Odstępstwo rolne dopuszcza możliwość zasiewu materiału uzyskanego przez rolnika z własnego zbioru odmiany prawnie chronionej bez pisemnej zgody hodowcy.
Odstępstwo rolne jest związane z ochroną prawną odmian roślin. Jeśli dana odmiana jest objęta ochroną wyłącznego prawa przez hodowcę, to tylko ten hodowca lub osoba, firma, posiadająca jego pisemne zezwolenie – licencję, ma prawo wytwarzać, rozmnażać, przygotowywać do rozmnażania, oferować do sprzedaży, sprzedawać lub zbywać w inny sposób, eksportować, importować i przechowywać materiał siewny tej odmiany. Dla rolnika oznacza to, że odmianę prawnie chronioną może wysiewać tylko jako materiał kwalifikowany, a jedyny wyjątek stanowi właśnie odstępstwo rolne.
Kto może skorzystać z odstępstwa rolnego?
Z tego obowiązku zwolnione są gospodarstwa rolne, których posiadana powierzchnia gruntów rolnych (własne + dzierżawy) nie przekracza 10 ha. Są to grunty rolne: grunty orne, nieużytki, odłogi, pastwiska, łąki, użytki zielone, sady, stawy, grunty pod budynkami (z wyjątkiem mieszkalnych).
Natomiast gospodarstwa powyżej 10 ha zobowiązane są corocznie w okresie wiosennym i jesiennym składać informację do AGNAS.
Obowiązek i zakres uiszczania opłaty za siew ze zbioru w ramach odstępstwa rolnego zależy od posiadanej powierzchni gruntów rolnych i dotyczy:
- posiadaczy gruntów rolnych o pow. 10-25 ha. Obowiązuje opłata tylko za odmiany ziemniaka, chronione na poziomie krajowym (PL) i wspólnotowym (UE) (wykazać należy odmiany z ZAŁĄCZNIKÓW nr 1 i 3),
- posiadaczy gruntów rolnych o pow. 25-30 ha. Obowiązuje opłata za odmiany ziemniaka, chronione w PL i UE oraz za odmiany innych gatunków chronionych w PL (wykazać należy odmiany z ZAŁĄCZNIKÓW nr 1, 2 i 3),
- posiadaczy gruntów rolnych o pow. 30 ha i więcej. Obowiązuje opata za odmiany ziemniaka, chronione w PL i UE. A także za odmiany innych gatunków chronionych w PL i UE.
Opłatę za skorzystanie z odstępstwa rolnego należy uiścić w terminie 30 dni od daty siewu!
Dotyczy to odmian chronionych na poziomie krajowym, takich jak:
- bobik
- groch siewny
- jęczmień
- kukurydza
- len zwyczajny (oleisty)
- lucerna siewna
- łubin wąskolistny
- łubin żółty
- owies
- pszenica twarda
- pszenica zwyczajna
Opracowanie: Iwona Czerniak
WIR