Rolnicy muszą zwrócić nieprawidłowo wypłacone fundusze.
Jak informuje TVP Info, "Trwają porządki w dokumentacjach rolników oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Powód? Ortofotomapy wykazały błędy w pomiarach działek wielu gospodarzy. Tym samym należą się im za nie niższe dopłaty. Niektórzy będą więc musieli zwrócić z tego powodu niesłusznie wypłacone pieniądze.
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa jest w trakcie procesu weryfikacji takich spraw. Pomiary działek na podstawie zdjęć lotniczych, czyli ortofotomapy, wykazały wiele nieprawidłowości. Niektórzy rolnicy, m.in. z gminy Koronowo na Kujawach i Pomorzu, odkryli po latach, że mają mniejsze grunty np. o kilkadziesiąt arów w porównaniu ze starymi pomiarami.
Nie obyło się bez nerwów i odwołań. W większości przypadków dotyczących przyznania płatności obszarowych, Agencja odstępuje od ustalenia kwot nadmiernie pobranych z uwagi na fakt, iż kwota nie przekracza 100 euro. Natomiast w większości spraw ONW (obszar o niekorzystnych warunkach gospodarowania), kwoty do zwrotu zamykają się w kilkunastu-kilkudziesięciu złotych. Przewidywany termin zakończenia procesu uporządkowania powierzchni uprawnionych do płatności to maj 2012 roku.
Do Komisji Europejskiej została przekazana informacja o wdrażaniu rekomendacji, zgodnie z którą Polska zobowiązała się, że od 2009 roku do wyliczenia powierzchni uprawnionej do płatności stosowana będzie wyłącznie powierzchnia PEG, czyli powierzchnia ewidencyjno gospodarcza wyznaczona na podstawie aktualnych ortofotomap. Maksymalny kwalifikowany obszar (PEG), zgodnie z art.12 ust. 3 rozporządzenia Komisji nr 1122/2009, jest to wyznaczony dla każdej działki ewidencyjnej obszar gruntów rolnych kwalifikujących się do przyznania płatności, swoim zakresem obejmujący: grunty orne, trwałe użytki zielone, plantacje trwałe, ogródki przydomowe oraz elementy krajobrazu podlegające zachowaniu. Nie można zakwalifikować do płatności powierzchni przekraczających maksymalny obszar kwalifikowany (powierzchnia PEG) na danej działce ewidencyjnej.
Należy pamiętać, iż płatność przysługuje powierzchni użytkowanej rolniczo na danej działce ewidencyjnej i może okazać się, iż powierzchnia ta jest mniejsza od powierzchni geodezyjnej. Różnice wynikają nie tylko z odjęcia powierzchni niekwalifikowanych do płatności (rowy, drogi wewnętrzne, zakrzaczenia, nieużytki, lasy, stawy i inne), ale również ze specyfiki powierzchni ewidencyjnej. Powierzchnia ujawniona w księgach wieczystych oraz ewidencji gruntów jest powierzchnią działki ewidencyjnej, czyli stanu prawnego, natomiast powierzchnia użytkowana rolniczo może od niej odbiegać o kilka (kilkanaście) arów.
W myśl rozporządzenia Wspólnoty Europejskiej, w przypadku gdy różnica między obszarem zatwierdzonym, a zadeklarowanym do objęcia pomocą w ramach programów pomocy nie przekracza powierzchni 0,10 ha, obszar zatwierdzony uznaje się za równy zadeklarowanemu. A więc jeżeli okaże się, iż różnica pomiędzy sumą deklaracji rolnika, a sumą powierzchni zatwierdzonej przez Agencję nie przekroczy 0,10 ha wówczas rolnik otrzyma płatność w pełnej – deklarowanej wysokości. Powyższy przepis dotyczy tylko spraw obszarowych i nie ma zastosowania w innych programach pomocowych (ONW, rolnośrodowiskowych, zalesieniowych).
Natomiast jeżeli okazałoby się, iż różnica przekroczy 0,10 ha, lecz nie będzie większa niż 3 proc. (lub 2 ha) w stosunku do obszaru zatwierdzonego, wówczas płatność zostanie wypłacona do powierzchni zatwierdzonej. Powyższa zasada dotyczy zarówno płatności bezpośrednich, jak i schematów PROW 2004-2006 oraz PROW 2007-2013. Co ważne – zobowiązania wieloletnie (ONW, rolnośrodowiskowe), wskutek zmiany powierzchni PEG (dla działek objętych zobowiązaniem) będą uważane za dotrzymane.
Zaleca się by producenci rolni po otrzymaniu zawiadomienia o wszczęcia postępowania lub decyzji o stwierdzeniu nieważności poczekali na decyzję kierownika Biura Powiatowego, ponieważ dopiero to drugie rozstrzygnięcie wskazuje czy pierwotnie ustalona powierzchnia, uprawniona do dopłat, została wyznaczona poprawnie. Podkreślenia wymaga fakt, iż prowadzone postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji nie przesądza o ewentualnym obowiązku zwrotu środków finansowych przyznanych w dotychczasowej decyzji kierownika Biura Powiatowego.
Porządki w dokumentacji pól wyniknęły lata temu. Wtedy urzędnicy błędnie wyliczyli powierzchnię rolniczych gruntów, ponieważ nie stosowali do tego map przygotowanych za pomocą zdjęć rolniczych. A tego wymagają unijne przepisy. W latach 2006-2007 tylko część kraju była pokryta ortofotomapami."
Źródło: Maria Sikorska, TVP Bydgoszcz, „Agroregion", TVP Info, www.tvp.info, fot. sxc.hu
