Produkcja biopaliw jako silnik napędowy produkcji pasz rzepakowych!

Wobec wzrastającej chłonności rynku chińskiego i innych rynków dalekowschodnich, rynek polski może okazać się w pewnym momencie mało interesujący dla największych na świecie producentów soi nawet jeśli rozpatrywać go jako część unijnego jej rynku dlatego uzasadniona jest wielopłaszczyznowa koncentracja działań wokół zagadnień związanych z produkowanymi w kraju paszami rzepakowymi tym bardziej, że nasza produkcja zwierzęca jest już w wysokim stopniu zakładnikiem światowych wytwórców soi.

Potencjał przerobowy krajowego przemysłu olejarskiego w zakresie przerobu nasion rzepaku wynosi obecnie ponad 3,2 mln ton nasion rocznie. Zakłady przetwórcze skupione w Polskim Stowarzyszeniu Producentów Oleju przerobiły w roku 2013 około 2,25 mln ton nasion rzepaku i wyprodukowały : 

–    ok. 935 tys. ton surowego oleju rzepakowego (60% na produkcję biodiesela),
–    ok. 387 tys. ton oleju rafinowanego,
–    ok. 1,29 mln. ton pasz rzepakowych.

Polski przemysł olejarski charakteryzuje się:

–    wysokim stopniem koncentracji,
–    nowoczesnym wyposażeniem technicznym.

W sezonie 2013/2014 produkcja śrut oleistych w Unii Europejskiej osiągnie poziom 25,6 mln ton wobec 24,6 mln ton sezon wcześniej (+4,1%).

Prawie połowa śruty rzepakowej (47%) wyprodukowanej w Polsce jest eksportowana. Główne kierunki eksportu to:

–    Niemcy – 20%,
–    Hiszpania – 19%,
–    Dania, Irlandia i Holandia – 36%.

Rozwój rynku biopaliwowego spowodował istotny wzrost przerobu nasion rzepaku i w konsekwencji wzrost produkcji pasz rzepakowych – śruty poekstrakcyjnej oraz makuchu rzepakowego.

Światowy rynek rzepaku w roku 2014

Dane szacunkowe wskazują, że globalna produkcja rzepaku w roku 2014 nadal pozostanie na wysokim poziomie i wyniesie około 70 mln ton, obecnie nie ma zagrożenia, że zapasy rzepaku nie zostaną odbudowane po obecnym sezonie zbiorów.

W Unii Europejskiej produkcja powinna przekroczyć 21 mln ton.

Rzepak w Polsce

Obecnie w Polsce rzepak zajmuje ok.. 3 % powierzchni gruntów ornych. W około 90 tys. gospodarstw rolnych uprawiany jest :
–    rzepak ozimy zajmujący 95% powierzchni,
–    rzepak jary zajmujący 5% powierzchni uprawy.

Według GUS zbiór rzepaku w roku 2013 wynosił około 2,6 mln ton, jednakże potencjalne możliwości produkcji w Polsce wynoszą 3,2-3,5 mln ton.

Zasadniczy wpływ na rozwój produkcji i rynku rzepak u w Unii Europejskiej oraz po akcesji w 2004 roku w Polsce, wywarła Dyrektywa 2003/30/WE w sprawie wspierania użycia w transporcie biopaliw lub innych paliw odnawialnych z dnia 8 maja 2003 r., która spowodowała istotne zwiększenie zapotrzebowania na rzepak.

Czytaj także:
Sytuacja na rynku pasz w Polsce
W Polsce jest coraz mniej pszczół. Ratuj je!
Jak kształtują się ceny zbóż na krajowym rynku?

Zapisy dyrektywy prawnie gwarantowały zwiększanie zapotrzebowania na nasiona rzepaku tym samym gwarantując rolnikom pewność ich zbytu. Ze względu na stosowany płodozmian wzrost produkcji rzepaku ma również wpływ na wzrost produkcji zbóż.

Skutki ograniczenia produkcji biopaliw I generacji

Zaproponowane przez KE i dyskutowane obecnie w instytucjach Wspólnoty ograniczenie udziału biopaliw I generacji w transporcie nawet o 50%, przy wysoce niepewnym uzyskaniu zakładanego efektu ekologicznego, spowoduje całkowicie pewne znaczne ograniczenie produkcji rzepaku skutkujące:

• obniżką dochodów rolników,
• destabilizacją produkcji rolniczej,
• obniżeniem stopnia wykorzystania potencjału produkcyjnego rolnictwa i przemysłu olejarskiego,
• pogorszeniem rentowności przemysłu olejarskiego, estrowego i okołorolniczego,
• redukcją miejsc pracy w przemyśle olejarskim, estrowym i okołorolniczym,
• osłabieniem konkurencyjności uczestników unijnego łańcucha biopaliwowego wobec producentów pozaunijnych,
• istotnym pogorszeniem bilansu paszowego.

Redakcja AgroNews, fot: PSPO