Nie każda osoba ubezpieczona w KRUS może podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu. Nie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu osoby pobierające rentę strukturalną, osoby które zaprzestały prowadzenia działalności rolniczej, ale dalej kontynuują ubezpieczenie rolnicze na funduszu emerytalno-rentowym.
Ubezpieczeniu zdrowotnemu obowiązkowo podlegają:
- rolnicy, którzy:
a) podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników zarówno z mocy ustawy jak i na wniosek,
b) nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu rolników ani ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu i prowadzą działalność rolniczą w gospodarstwie rolnym o powierzchni równiej 1 lub poniżej 1 hektara przeliczeniowego użytków rolnych, - domownicy rolnika, którzy stale pracują w gospodarstwie rolnym rolnika niezależnie od powierzchni gospodarstwa rolnego należącego do rolnika,
- osoby pobierające emeryturę rolniczą lub rentę rolniczą,
- członkowie rodzin rolników, domowników, emerytów i rencistów (patrz),
- pomocnicy rolnika (patrz).
Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego
Samo spełnienie warunków do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym nie jest podstawą do korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Należy zatem dokonać zgłoszenia się do tego ubezpieczenia.
Do ubezpieczenia zdrowotnego należy zgłosić się w terminie:
- 14 dni dla rolnika, domownika
- 7 dni dla członków rodziny rolnika, domownika i emeryta lub rencisty
W tym celu należy wypełnić „Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego” (druk KRUS UD-2Z dostępny na stronie: www.krus.gov.pl/bip/formularze-i-wnioski/ubezpieczenia/).
Do zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego dziecka po ukończeniu 18 lat, należy dołączyć zaświadczenie o kontynuowaniu nauki.
Zgłoszenie należy złożyć w jednostce organizacyjnej KRUS właściwej ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego za pośrednictwem:
- poczty polskiej,
- skrzynki podawczej ePUAP lub
- osobiście.
Dokumentacji nie należy przesyłać pocztą elektroniczną ze względu na ochronę danych osobowych.
Jednostka KRUS po poprawnym zweryfikowaniu danych osoby podanych w zgłoszeniu do ubezpieczenia z bazą PESEL przekazuje je do NFZ.
W A Ż N E: Dopiero po dokonaniu zgłoszenia do ubezpieczenia w jednostce KRUS i przekazaniu danych ze zgłoszenia do NFZ osoba nabywa uprawnień do świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej. Członek rodziny korzysta z ubezpieczenia osoby, która ja zgłosiła, gdyż za niego nie są odprowadzane składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Okres podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu
Ubezpieczenie zdrowotne rolnika, domownika trwa do końca miesiąca, niezależnie od tego w jakim dniu danego miesiąca ustało jego ubezpieczenie społeczne rolników.
Ubezpieczenie zdrowotne członków rodzin ustaje razem z ubezpieczeniem rolnika lub domownika.
Jeśli członkiem rodziny jest student wówczas jego ubezpieczenie ustaje od dnia ukończenia 26 lat. Po ukończeniu 26 lat do ubezpieczenia zdrowotnego studenta powinna zgłosić uczelnia.
Wymiar składki na ubezpieczenie zdrowotne i terminy płatności
Składka zdrowotna jest miesięczna i niepodzielna. Oznacza to, że jest opłacana za cały miesiąc.
Wymiar składek:
1) w gospodarstwach rolnych – 1 zł za każdy pełny hektar przeliczeniowy użytków rolnych,
2) w działach specjalnych produkcji rolnej – składka za rolnika i domownika wynosi 9% od zadeklarowanej podstawy wymiaru składki, odpowiadającej:
a. dochodowi ustalonemu dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w kwocie nie niższej jednak niż kwota odpowiadająca wysokości minimalnego wynagrodzenia, bądź:
b. minimalnemu wynagrodzeniu w przypadku prowadzenia działalności nie podlegającej opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych,
c. za domowników pracujących wyłącznie w samoistnych działach specjalnych produkcji rolnej wymiar składki stanowi kwota 33,4 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w „Monitorze Polskim”. Składka od nowej podstawy obowiązuje od dnia 1 kwietnia danego roku.
Aktualna wysokość składki zdrowotnej z działów specjalnych produkcji rolnej (wymiar miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotne rolników prowadzących działy specjalne produkcji rolnej).
3) za emerytów i rencistów składka zdrowotna wynosi 9% podstawy jej wymiaru.
Z czego ubezpieczony finansuje składkę w wysokości 1,25% podstawy z kwoty netto emerytury lub renty (z wyłączeniem dodatków, zasiłków, świadczeń pieniężnych i ryczałtu energetycznego, ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla oraz deputatu węglowego). Składka pomniejszająca zaliczkę na podatek dochodowy stanowi 7,75% podstawy.
W A Ż N E: Dla współwłaścicieli, dzierżawców, a także spadkobierców lub członków wspólnoty gruntowej, bez wyodrębnionego dla każdego z nich obszaru użytkowanych gruntów w hektarach przeliczeniowych (brak działu spadku, zniesienia współwłasności) składka naliczana jest w takiej samej wysokości za każdą osobę objętą ubezpieczeniem w tym gospodarstwie rolnym.
Rolnicy i domownicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu wyłącznie z tytułu wykonywanej działalności rolniczej i z tego tytułu opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Opłacanie składek:
1) z budżetu państwa, gdy gospodarstwo rolne jest poniżej 6 ha przeliczeniowych użytków rolnych,
2) przez rolnika, gdy:
a) gospodarstwo rolne jest o powierzchni 6 i więcej hektarów przeliczeniowych.
Termin płatności jest taki sam jak składki na ubezpieczenie społeczne rolników, tj. do ostatniego dnia pierwszego miesiąca danego kwartału,
b) prowadzi działy specjalne.
Termin płatności jest do 15 dnia następnego miesiąca.
Rolnicy prowadzący działalności rolniczą na gruntach otrzymują z KRUS przekazy z wymiarem należnych składek.
Rolnicy prowadzący działalność rolniczą w działach specjalnych produkcji rolnej sami opłacają należne składki na konto bankowe właściwej jednostki organizacyjnej KRUS.
Źródło: KRUS
