Z dniem 1 stycznia 2022 r. wchodzi w życie ustawa z dnia 29 października 2021 r. o ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników (D.U.2021, poz.2290). Głównym celem nowych przepisów jest rozpowszechnienie sprzedaży bezpośredniej w miastach m.in. poprzez wprowadzanie przez władze gmin piątku i soboty, jako dni sprzedaży bezpośredniej dla rolników zbywających swoje produkty.
Zgodnie z ustawą miejsce do prowadzenia handlu przez rolników i ich domowników w sobotę i niedzielę wyznacza rada gminy w drodze uchwały. Rada gminy uchwala regulamin, określający zasady prowadzenia handlu na wyznaczonych miejscach. Wyznaczając miejsce na prowadzenie handlu, rada gminy powinna wziąć pod uwagę w szczególności, dogodną komunikację, bliską lokalizację z centrum danej gminy lub miasta lub miejsc atrakcyjnych turystycznie. Miejsce, to powinno spełniać wymagania określone w przepisach dotyczących wymagań higienicznych, sanitarnych, weterynaryjnych, przeciwpożarowych oraz budowlanych. Wyznaczenie miejsca należy do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym. Wszyscy rolnicy i ich domownicy, którzy będą prowadzić handel na zasadach określonych w ustawie, będą zwolnieni z opłaty targowiskowej.
Zgodnie z nowymi przepisami sprzedaż na wyznaczonych miejscach będą mogli prowadzić wyłącznie rolnicy i ich domownicy. W ustawie zdefiniowano rolnika i domownika w następujący sposób:
- rolnik – w rozumieniu art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.
- domownik – osoba bliska rolnikowi, która:
a) ukończyła 15 lat,
b) pozostaje z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym lub zamieszkuje na terenie jego gospodarstwa rolnego albo w bliskim sąsiedztwie,
c) stale pracuje w tym gospodarstwie rolnym i nie jest związana z rolnikiem stosunkiem pracy.
W myśl nowych przepisów przedmiotem handlu na wyznaczonych miejscach, mogą być wyłącznie produkty rolne lub spożywcze oraz wyroby rękodzieła wytworzone w gospodarstwie rolnym. Produkty rolne lub spożywcze, to produkty wymienione w załączniku I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, runo leśne i dziczyzna, a także produkty przetworzone z przeznaczeniem do spożycia z wykorzystaniem produktów wymienionych w załączniku I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, runo leśnego i dziczyzny.
Zdaniem ustawodawcy zaproponowane rozwiązania przyczynią się do zwiększenia dochodów w gospodarstwach rolnych, a także sprzyjać będą upowszechnianiu produktów lokalnych, skracaniu i dywersyfikacji kanałów dystrybucji dla spożywczych produktów lokalnych. Wprowadzone rozwiązania przyczynią się również do pogłębiania powiązań producentów z konsumentami, gdyż konsumenci coraz częściej są zainteresowani możliwością zakupu świeżej żywności, produkowanej w danym rejonie przez lokalnych rolników, gdzie nie ma długich łańcuchów dostaw i pośredników. Takie wyznaczone miejsce do sprzedaży polskich produktów rolnych i spożywczych będzie istotnym elementem rozwoju lokalnego i regionalnego.
Czesława Klonowska
WIR