Tegoroczna aura nie była przychylna dla rolników, najpierw susza a w trakcie żniw gwałtowne deszcze, które powodowały kłopoty ze zbiorem oraz wpłynęły na jakość plonów.
Rolnicy już na kilka tygodni przed rozpoczęciem zbiorów obserwowali na swoich polach straty spowodowane suszą. Ich niepokój budził, także fakt, że aplikacja „Zgłoś szkodę rolniczą” w dalszym ciągu w swoich wyliczeniach nie odzwierciedla rzeczywistego spadku plonów spowodowanego suszą. W tej sprawie wysyłane były liczne monity, także przez Wielkopolską Izbę Rolniczą, z prośbą o umożliwienie szacowania start suszowych przez komisje klęskowe. W ich wyniku ostatecznie przywrócono tą możliwość. Niestety przepisy te wzeszły w życie za późno, gdyż żniwa były już w pełnym biegu i spora część plantacji była już zebrana i tym samym cześć rolników nie mogła zgłosić strat w swoich uprawach.
Komisje nie zgłaszały większych problemów z oszacowaniem skutków suszy, w niektórych przypadkach rolnicy musieli poczekać co najwyżej jeden dzień ze zbiorem. Komisje zgłaszały zbyt krótki czas na oszacowanie. W kilkunastu gminach przyjęto po kilka, kilkanaście wniosków.
W kilku gminach nie odnotowano zgłoszeń rolników o oszacowanie szkód między innymi: Grodzisk Wlkp.; Rydzyna, Poniec, Opatówek, Kobylin, Sulmierzyce, Kościan, Czempiń. Na polach jeszcze pozostają uprawy, których zbiór odbywa się jesienią. Wnioski o oszacowanie suszy w na tych plantacjach można cały czas składać do komisji.
Jak oszacowano suszę w Wielkopolsce?
„Z danych zebranych przez Wielkopolską Izbę Rolniczą wynika, że według wyliczeń komisji szacujących w naszym województwie duży spadek plonów wystąpił w zbożach jarych na słabszych glebach. Było to od 40% do nawet 80% strat. W zbożach ozimych w niektórych rejonach naszego województwa, na słabych glebach zanotowano straty w wysokości od 30 do 45%. W kukurydzy na kiszonkę wyniosły one ok 50%, a na ziarno nawet do 70%, w uprawach roślin strączkowych wystąpiły ubytki plonów do 70%. W trwałych użytkach zielonych w pierwszym pokosie wystąpiły straty do 60%, w drugim pokosie do 40% a w lucernach oszacowano je na ok 40-50%.” – relacjonuje WIR
Obecnie Komisje przyjmują zgłoszenia o szacowanie strat między innymi w ziemniakach i kukurydzy.
Poniżej szczegółowe dane dotyczące szacowania przez Komisje w wybranych powiatach.
Chodzież | Nie wszystkie zgłoszone uprawy zostały oszacowane. Starty na poziomie 50-70% |
Gniezno | Komisje oszacowały wszystkie zgłoszone przez rolników uprawy-ubytek plonów w uprawach: zboża ozime i rzepak 35-40%, zboża jare -jęczmień 40- 50%,owies 40-70% strączkowe 70% |
Gostyń | Z informacji które udało się uzyskać, komisje dopiero rozpoczną pracę – do szacowania pozostaje kukurydza, lucerny i TUZ-yPoniec nie otrzymała zgłoszeń, Komisje nie miały co szacować, za późno informacje, rolnicy czekają na zgłoszenie przez aplikację |
Grodzisk | W trzech gminach szacowano szkody suszowe tj. w gminie Kamieniec – 1 wniosek, w gminie Granowo – 1 wniosek i gmina Wielichowo – 1 wniosek rolnika, który ma miejsce zamieszkania poza gminą Wielichowo ale ziemię dokładnie łąkę na terenie gminy. Ubytek plonów w zależności od uprawy od 30% – 35 %.W powiecie grodziskim na 5 gmin tylko jedna gmina tj. Grodzisk Wlkp. nie otrzymała zgłoszeń od rolników o oszacowanie suszy. Powodem może być korzystanie z aplikacji suszowej. Co do problemów nie dotarły do mnie w tym temacie żadne sygnały. |
Jarocin | Jarocin 76 złożonych, 45 oszacowanych – straty 40-50%Kotlin 81 złożonych i oszacowanych – 40-50% stratŻerków 160 wniosków – 30-40% strat |
Kalisz | W powiecie kaliskim komisje strat suszowych oszacowały wszystkie uprawy, które były zgłoszone. Ubytek plonów komisje oszacowały średnio na 50- 60%.Informuję, że większość gmin w powiecie kaliskim otrzymało zgłoszenia od rolników o szacowanie suszy. Szacowanie nie odbyło się w gminie Opatówek ponieważ nie było zgłoszeń rolników. Podczas szacowania szkód nie było problemów. |
Kościan | Komisje pracujące na powiecie kościańskim oszacowały wszystkie zgłoszone uprawy.Najwięcej zgłoszeń było w gm. Krzywiń – ok. 30 wniosków – ubytek plonów w granicach 40-50%. |
Krotoszyn | Sulmierzyce i Kobylin nie wpłynął żaden wniosekRozdrażew 49 wniosków – 48 oszacowanych straty ok. 30%Zduny 50 oszacowanych – straty 30-40%Koźmin i Krotoszyn, Jaraczewo nie odbierają. |
