Światowa produkcja 7 najważniejszych nasion i owoców roślin oleistych wzrośnie wg najnowszych szacunków Oil World do rekordowego poziomu 490,9 mln ton, z 458,9 mln ton w sezonie poprzednim i 434,6 mln ton przed dwoma sezonami – podają Ewa Rosiak i Magdalena Bodyl z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
W ciągu miesiąca globalne szacunki produkcji nasion oleistych zwiększono o 1,9 mln ton. Oczekuje się, że światowe zużycie nasion oleistych wzrośnie o 4,4% do 470,9 mln ton, a więc mniej niż ich produkcja. W rezultacie zapasy na koniec sezonu będą bardzo wysokie i wyniosą 95,4 mln ton, wobec 75,4 mln ton przed rokiem i 67,7 mln ton przed dwoma sezonami.
Poprawa relacji podażowo-popytowych na światowym rynku nasion oleistych i produktów ich przerobu przyczyni się do spadku ich cen. Według grudniowej oceny Oil World przeciętna cena rzepaku w sezonie 2013/14 obniży się o 19% do 500 USD/tonę, oleju rzepakowego o 12% do 1025 USD/tonę, a śruty rzepakowej o 21% do 293 USD/tonę.
W grudniu 2013 r. przeciętna cena rzepaku w portach europejskich wyniosła 512 USD/tonę (cif Hamburg) i była o 3 USD/tonę (o 0,6%) wyższa niż przed miesiącem, ale o 111 EUR (o 17,8%) niższa niż przed rokiem. Olej rzepakowy kosztował 1012 USD/tonę (fob ex-mill Holandia) i był o 13 USD/tonę (o 1,3%) tańszy niż przed miesiącem i o 178 USD/tonę (o 15,0%) tańszy niż przed rokiem.
Cena śruty rzepakowej wyniosła 336 USD/tonę (fob ex-mill Hamburg) i była o 20 USD/tonę (o 6,3 %) wyższa niż przed miesiącem, ale o 63 USD/tonę (o 15,8%) niższa niż przed rokiem. W skali całego roku ceny rzepaku i oleju rzepakowego zmalały odpowiednio do 551 i 1082 USD/tonę, tj. o 11,6 i 12,7% w porównaniu z rokiem poprzednim, a ceny śruty rzepakowej wzrosły o 2,4% do 339 USD/ tonę.
Na rynku krajowym w styczniu 2014 r. ceny rzepaku i produktów jego przerobu były niższe niż przed miesiącem. Za rzepak płacono średnio 1493 zł/tonę, tj. o 2,5% mniej. Cena oleju rzepakowego niekonfekcjonowanego zmalała o 3,5% do 3285 zł/tonę, a śruty rzepakowej o 0,8% do 903 zł/tonę. W relacji do stycznia 2013 r. ceny rzepaku, oleju i śruty rzepakowej były niższe odpowiednio o 25,6%, 20,8% i 18,5%. Krajowy przerób rzepaku w 2013 r. był znacznie większy niż w roku poprzednim.
W okresie jedenastu miesięcy ubiegłego roku duże i średnie zakłady przemysłu tłuszczowego (zatrudniające 50 i więcej osób stałej załogi) wyprodukowały 870 tys. ton surowego oleju rzepakowego, tj. o 44% więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Od sierpnia przerób rzepaku przekracza 100 tys. ton, podczas gdy w pierwszych siedmiu miesiącach ubiegłego roku wahał się od 47 do 76 tys. ton.
Produkcja oleju rzepakowego rafinowanego w tych zakładach wyniosła 591 tys. ton i była o 18% większa, z tego na cele spożywcze zwiększyła się o 14% do 401 tys. ton, a na cele techniczne o 27% do 190 tys. ton. Wzrosła też produkcja margaryn o 4% do 391 tys. ton. Eksport i import surowców i produktów oleistych w listopadzie 2013 r. był mniejszy niż w poprzednim miesiącu. Większy był tylko eksport śrut oleistych.
Od stycznia do listopada 2013 r. wywieziono: 719 tys. ton nasion oleistych, w tym 700 tys. ton rzepaku (prawie 3 razy więcej niż w tym samym okresie 2012 r.), 327 tys. ton olejów roślinnych, w tym 311 tys. ton oleju rzepakowego (o 90% więcej), 601 tys. ton śrut oleistych, w tym 510 tys. ton śruty rzepakowej (o 3% więcej) i 121 tys. ton margaryn (o 3% mniej). Przywieziono: 2644 tys. ton śrut oleistych (o 19% mniej niż w pierwszych jedenastu miesiącach 2012 r.), 476 tys. ton olejów roślinnych (o 4% mniej), 376 tys. ton nasion oleistych (o 37% mniej), w tym 216 tys. ton rzepaku (o 53% mniej) oraz 86 tys. ton margaryn (o 20% mniej).
Czytaj także:
Produkcja rzepaku w 2013 roku w układzie regionalnym
Ceny zbóż w kontraktach terminowych stabilizują się!
Co sie dzieje na rynku rzepaku i pszenicy?
Wpływy z eksportu surowców i produktów oleistych w pierwszych jedenastu miesiącach 2013 r. wyniosły 885 mln EUR i były o 48% większe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku, a wydatki na ich import obniżyły się o 13% do 1663 mln EUR. Ceny detaliczne tłuszczów roślinnych rosły w 2013 r. znacznie wolniej niż w dwóch poprzednich latach. Na rynku olejów roślinnych przeważały spadki cen, przy powolnym wzroście cen margaryn. Średni poziom cen tłuszczów roślinnych był w 2013 r. o 0,8% wyższy niż w poprzednim roku.
Tłuszcze roślinne podrożały o 1,2 pkt. proc. mniej niż cała żywność łącznie z napojami bezalkoholowymi, w tym o 3,0 pkt. proc. mniej niż tłuszcze zwierzęce. Margaryny podrożały zdecydowanie mniej niż masło, a oleje roślinne mniej niż „pozostałe tłuszcze zwierzęce” (słonina, smalec). Ceny margaryn wzrosły średnio o 0,2%, a masła o 4,2%. Oleje roślinne podrożały o 1,4% , a „pozostałe tłuszcze zwierzęce” o 1,9%.
Źródło: Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej,
Redakcja AgroNews, fot. sxc.hu