Te dwa terminy są ze sobą często mylone każde z nich dotyczy uboju zwierząt gospodarskich, jednak tylko jeden z rodzajów można przeprowadzić po odbyciu krótkiego szkolenia, po którym wydawane jest zaświadczenie.
Ubój na użytek własny
Tak jak sama nazwa wskazuje pozyskane mięso może być przeznaczone tylko i wyłącznie na użytek własny tzn. wykorzystane przez rolnika i jego rodzinę i nie może być sprzedawane na rzecz osób trzecich. Ubojowi na terenie gospodarstwa w celu produkcji mięsa na własny użytek poddaje się cielęta w wieku do szóstego miesiąca życia, świnie, owce i kozy, drób, zajęczaki oraz zwierzęta dzikie utrzymywane w warunkach fermowych (np. jelenie, daniele). Po odbytym szkoleniu, które przeprowadzane jest przez m.in. powiatowych lekarzy weterynarii czy też Inspektorów Weterynaryjnych, na podstawie listy obecności potwierdzającej uczestnictwo w szkoleniu Powiatowy Lekarz Weterynarii (właściwy do miejsca zamieszkania) wystawia zaświadczenie o odbyciu szkolenia uprawniające do przeprowadzania uboju zwierząt na terenie gospodarstwa w celu pozyskania mięsa przeznaczonego na użytek własny.
Na szkoleniu poruszane są tematy: jakie są wymagania dla gospodarstw, w których ma być wykonywany ubój, sposoby ogłuszania danego gatunku zwierzęcia czy też zasady wykrwawiania. Gospodarstwo rolne musi posiadać księgę rejestracji bydła, owiec i kóz dla każdego stada w formie książkowej lub elektronicznej. Dodatkowa w przypadku świń dokumentacja musi obejmować zaświadczenia o badaniu poubojowym, przeprowadzeniu badania próbek mięsa na obecność włośni. Należy pamiętać, że za nieprzestrzeganie przepisów związanych z ubojem zwierząt w celu pozyskania mięsa na użytek własny, powiatowy lekarz weterynarii nakłada karę pieniężną w drodze decyzji administracyjnej lub mandatu karnego. Przyznanie kary może dotyczyć niespełnienia wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa na użytek własny czy też wprowadzenia na rynek mięsa pochodzącego z produkcji na użytek własny.
Ubój z konieczności
Natomiast ubój z konieczności zwierząt gospodarskich kopytnych poza rzeźnia ma miejsce, gdy zwierzę ulegnie wypadkowi, urazowi, który uniemożliwia mu naturalne przemieszczenie się i transport do rzeźni. Ubój z konieczności dokonuje osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje, czyli takie same jak w przypadku wykwalifikowanych ubojowców w rzeźniach (z odbytą praktyką). W każdym przypadku zarówno w celu uboju na użytek własny czy z konieczności należy powiadomić powiatowego lekarza weterynarii (wyjątek stanowią zajęczaki i drób).
Anna Mońko-Łanucha,
KPODR
