Rolnictwo zrównoważone jest alternatywną koncepcją dla modelu intensywnego rolnictwa, zakładającą realizowanie wszystkich działań z uwzględnieniem dobra przyszłych pokoleń. Podnoszenie świadomości nt. odpowiedzialnego wykorzystywania zasobów naturalnych w procesie produkcji wśród wszystkich uczestników łańcucha pokarmowego jest ogromną szansą uniknięcia zagrażającej nam klęski żywnościowej.
Rozmowa z koordynatorem projektu „Rolnictwo Zrównoważone” – Dariuszem Rutkowskim.
1. Jaka była inicjatywa powstania projektu „Rolnictwo zrównoważone”?
Projekt „Rolnictwo zrównoważone” to niekomercyjna inicjatywa grupy odpowiedzialnych firm szeroko rozumianego żywnościowego łańcucha wartości. Łańcucha, który dla potrzeb naszego projektu nazwaliśmy łańcuchem odpowiedzialności. Bezpośrednim inicjatorem projektu było stowarzyszenie Sustainable Agriculture Initiative Platform zrzeszające czołowe firmy przetwórstwa rolno-spożywczego. Obecnie w projekcie uczestniczą firmy : Grupa Żywiec SA, Farm Frites Poland, Bayer CS, ProCam Polska.
2. Jaki jest cel projektu oraz jakimi metodami będzie realizowany?
Celem projektu jest propagowanie zasad rolnictwa zrównoważonego poprzez wspieranie rozwoju tej formy gospodarowania wśród rolników.
Cel projektu będziemy realizować wykorzystując następujące narzędzia :
· listę kontrolną rolnictwa zrównoważonego stanowiącą zbiór wskaźników jakościowych do określenia stopnia zaawansowania gospodarstwa rolnego na drodze do realizacji zasad rolnictwa zrównoważonego,
· Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego „ASAP”, którego proces rejestracji właśnie się rozpoczął. Stowarzyszenie te przejmie wiele funkcji organizacyjnych projektu,
· grupy gospodarstw realizujących zasady rolnictwa zrównoważonego w oparciu o listę kontrolną. Grupy gospodarstw pilotażowych traktujemy jako swego rodzaju grupy wzajemnego wsparcia rolników uczestniczących w projekcie na niekiedy trudnej drodze do realizacji zasad rolnictwa zrównoważonego.
· narzędzia edukacyjne służące popularyzacji rolnictwa zrównoważonego wśród rolników, głównie z wykorzystaniem internetu.
3. Do kogo skierowany jest projekt i jakie warunki trzeba spełnić by móc do niego przystąpić?
Projekt „Rolnictwo zrównoważone” skierowany jest do wszystkich zainteresowanych rozwojem tej formy gospodarowania na wsi. Jedynym warunkiem uczestnictwa jest gotowość do współpracy z innymi uczestnikami projektu w realizacji ustalonych celów. Nie ukrywam, że szczególnie zależy nam na współpracy z rolnikami jako głównym ogniwem łańcucha odpowiedzialności produkcji żywności.
4. Ile gospodarstw przystąpiło do tej pory do projektu?
W obecnej fazie projektu przystępujemy do tworzenia grup gospodarstw pilotażowych. Do tej pory powstały ich trzy, a następne są w fazie tworzenia. W sumie w pierwszej fazie tworzenia grup gospodarstw pilotażowych przewidujemy uczestnictwo kilkudziesięciu rolników.
5. Jednym z narzędzi do realizacji celów projektu jest Stowarzyszenie ASAP – jaka będzie jego misja?
Członkowie stowarzyszenia „ASAP” wierzą w możliwość długotrwałego rozwoju produkcji rolnej w oparciu o poszanowanie wszelkich zasobów środowiska naturalnego, sprzyjanie rozwojowi lokalnych społeczności i gwarantującego rolnikowi godziwy zysk.
Naszą misją jest wspieranie tej formy gospodarowania w społecznościach rolniczych
6. Jakie korzyści wynikają dla rolnika przy wstąpieniu do projektu?
Przystępując do projektu rolnik zobowiązuje się realizować zasady rolnictwa zrównoważonego, które przynoszą mu następujące korzyści :
· Polepszenie stanu gleby
· Spełnianie oczekiwań odbiorców i konsumentów
· Nowe rynki zbytu
· Poprawa rentowności gospodarstwa
· Dywersyfikacja dochodów
· Pozyskanie wiedzy i doświadczenia
7. Jak przewiduje Pan przyszłość gospodarstw rolnictwa zrównoważonego?
Uważam, że dalsza, niekontrolowana intensyfikacja produkcji rolnej może stanowić zagrożenie dla produktywności podstawowych środków produkcji wykorzystywanych przez rolnika jakimi są gleba, woda i powietrze. Ograniczone zasoby tych środków produkcji i rosnąca świadomość tego faktu wśród konsumentów żywności będą wymuszać rozwiązania harmonijnie łączące wymagania środowiska z potrzebami wyżywienia społeczeństwa i zabezpieczające godziwy zysk dla rolnika.
Wierzę, że takim rozwiązaniem jest rolnictwo zrównoważone polegające na racjonalnym wykorzystywaniu zasobów przyrody.
Szczególnie wyraźnie widać to w Unii Europejskiej, gdzie rozwój tej formy gospodarowania jest priorytetem. Znajduje to wyraz w wielu dyrektywach unijnych wprowadzanych we wszystkich krajach Unii.
W Polsce również widać szybki rozwój tej formy produkcji rolnej choćby w gospodarstwach realizujących program rolnośrodowiskowy „Rolnictwo zrównoważone”.
Rozwój ten wpisuje się w szerszą strategię zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa na lata 2012-2020.
Kluczowym dla rozwoju rolnictwa zrównoważonego jest budzenie świadomości rolników i innych uczestników rynku o konieczności rozwoju tej formy produkcji żywności.
Temu właśnie ma służyć nasz projekt „Rolnictwo zrównoważone”. Zapraszam do odwiedzenia naszej strony www : http://rolnictwozrownowazone.pl
Rozmawiała
Marta Nowak-Woźnica
Redakcja AgroNews, fot:sxc.hu