Leszno | Komisje szacowały straty, oczywiście tam gdzie było to możliwe. Poziom szacowań:- zboża jare do 70%- zboża ozime – do 40%- kukurydza – na kiszonkę do 50%, na ziarno do 70%- TUZ – do 50%.Poziom strat był oczywiście mocno uzależniony od ilości opadów i jakości gleb jakie występowały przy danej uprawie.Gmina Rydzyna nie otrzymała zgłoszeń |
Międzychód | W poszczególnych gminach złożono po około 20 wniosków o szacowanie szkód związanych z suszą. Szacowanie odbywało sie na bieżąco i według planu. Wszystkie wnioski, które zostały złożone są oszacowane. Z tych wniosków część rolników czeka jeszcze na szacowanie w terminie późniejszym okopowych i kukurydzy. Szacunkowe wartości są w zakresie od 0-30 %. W powiecie międzychodzkim wszystkie gminy dostały zgłoszenia o szacowanie suszy. Wpłynęło do każdej gminy około 20 wniosków. Nie było problemów przy szacowaniu jedynie szacowanie szkód w kukurydzy i warzywach okopowych przełożono na późniejszy termin aby można rzetelnie ocenić szkody. |
Nowy Tomyśl | Komisje na bieżąco szacują straty.Nie ma natłoku. Straty oszacowane na zgłoszonych uprawach są w granicach 50%. Zgłaszane są uprawy które faktycznie mogą być nie oszacowane przez aplikacje.Komisje na terenie powiatu nowotomyskiego nie miały problemu z szacowaniem suszy. Pracowały na bieżąco. Zgłoszenia wniosków o oszacowanie strat w gminach były znikome. /1-3 wnioski |
Oborniki | Komisje oszacowały prawie wszystkie uprawy. Straty na poziomie 20-50% |
Ostrów Wlkp. | Komisje nie zakończyły swoich prac jeszcze do końca. Zgodnie z rozporządzeniem mają czas do 15 października. Natomiast piszę jakie są straty na tą chwilę.Zboża ozime 20 – 40%Jare 40 – 80 %Kukurydza na kiszonkę 50 – 70%Buraki 40-50%Potrawy, Łąki, użytki zielone 30%Ze względu na zbyt późne prace komisji po 25 lipca niektóre plantacje nie zostały oszacowane ponieważ już były po zbiorach. |
Poznań | Komisje oszacowały/szacują na bieżącoStraty zboża jare na słabych glebach – 30-70%Ozime -30-45% na słabych glebach w zależności od gminyTuzy I pokos 40-60%, II pokos 30-40%Kukurydza na kiszonkę i ziarno 40-50%Lucerny 40-50% |
Rawicz | wniosków o szacowanie wpłynęło mało. Komisje szacowały straty w zbożach jarych 30 – 50 %. W pomidorach gruntowych 30 – 40 %. |
Szamotuły | Komisje nie mają opóźnień w szacowaniu strat.Straty oszacowane na zgłoszonych uprawach są w granicach 50-60%. |
Śrem | Komisje suszowe pracowały w okresie od 23.07.23 do 12.08.23 straty w zbożach (szczególnie jarych) szacowano na poziomie 30-60 % w warzywach gruntowych 30 – 80%. Kukurydze 30 – 50 % |
Środa Wlkp. | szacowania się zakończyły, niektóre komisje maja jeszcze przed sobą spotkanie. Średnio szacowane szkody:Gmina Dominowo 40/45%Gmina Nowe Miasto 60% kukurydza nawet 80% na słabych glebachGmina Zaniemyśl 50/60%Gmina Krzykosy 55/60%Gmina Środa Wlkp. na słabych glebach 55% strat. |
Wągrowiec | Komisje oszacowały wszystkie wnioski straty 20-50% |
Wolsztyn | W powiecie wolsztyńskim Komisje szacowały straty w dwóch gminach tj. w gminie Wolsztyn – 6 wniosków, ubytek plonów szacowano tutaj na ok. 30%- 40% w zbożach oraz 30% na łąkach; w gminie Przemęt – 7 wniosków, ubytek plonów w zależności od uprawy od 35% – 40 % w zbożach do 52 % w kukurydzy; w gminie Siedlec Komisja Suszowa nie pracowała z uwagi na brak wniosków. Powodem może być korzystanie z aplikacji suszowej. Również nie dotarły do mnie sygnały o problemach komisji szacującej szkody. |
Września | Wszystkie wnioski strat jakie wpłynęły do gmin zostały oszacowane przez komisje, na tą chwilę przyjmowane są zgłoszenia strat w kukurydzy i ziemniakach- ubytek plonów w uprawach: zboża od 30-50 % |
Złotów | Ze zebranych informacji wynika, że Komisje szacowały szkody nie indywidualnie (co byłoby fizycznie nie możliwie), tylko obszarowo. Szkody z powodu suszy 79-30% plonów.Wszystkie gminy otrzymały zgłoszenia od rolników w powiecie złotowskim.Problemy komisji:- krótki czas na oszacowanie szkód. |
Niestety nie można jeszcze porównać strat wyliczonych przez Komisje z tymi wyliczonymi przez aplikacje. Rolnicy mają czas na wprowadzenie danych do aplikacji do 15 października br. Obecnie, gdyby nawet rolnicy wprowadzili wszystkie dane do aplikacji, nie jest możliwe oszacowanie strat, gdyż ta funkcja zgodnie z informacją przekazaną przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Roberta Telusa, będzie działać dopiero po 20 września br.
Opracowanie: Marta Ceglarek
WIR