Definicję wypadku przy pracy rolniczej precyzyjnie określa art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Wynika z niego, że jest to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej albo pozostających w związku z wykonywaniem czynności. Wypadek przy pracy rolniczej wydarzyć się może:
- na terenie gospodarstwa rolnego, albo na terenie gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z gospodarstwem,
- w drodze z mieszkania do gospodarstwa, albo powrotnej,
- podczas wykonywania poza terenem gospodarstwa rolnego czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej lub w związku z wykonywaniem tych czynności,
- w drodze do miejsca wykonywania czynności lub drodze powrotnej.
Mniej wypadków niż w tym samym okresie roku poprzedniego
W I półroczu 2020 roku zgłoszono 5302 wypadki w rolnictwie, o 21% mniej niż w tym samym okresie roku poprzedniego. Niestety, odnotowano 18 wypadków śmiertelnych. Przyczyną wypadków najczęściej są upadki osób, przygniecenia, uderzenia przez maszyny i inne urządzenia oraz pogryzienia przez zwierzęta. Województwo wielkopolskie zajmuje niechlubną 3 pozycję pod względem ilości wypadków, w I półroczu br. odnotowano ich 617 w tym 4 śmiertelne.
Jak zgłosić zdarzenie?
Rolnik, który uległ wypadkowi przy pracy zgłasza zdarzenie do placówki terenowej KRUS jak najwcześniej, bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż 6 miesięcy od zdarzenia. Zgłoszenie może dokonać poszkodowany lub inna osoba, można dokonać zgłoszenia telefonicznie, pocztą elektroniczną lub tradycyjną. Jeżeli poszkodowany podlegał ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu w dniu wypadku, KRUS wszczyna postepowanie dowodowe. Zarządzenie nr 40 Prezesa KRUS z dnia 6 lipca 2017 r. określa procedury zgłoszenia wypadku, ustalania okoliczności i przyczyn oraz rozpatrywanie wniosku o odszkodowanie.
Osoba zgłaszająca wypadek powinna zabezpieczyć w miarą możliwości miejsce i przedmioty związane z wypadkiem, wskazać świadków wypadku, udostępnić miejsce wypadku i dostarczyć dokumentacje leczenia, jak również udzielić informacji w sprawie ustalenia przyczyn i okoliczności wypadku.
Ubezpieczonemu rolnikowi i domownikowi który doznał stałego uszczerbku na zdrowiu w skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługuje jednorazowe odszkodowanie powypadkowe. W przypadku zgonu odszkodowanie przysługuje rodzinie ubezpieczonego.
Po ustaleniu przyczyn i okoliczności wypadku inspektor KRUS sporządza protokół powypadkowy w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje poszkodowany, lub członek rodziny jeśli poszkodowany zmarł.
Każdy poszkodowany rolnik ma prawo do zgłaszania uwag i zastrzeżeń dotyczących protokołu powypadkowego, uzasadniając swoje uwagi na piśmie w terminie do 7 dni.
W I półroczu br. KRUS rozpatrzył negatywnie 1666 wniosków nie przyznając jednorazowych odszkodowań za wypadki przy pracy w gospodarstwach rolnych.
Szkolenia, pokazy, konferencje podnoszą świadomość dotyczącą bezpieczeństwa i higieny pracy w gospodarstwach rolnych. Zmiany w strukturze gospodarstw, technologii produkcji oraz zakup nowoczesnych maszyn i urządzeń przekłada się na mniejszą liczbę wypadków w polskim rolnictwie.
Paweł Bydałek
Źródło: KRUS
