Przez wieki pług był nieodłącznym narzędziem w rolnictwie, a jego znaczenie rosło wraz z rozwojem technologii. Jednak dziś coraz więcej rolników rezygnuje z tradycyjnej orki na rzecz nowoczesnych metod uprawy bezorkowej. Decyzja ta nie wynika wyłącznie z chęci ograniczenia kosztów, ale także z troski o glebę i środowisko naturalne.

Korzyści ekonomiczne i środowiskowe

Odejście od orki pozwala znacząco obniżyć koszty produkcji dzięki mniejszemu zużyciu paliwa, a tym samym redukcji emisji spalin. Ograniczenie ingerencji w strukturę gleby zmniejsza także straty wilgoci, co ma kluczowe znaczenie w obliczu coraz częstszych susz. Dodatkowym atutem jest ochrona przed erozją wodną i wietrzną, a także zwiększona nośność gleby, co ułatwia wcześniejsze rozpoczęcie prac polowych wiosną.

Wyzwania uprawy bezorkowej

Choć rezygnacja z orki przynosi liczne korzyści, wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Brak intensywnego mieszania gleby utrudnia wapnowanie oraz nawożenie fosforem i potasem. Nasiona chwastów pozostają w wierzchniej warstwie gleby, co sprzyja ich kiełkowaniu i wymaga skuteczniejszej ochrony herbicydowej. Ponadto wzrasta ryzyko chorób i szkodników, co może wpłynąć na wielkość plonów.

Popularne systemy uprawy bezorkowej

Jednym z najczęściej stosowanych wariantów jest uprawa pasowa (strip-till), polegająca na spulchnianiu wąskich pasów gleby, w których jednocześnie przeprowadza się nawożenie i siew. System ten pozwala na oszczędność czasu i zasobów, choć wymaga specjalistycznego sprzętu i ciągników o dużej mocy, co czyni go bardziej opłacalnym w gospodarstwach wielkoobszarowych.

Z kolei uprawa zerowa (no-tillage), w której nasiona wysiewa się bez wcześniejszego przygotowania gleby, nie sprawdziła się w polskich warunkach. Prowadzi bowiem do obniżenia plonów, co ogranicza jej zastosowanie.

Uprawa bezorkowa a ekoschematy

Uproszczone systemy uprawy są jednym z elementów ekoschematu „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi”. Rolnicy, którzy zdecydują się na uprawę konserwującą, mogą uzyskać wsparcie finansowe, pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów, m.in.:

• rezygnacji z orki w pracach uprawowych,

• pozostawienia resztek pożniwnych w formie mulczu.

Aby otrzymać dopłatę, konieczne jest prowadzenie rejestru zabiegów agrotechnicznych zgodnie z wytycznymi Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W 2024 roku rolnicy mogli uzyskać wsparcie w wysokości 251,94 zł na hektar.

Nowoczesne rolnictwo coraz częściej łączy ekonomię z ekologią. Uprawa bezorkowa to jedno z rozwiązań, które nie tylko ogranicza koszty, ale także chroni glebę, przyczyniając się do zrównoważonej produkcji żywności.

Kampania “Jakość zaczyna się od ziarna”

Polskie zboża to gwarancja jakości i bezpieczeństwa – trafiają na nasze stoły jako produkty spełniające najwyższe standardy. Kampania „Jakość zaczyna się od ziarna” należąca do Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych powstała, by pokazać, jak polscy rolnicy, korzystając z nowoczesnych technologii, dbają o środowisko i o wysoką jakość swoich upraw. Dzięki tej inicjatywie budujemy zaufanie konsumentów, edukując ich i rozwiewając mity dotyczące polskich zbóż.

Źródło: Polskie Ziarna