Dziedziczenie gospodarstwa rolnego bywa bardziej skomplikowane niż przekazanie innego rodzaju majątku. Oprócz przepisów Kodeksu cywilnego w grę wchodzą dodatkowe regulacje dotyczące rolników. Jakie zasady obowiązują i kto może odziedziczyć gospodarstwo?

Dziedziczenie ustawowe i specjalne regulacje
Gdy właściciel gospodarstwa rolnego umiera bez pozostawienia testamentu, dziedziczenie odbywa się według zasad dziedziczenia ustawowego. Należy jednak pamiętać, że w przypadku gospodarstw rolnych obowiązują również przepisy ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Na ich mocy:
- Każdy spadkobierca, nawet bez kwalifikacji rolniczych, może odziedziczyć gospodarstwo.
- Nie ma już wymogu prowadzenia gospodarstwa rolnego ani posiadania przygotowania do tego zawodu.
Ciągłość działalności rolniczej – kluczowe kryteria
Jeśli gospodarstwo prowadzi działalność rolniczą, sąd może zbadać, kto z potencjalnych spadkobierców jest w stanie zapewnić jego dalsze funkcjonowanie. Warunkiem spełnienia tego wymogu jest:
- Praca bezpośrednio przy produkcji rolnej,
- Posiadanie przygotowania do prowadzenia produkcji rolnej,
- Małoletność lub kontynuowanie edukacji zawodowej,
- Trwała niezdolność do pracy.
W toku postępowania spadkowego pozostali spadkobiercy mogą odrzucić swoje części na rzecz osoby prowadzącej gospodarstwo, co pozwoli na jego sprawne funkcjonowanie.
Jakie formalności trzeba spełnić?
Dziedziczenie gospodarstwa wymaga spełnienia kilku kluczowych formalności. Pierwszym krokiem jest uzyskanie stwierdzenia nabycia spadku przed sądem lub u notariusza. Dokument ten określi, kto i w jakiej części nabył spadek, co jest podstawą do:
- Wpisu do ewidencji gruntów,
- Zgłoszenia zmian w KRUS,
- Uporządkowania spraw podatkowych.
Problemy z podziałem gruntów rolnych
Dziedziczenie gospodarstw rolnych wiąże się z dodatkowymi wyzwaniami, takimi jak:
- Podział nieruchomości i ich wycena,
- Uzyskanie zgody na podział gruntów, jeśli ich powierzchnia spadnie poniżej określonego minimum.