GUS: zbiory jabłek osiągną rekordowy poziom

Drugi kwartał 2012 roku charakteryzował się wciąż niskimi cenami warzyw gruntowych z ubiegłorocznych zbiorów. Dla przykładu w miesiącach IV-VI 2012 r., ceny skupu cebuli na rynek konsumpcyjny zmniejszyły się o 67% w porównaniu do analogicznego okresu w 2011 roku, natomiast kapusty białej były niższe o 84%.

Ocenia się, że niekorzystna sytuacja cenowa na rynku warzyw w minionym sezonie istotnie wpłynęła na zmniejszenie powierzchni upraw warzyw w kraju w sezonie bieżącym. W wyniku tego, nawet przy dość korzystnych warunkach pogodowych w dalszej części sezonu można spodziewać się, że ich produkcja zmniejszy się w stosunku do roku ubiegłego.

Według szacunków Głównego Urzędu Statystycznego, zbiory warzyw gruntowych w kraju mogą wynieść 4,63 mln t, wobec 4,80 mln t w roku poprzednim (-4%). IERiGŻ-PIB spadek produkcji ocenia natomiast na 5,2%. W wyniku zmniejszenia się podaży warzyw, należy spodziewać się również wyższych ich cen, oraz poprawy sytuacji ekonomicznej producentów. Wzrost można zauważyć już w przypadku skupu warzyw młodych, np. kapusty białej oraz marchwi, które są droższe niż przed rokiem odpowiednio o 24 i 31% (dane z 23-24 lipca br.).

Zwiększone zapotrzebowanie na rynkach zagranicznych może również być czynnikiem wpływającym na wzrost cen. Możliwy jest bowiem spadek produkcji warzyw także w innych krajach. Co prawda, ze względu na spadek zbiorów można oczekiwać, że krajowy eksport warzyw w sezonie 2012/2013 będzie mniejszy niż w sezonie poprzednim, jednak spodziewany wzrost cen może przełożyć się na jego wzrost w ujęciu wartościowym.

GUS ocenia, że w 2012 roku zbiory owoców wyniosą 3,55 mln t wobec 3,42 mln t w 2011 roku (+4%). Do wzrostu tego przyczynić mają się przede wszystkim zbiory jabłek, które mogą być o 0,1-0,2 mln t wyższe w porównaniu do roku poprzedniego i wynieść 2,6 mln t.

Według innych prognoz mogą ukształtować się nawet na rekordowym poziomie 2,85 mln t. W przypadku Polski, liczącego się eksportera tych owoców, spadek ten oznaczałby również obniżenie cen, zarówno jabłek świeżych jak też przemysłowych. Niemniej, wiele czynników może przemawiać za tym, że te ukształtują się na korzystnym, z punktu widzenia producentów, poziomie.

Zgodnie z informacją Towarzystwa Rozwoju Sadów Karłowych, spośród wszystkich krajów Unii Europejskiej, tylko w Polsce wzrosnąć ma produkcja jabłek. Daje to szansę na utrzymanie dobrej koniunktury w sprzedaży tych owoców na rynki zagraniczne. Eksport jabłek z Polski do Rosji rośnie w ostatnich latach.

Według danych Eurostatu, w pierwszych czterech miesiącach bieżącego roku ukształtował się na rekordowym, jak na ten okres, poziomie (280 tys. t) i był o 70% wyższy w stosunku do I-IV w 2011 roku. W sezonie 2012/2013 można oczekiwać kolejnego wzrostu, jednak ze względu na prawdopodobny spadek cen, jego wartość może ulec zmniejszeniu. Stosunkowo wysokie będzie w tym roku zapotrzebowanie na jabłka przemysłowe, ze względu na niskie zapasy zagęszczonego soku jabłkowego, sprzyjając oferowaniu relatywnie wysokich cen.

Będzie to możliwe również ze względu na stosunkowo wysoką cenę koncentratu jabłkowego, która obecnie (koniec lipca 2012 r.) na rynku europejskim kształtuje się, podobnie jak przed rokiem, na poziomie 1,50 EUR/kg. Sytuacja na rynku owoców miękkich w tegorocznym skupie była natomiast bardzo zróżnicowana, zarówno pod kątem produkcyjnym jak też cenowym.

Głównie ze względu na spadek zbiorów truskawek, ich ceny przekroczyły poziom 5 zł/kg, ceny wiśni do mrożenia wynosiły natomiast 3-4 zł/kg. Na poziomie niższym, w porównaniu do roku poprzedniego, ukształtowały się natomiast ceny skupu porzeczek czarnych i malin. W przypadku tych pierwszych, spadek był znaczny i wyniósł 50-60%. Niższe ceny malin to skutek kolejnego wzrostu produkcji tych owoców oraz relatywnie niskiego popytu ze strony zakładów przetwórczych. Według IERiG ˙ Z-PIB, cena malin do przetwórstwa średnio w czerwcu br. wyniosła 2,42 zł/kg i była o 8% niższa od niskiej ceny w czerwcu 2011 roku.

Prognozy co do zbiorów malin jesiennych są dość korzystne, a to daje podstawy by sądzić, że cena ta w dalszym ciągu utrzymywać się będzie na niekorzystnym dla producentów poziomie. W wyniku zmian podażowych na rynku owoców oczekiwany jest wzrost produkcji przetworów owocowych, wynikający głównie ze wzrostu produkcji koncentratu jabłkowego. Mniejsza może być natomiast produkcja mrożonych owoców, w szczególności mrożonych truskawek i wiśni. Ceny mrożonek z tych owoców mogą być w konsekwencji wysokie w całym sezonie. Obecnie, wg Foodnews, wynoszą one ok. 1,70 EUR/kg.

Negatywnym czynnikiem wpływającym na ceny wszystkich przetworów owocowych i warzywnych może być jednak nasilające się spowolnienie gospodarcze i jak również podaż przetworów z krajów konkurencyjnych np. Chin.

Redakcja AgroNews www.agronews.com.pl, fot. sxc.hu
Źródło: Bank Gospodarki Żywnościowej,