrzymywanych z przeznaczeniem na produkcję mięsa. | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Oświetlenie | Oświadczenie o zapewnieniu wszystkim utrzymywanym w gospodarstwie indykom co najmniej 8 godzin fazy ciemnej w ciągu doby następującej po fazie jasnej oświetlenia | 15-21 marca 2024 | |
| Koni | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do 25 lipca 2023 |
| Wypas | Oświadczenie o zapewnieniu wypasu lub dostępu do wybiegu wszystkim utrzymywanym w gospodarstwie rolnym zwierzętom | 1- 7 października 2023 r | |
| Wybiegi | Oświadczenie o zapewnieniu wszystkim utrzymywanym w gospodarstwie zwierzętom z gatunku koń domowy dostępu do powierzchni zewnętrznych lub biegalni | 15-21 marca 2024 | |
| Kozy | Powiększone powierzchnie w budynkach | Plan poprawy dobrostanu | do25 lipca 2023 |
| Wypas | Oświadczenie o zapewnieniu wypasu lub dostępu do wybiegu wszystkim utrzymywanym w gospodarstwie rolnym zwierzętom | 1-7 października 2023 r | |
| Wypas | Oświadczenie o zapewnieniu wszystkim utrzymywanym w gospodarstwie zwierzętom z gatunku koza domowa dostępu do powierzchni zewnętrznych | 15- 21 marca 2024 | |
| Dla wszystkich Wariantów | Uzupełnienie planu | 14 marca 2024. |
Do pobrania:
Terminy w ekoschemacie dobrostan zwierząt
Dokumentacja przy realizacji ekoschematów
Opracowanie: Paweł Dopierała (na podstawie informacji CDR)
Dlaczego nie mogę połoczyć wymieszanie slomy z zasianiem poplonu po zbożu, mam więcej łąk niż gruntów ornych więc ekoschemat węglowy odpada