Rynek trzody chlewnej w Polsce znajduje się w trudnej kondycji, co wynika przede wszystkim z systematycznego spadku pogłowia świń. Zjawisko to ma miejsce już od kilku lat, a w ostatnim czasie problem ten nasila się. Zmniejszająca się liczba hodowli oraz likwidacja mniejszych zakładów przetwórczych wpłynęły negatywnie na podaż żywca wieprzowego. Co więcej, część pozostałych dużych ubojni zmniejsza częstotliwość uboju z powodu nierentowności. Zwiększający się import mięsa oraz ograniczona produkcja krajowa wpływają na dalszy spadek podaży w Polsce.
Na dużą poprawę sytuacji cenowej jednak nie ma co liczyć
W odniesieniu do cen tuczników przed świętami, analiza historyczna pokazuje, że w poprzednich latach ceny rosły w tym okresie z powodu zwiększonego popytu na mięso. Jednak w 2023 roku sytuacja była odwrotna, a ceny utrzymywały tendencję spadkową, mimo sezonowego wzrostu zapotrzebowania. W 2024 roku analitycy przewidują, że ceny tuczników raczej nie wzrosną przed świętami, choć niewielkie wzrosty (w granicach kilku groszy na kilogramie) mogą się pojawić w odpowiedzi na nieprzewidziane okoliczności, takie jak rozprzestrzenianie się wirusa ASF.
Po ile tuczniki?
Na początku grudnia 2024 r. ceny tuczników w Polsce utrzymują się na stabilnym poziomie. Ceny za żywiec wieprzowy w skupach wahają się od 5,30 zł/kg do 6,30 zł/kg, z średnią ceną 5,67 zł/kg. Ceny poubojowej klasy E nie przekraczają 8,00 zł/kg, a średnia wynosi 7,73 zł/kg. Stawki za maciory oscylują w granicach 3,40-4,00 zł/kg, a za knury wynoszą 3,00-3,50 zł/kg. Mimo tych stabilnych cen, opłacalność produkcji wieprzowiny pozostaje na niskim poziomie, ponieważ relacja ceny żywca do ceny pasz jest niższa niż przed rokiem.
Kiedy ożywienie na rynku?
Prognozy na 2024–2025 rok wskazują, że spadek cen żywca wieprzowego w Polsce może utrzymywać się do pierwszego kwartału 2025 roku. W drugiej połowie 2025 r. spodziewane jest stopniowe ożywienie rynku, związane ze wzrostem kosztów produkcji oraz zwiększającym się popytem na wieprzowinę, wynikającym z rosnącej siły ekonomicznej gospodarstw domowych. Z tego powodu ceny żywca wieprzowego mogą osiągnąć poziom około 6,10 zł/kg na koniec 2024 roku, a na koniec 2025 roku wzrosnąć do około 6,90 zł/kg.
Zarówno ceny żywca wieprzowego, jak i pasz dla świń, utrzymują się na stosunkowo niskim poziomie, co prowadzi do pogorszenia opłacalności produkcji wieprzowiny. Spadek cen pasz w połączeniu z niskimi cenami skupu żywca powoduje, że producenci mają trudności w utrzymaniu rentowności swojej działalności. Jednocześnie na rynku brakuje nowych inwestycji w produkcję trzody chlewnej, co w perspektywie kilku lat może pogłębić trudności w odbudowie krajowego pogłowia świń.
Rynek trzody chlewnej w Polsce stoi przed poważnymi wyzwaniami
Podsumowując, rynek trzody chlewnej w Polsce stoi przed poważnymi wyzwaniami. Choć ceny tuczników mogą nieznacznie wzrosnąć w okresie przedświątecznym, długoterminowe prognozy wskazują na dalszy trend spadkowy cen żywca w 2024 r. Dopiero w 2025 roku można spodziewać się pewnego ożywienia, w związku ze wzrostem kosztów produkcji i rosnącym popytem na wieprzowinę. W obliczu tych trudności odbudowa pogłowia świń oraz poprawa rentowności sektora będą wymagały działań wspierających produkcję krajową i stabilizację rynku.
Ceny skupu tucznika w wadze żywej w latach 2021-2024:
Źródło: WIR