W marcu jak w garncu… Na razie jest mokro i zimno, ale już za kilka dni może być słonecznie i wiosennie. A jednym z wiosennych problemów, powtarzających się – niestety – od lat, jest wypalanie traw.
Warto przypomnieć, że praktyka taka jest niezgodna z prawem i grożą z tego tytułu surowe sankcje karne, a w skrajnych przypadkach odmowa dopłat wypłacanych przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Mimo że od wielu lat ARiMR, Straż Pożarna i inne instytucje przestrzegają przed wypalaniem traw, co roku znajdują się osoby, które lekceważą te apele – stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla ludzi oraz zwierząt i niszczą środowisko naturalne.
Pozytywne skutki wypalania traw to mit
Niektórzy sądzą, że wypalanie powoduje bujniejszy odrost traw. To nieprawda. Wypalanie nie poprawia też jakości gleby. Co więcej, w znacznym stopniu obniża wartość plonów. Po przejściu pożaru gleba staje się jałowa i potrzebuje nawet kilku lat, aby powrócić do stanu sprzed katastrofy. Pożar jest tragiczny w skutkach dla całego ekosystemu – zniszczona zostaje nie tylko warstwa życiodajnej próchnicy, giną również zwierzęta. Podpalanie traw bywa często przyczyną pożarów lasów i zabudowań gospodarczych, w których życie tracą także ludzie.
Surowe kary – grzywna i więzienie
Zakaz wypalania ujęty został w przepisach prawnych. Zgodnie z art. 130a ust. 1 ustawy o ochronie przyrody (Dz.U. z 2022 poz. 916): Kto usuwa roślinność przez wypalanie z gruntów rolnych, obszarów kolejowych, pasów przydrożnych, trzcinowisk lub szuwarów, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny do 30 000 złotych. Co więcej, jeśli w wyniku podpalenia trawy dojdzie do pożaru, który sprowadzi zagrożenie utraty zdrowia lub życia wielu osób albo zniszczenie mienia wielkich rozmiarów, wtedy sprawca – zgodnie z zapisami Kodeksu karnego – podlega karze pozbawienia wolności nawet do 10 lat.
Okres na wypalanie traw rozpoczęty. Strażacy mają pełne ręce roboty
Wypalanie traw to też ryzyko utraty dopłat
Oprócz wspomnianych kar rolnikowi, który zostanie nakryty na uprawianiu tego procederu a jest beneficjentem dopłat, mogą grozić dotkliwe sankcje ze strony ARiMR. Przepisy dotyczące wsparcia w ramach płatności bezpośrednich i obszarowych odwołują się m.in. do zasad dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska. W związku z czym nieprzestrzeganie zakazu wypalania powoduje redukcję dopłat, a w skrajnych przypadkach rolników trzeba zupełnie pozbawia się tych środków.
| Statystyki dotyczące wypalania gruntów rolnych i nałożonych sankcji w latach 2015-2022 | |||
| rok | liczba rolników z nałożoną sankcją | kwota sankcji (PLN) | liczba przypadków odmowy przyznania całości dopłat |
| 2015 | 71 | 73 690,48 | 4 |
| 2016 | 10 | 20 662,19 | 0 |
| 2017 | 9 | 25 903,26 | 2 |
| 2018 | 13 | 34 366,15 | 4 |
| 2019 | 15 | 42 531,78 | 4 |
| 2020 | 14 | 19 678,30 | 1 |
| 2021 | 6 | 23 118,67 | 1 |
| 2022 | 4 | 2 334,48 | 0 |
Źródło: ARIMR
