– Dzięki Wspólnej Polityce Rolnej (WPR) zaledwie połowa krajów Unii Europejskiej (UE) zdołała ograniczyć ubóstwo i utworzyć lepiej płatne miejsca pracy w rolnictwie, tak wynika z nowego raportu Banku Światowego.

Raport analizuje, w jaki sposób nowe inwestycje i usługi w sektorze rolnictwa wspierane flagową polityką UE, mogą przyczyniać się do obniżenia ubóstwa i zmieniać rolnictwo w sektor dający rolnikom lepiej płatną i bardziej atrakcyjną pracę.

Węgry, Słowacja, Estonia, Dania czy Holandia to przykłady tych krajów UE, które były w stanie z powodzeniem zmodernizować swoje rolnictwo dzięki zaoferowaniu rolnikom odpowiedniego wsparcia doradczego. Ponadto kraje te wybudowały lokalne drogi, zadbały o stabilne prawo własności, zainwestowały w edukację i zdrowie na terenach wiejskich.

Inne kraje, takie jak Bułgaria, Portugalia, Rumunia, Słowenia czy Grecja, nie zdołały zredukować ubóstwa w rolnictwie. Aby tak się stało, należy zapewnić podstawowe warunki dla rozwoju rolnictwa poprawiające rezultaty inwestycji realizowanych w ramach WPR. Pozostałe kraje UE również można podzielić według kryterium sukcesu na polu transformacji sektora rolniczego.

– W połowie krajów UE rolnictwo i bieda nie idą ze sobą w parze – tam różnica w dochodach pomiędzy rolnictwem a innymi segmentami gospodarki zawęża się. Co więcej, w krajach takich jak na przykład Holandia, praca w rolnictwie może gwarantować wyższe dochody niż praca w innych sektorach – mówi Arup Banerji, Dyrektor Regionalny Banku Światowego na Unię Europejską.

– Dziś około połowa krajów UE dostrzega fakt, że rolnictwo może wspierać zrównoważony wzrost gospodarczy. Pozostałe kraje wciąż mają sporo do zrobienia w zakresie zapewnienia podstawowych warunków do rozkwitu rolnictwa – dodaje Arup Banerji.

WPR wpływa na warunki zatrudnienia w rolnictwie

Z raportu Banku Światowego wynika, że WPR poprawiła warunki zatrudnienia w rolnictwie. Płatności bezpośrednie „oddzielone od wielkości produkcji” (decoupled payments) oraz współfinansowanie inwestycji w gospodarstwach rolnych zdecydowanie przyczyniły się do poprawy kondycji sektora rolnictwa. Na przykład, w nowych krajach UE 10-procentowy wzrost tych wydatków w ramach WPR oznaczałby poprawę wydajności pracy w rolnictwie z 3,1 procent do 4,7 procent.

Innego rodzaju wsparcie w postaci płatności ściśle powiązanych z poziomem produkcji (coupled payments) nie ma z kolei takiego pozytywnego wpływu, wynika z raportu. W przeszłości tego typu płatności potrafiły prowadzić do masowej nadprodukcji i zawirowań cenowych na międzynarodowych rynkach.

„Niektóre kraje wspierają rolników zanim jeszcze zagwarantuje się im dostęp do infrastruktury potrzebnej do tego, aby skutecznie wprowadzać swoje produkty na rynek” – mówi Rogier van den Brink, ekonomista Banku Światowego. „Faktem jednak jest, że WPR zdecydowanie poprawiła sytuację sektora rolnego, docierając do rolników w każdym zakątku Unii Europejskiej. Wierzymy, że rekomendacje zawarte w raporcie dodatkowo umocnią WPR jako silny instrument transformacji strukturalnej wspólnoty” – dodaje Rogier van den Brink.

Wyciągnąć wnioski z działań

Raport Banku Światowego wskazuje, że monitoring WPR w przyszłości powinien skupiać się na analizie skutków działań, a nie na mierzeniu skomplikowanych procesów biurokratycznych. Takie podejście powinno sprzyjać także wzrostowi prywatnych inwestycji w projekty wspierane przez WPR, które biorą pod uwagę również interes publiczny, czyli w środowisko, rolnictwo ekologiczne czy dobrostan zwierząt.

Redakcja AgroNews