Okres wzmożonych prac polowych związanych z wykonywaniem oprysków środkami ochrony roślin w pełni, ale aby żyć w zgodzie przyrodą i zasadami zasad wzajemnej zgodności należy pamiętać o zasadach wspomnianych w dalszej części.
Przed przystąpieniem do tych zabiegów należy:
- sprawdzić i wyregulować opryskiwacz,
- ustalić rzeczywiste zużycie cieczy roboczej na 1 ha,
- prawidłowo sporządzić ciecz roboczą,
- wybrać odpowiednie parametry i technikę oprysku.
Do każdego rodzaju zabiegu chemicznego należy dobrać odpowiednie parametry techniczne takie jak:
- Kroplistość
- oprysk drobnokroplisty – fungicydy, insektycydy,
- oprysk średniokroplisty – herbicydy dolistne i doglebowe, tzw. dokarmianie dolistne (mikroelementy) i niektóre insektycydy,
- oprysk grubokroplisty – desykanty, nawożenie mocznikiem i roztworem saletrzano-mocznikowym tzw. RSM.
- Ciśnienie robocze i rodzaje rozpylaczy
Wielkość ciśnienia roboczego zależy od rodzaju stosowanych rozpylaczy. Należy kierować się następującymi zasadami:
- opryskując rozpylaczami wirowymi stosujemy ciśnienie 0,5-1,0 MPa
- opryskując rozpylaczami szczelinowymi stosujemy ciśnienie 0,2-0,5 MPa (zaleta ich to: równomierność rozkładu poprzecznego cieczy roboczej i równomierność wielkości kropel, wymagają niższego ciśnienia pracy prawie o połowę- pozostała ilość wytwarzanego przez pompę ciśnienia idzie na mieszadło i o to chodzi nam przecież chodzi)
Manometry wskazujące ciśnienie robocze będące w naszym użytkowaniu mogą być wyskalowane w atm /kg/cm2/, w barach /bar/ lub w megapaskalach / MPa/. Wymienione wyżej jednostki są równoważne w następujący sposób:
1 kg/cm2 = 1 atm =1 bar = 0,1 MPa
1 MPa = 10 atm
- Ciśnienie w powietrzniku znajdującym się na pompie wodnej opryskiwacza.
Wielkość ciśnienia w powietrzniku powinna wynosić około 2/3 wielkości ciśnienia roboczego (na manometrze). Powietrze należy uzupełnić zwykłą pompką, gdyż sprężarką doprowadzimy do uszkodzenia membrany. Jeśli przez wentylek w powietrzniku wycieka woda tzn, że mamy pęknięta membranę i oprysk należy przerwać i ją wymienić (wydatek w granicach 10 zł), a jakość oprysku ulegnie poprawie i koszt zabiegu się obniży.
- Prędkość jazdy – powszechnie zalecana w granicach 5-8 km/h
Przy zwalczaniu chorób grzybowych w zwartych liściach np.: zarazy ziemniaczanej lub szarej pleśni w truskawkach należy jeździć wolniej tj około 3 km/h (zwiększona jest wtedy ilość wody na ha)
- Ilość preparatu na zbiornik opryskiwacza.
Dawka preparatu na hektar musi być ściśle przestrzegana zgodnie z zaleceniami producenta na etykiecie, zawartej na opakowaniu środka ochrony roślin- jest to dla rolnika elementarz postępowania ze środkiem chemicznym. Zalecane w większości dawki wody na hektar to 300 do 400 litrów, więc łatwo obliczyć dawkę środka na zbiornik:
Dawka środka chem. pojemność zbiornika (litry) dawka
na zbiornik opryskiwacza = ————————— x preparatu
(l lub kg) dawka cieczy (litry/ha) (litry, kg)
Natomiast:
Dawka wydatek z dyszy (l/min) x 600
Cieczy = —————————————————–
(l/ha) prędkość jazdy (km/h) x rozstaw dysz (m)
- Przygotowanie cieczy roboczej.
Środek chemiczny należy wlać lub wsypać do rozwadniacza, z którego po włączeniu odpowiedniego przełącznika na rozdzielaczu jest on pobierany do zbiornika (podobnie jak w pralce automatycznej proszek do prania ) i mieszany z pozostałą cieczą. Aby czynność tą wykonać prawidłowo opryskiwacz obowiązkowo wyposażony musi być w prawidłowo działające mieszadło, które pozwoli dokładnie wymieszać środek chemiczny (pestycyd) w 400 litrowym zbiorniku opryskiwacza.
- Warunki wykonywania zabiegów.
Aby zabieg był skuteczny należy przestrzegać następujących zaleceń:
- być przeszkolonym (ośrodek doradztwa prowadzi tego rodzaju szkolenie-ważność 5 lat)
- mieć sprawny opryskiwacz potwierdzony badaniem (ważność 3 lat)
- optymalna temperatura 15-20 stopni C
- wilgotność względna nie mniejsza niż 60 %
- wiatr nie większy niż 3 m/s (bardzo ważne !!!)
- odpowiednia kroplistość
- Bezpieczeństwo i higiena pracy przy stosowaniu środków ochrony roślin:
- używać odzieży ochronnej,
- przechowywać środki tylko w opakowaniach fabrycznych,
- przechowywać środki w pomieszczeniach(szafkach) pod zamknięciem,
- nie palić papierosów i nie pić alkoholu w czasie pracy, a alkoholu przed jak i do 3 dni po wykonywanej pracy
- po pracy umyć się pod bieżącą wodą,
- bezwzględnie przestrzegać okresów karencji i prewencji,
- z pustymi opakowaniami po środkach ochrony roślin postępować zgodnie z zaleceniem zawartym w instrukcji dołączonej do każdego opakowania.
Po przypadkowym lub celowym wypiciu pestycydu należy natychmiast spowodować wymioty (poszkodowany powinien być w pozycji siedzącej, ale u osób nieprzytomnych, nadmiernie pobudzonych, wymiotów nie wywołujemy) podając zatrutemu szklankę wody osolonej łyżeczką soli i wzywamy pogotowie ratunkowe. Błędem jest podawanie zatrutemu mleka. Pamiętajmy o tych podstawowych zasadach bhp, po to, by wspomniana w ostatnich zdaniach okoliczność w ogóle nie miała miejsca i oby polskie porzekadło „ mądry Polak po szkodzie” nam się nie przytrafiło.
Wacław Fiłatiuk
Źródło: Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, www.wodr.konskowola.pl, fot. sxc.hu
