Sytuacja w polskim rolnictwie

We wrześniu rynkowe uwarunkowania produkcji rolniczej nie zmieniły się w porównaniu z poprzednim miesiącem informuje Jadwiga Seremak – Bulge z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. 

Były jednak lepsze niż przed rokiem o tej porze i lepsze niż w poprzednich pięciu miesiącach. Wyrównany wskaźnik koniunktury rolniczej utrzymał się na poziomie 100,9 punktu i był o 0,3 pkt. proc. wyższy niż we wrześniu 2012 r. Wpłynęła na to wyłącznie poprawa wyrównanego wskaźnika potencjalnego popytu (o 0,4 pkt. proc.).

Natomiast wyrównany wskaźnik nożyc cen pogorszył się o 0,3 pkt. proc. do 100,5 punktu, mimo obniżenia wyrównanego wskaźnika zmian cen detalicznych środków produkcji o 0,1 pkt. proc. Głęboki spadek cen zbóż jaki nastąpił w sierpniu spowodował, że bieżący wskaźnik zmian cen koszyka skupu spadł o 4 pkt. proc. do 97,9 punktu, mimo wzrostu cen skupu żywca wieprzowego (o 3%), mleka (o 2,4%), ziemniaków (o 12,9%) i drobiu (o 0,1%). W efekcie wyrównany wskaźnik zmian cen skupu zmalał o 0,5 pkt. proc do 100,5 punktu.

Spadek cen koszyka skupu był znacznie głębszy od obniżek cen środków produkcji, które w sierpniu staniały średnio o 0,2 pkt. proc. Przyczyniło się to do obniżenia wyrównanego wskaźnika zmian cen środków produkcji o 0,1 pkt. proc. Wyrównany wskaźnik potencjalnego popytu podniósł się we wrześniu o 0,4 pkt. proc. do 101,3 punktu przede wszystkim pod wpływem sezonowego wzrostu indeksu produkcji przemysłu spożywczego, który podniósł się o 0,9 pkt. proc. do 102,7 punktu. Był on wprawdzie najwyższy w ostatnich 6 miesiącach, ale jednak niższy o 0,2 pkt. proc. niż przed rokiem. Dodatni wpływ na ten indeks wywarły także sezonowe obniżki cen detalicznych żywności oraz utrzymujące się ożywienie obrotów artykułami rolno- -żywnościowymi z zagranicą, zwłaszcza po stronie eksportu.

Zmiany cen skupu oraz środków produkcji jakie dokonały się w pierwszych ośmiu miesiącach 2013 r. (w porównaniu z grudniem 2012 r.) były korzystne dla rolnictwa, a skumulowany wskaźnik nożyc cen w tym okresie wyniósł 101,6 wobec 94,8 punktu w analogicznym okresie roku poprzedniego. W najbliższym czasie spodziewać się można pogorszenia rynkowych uwarunkowań produkcji rolniczej pod wpływem przeniesienia skutków znaczących spadków cen zbóż, przy wygasaniu tendencji wzrostowych cen żywca wieprzowego i drobiu.

Znacznie lepsze niż przed rokiem zbiory i presja podaży zbóż w sezonie 2013/14 skutkują znacznym spadkiem cen na rynkach światowych. Ceny na rynku polskim podążają za cenami światowymi, mimo, że sytuacja podażowo-popytowa w kraju jest bardzo zbliżona do ubiegłorocznej. Wprawdzie zarysowały się sygnały zapowiadające stopniowy wzrost cen zbóż, ale niepewność co do dalszego rozwoju cen zwiększa brak rozstrzygnięć co do przyszłości wsparcia produkcji biopaliw, zwłaszcza w USA oraz w Unii Europejskiej.

Znaczący spadek cen zbóż i pasz skutkuje poprawą opłacalności chowu trzody chlewnej, spodziewać się więc można zwiększenia zainteresowania chowem trzody chlewnej, głównie jednak ze strony większych producentów. Przypuszczać można, że zmiany technologii produkcji i procesy restrukturyzacyjne, które nasiliły się w poprzednich latach pod wpływem wysokich cen zbóż będą kontynuowane.

Poprawi się także opłacalność produkcji drobiarskiej pod wpływem malejących cen mieszanek przemysłowych dla drobiu. Przemysł paszowy będzie mógł bowiem zdyskontować znaczne spadki cen komponentów wysokobiałkowych i zbóż. Skutkować to będzie dalszym wzrostem tej produkcji i podaży. Liczyć się więc należy ze spadkami cen w sytuacji wolniej rosnącego popytu.

Wysoki popyt rozwijających się krajów azjatyckich i Rosji przede wszystkim na mleko w proszku, ale także na inne trwałe przetwory mleczne utrzymuje koniunkturę na światowym rynku. Ceny, zwłaszcza proszku mlecznego utrzymują się na bardzo wysokim poziomie, mimo znacznego wzrostu produkcji mleka na świecie, w tym zwłaszcza w Nowej Zelandii i rozwijających się krajach azjatyckich. W tej sytuacji uzasadnione wydaje się ostateczne rozstrzygnięcie przez Parlament Europejski o likwidacji kwot mlecznych w 2015 r. Dla polskiego mleczarstwa dysponującego znacznym nie w pełni wykorzystanym potencjałem produkcyjnym jest to dobra wiadomość. 

Koniec sezonu i spadki cen zbóż zmniejszyły popyt na środki produkcji. Skutkowało to zmniejszeniem dynamiki cen, a na niektórych rynkach doprowadziło do niewielkich spadków. Zwłaszcza, że również na rynkach światowych ceny surowców i energii maleją.

Czytaj także:
Wielkie szanse dla producentów zbóż!
Uprawa rzepaku i rzepiku – szacunki GUS
Wzrośnie zużycie zbóż na cele przemysłowe

Przyspieszenie sezonowego spadku cen żywności w sierpniu zapowiada utrzymanie się niskiej dynamiki cen detalicznych żywności do końca 2013 r.

Źródło: Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej,
Redakcja AgroNews, fot. sxc.hu