Będą zmiany w emeryturach rolników. Samorząd rolniczy przedstawił postulaty

Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych, w odpowiedzi na wnioski zgłaszane przez wojewódzkie izby rolnicze, przyjął 9 stycznia 2025 r. stanowisko dotyczące nowelizacji przepisów emerytalno-rentowych rolników. Dokument, który został przekazany Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministrowi Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a także do sejmowych klubów i kół parlamentarnych, przedstawia szereg postulatów mających na celu poprawę sytuacji finansowej rolników, szczególnie w kontekście emerytur, rent oraz świadczeń rehabilitacyjnych.

Główne postulaty samorządu rolniczego

Zmiany w systemie emerytalnym

1. Zasady przyznawania emerytur dla rolników dwuzawodowców
   Jednym z najważniejszych postulatów jest zmiana przepisów dotyczących rolników, którzy byli ubezpieczeni zarówno w KRUS, jak i ZUS. Samorząd rolniczy wnioskuje o możliwość sumowania lat składkowych w obu systemach, co pozwoli na naliczanie emerytury proporcjonalnie do przepracowanych lat w każdym z tych systemów. Taki mechanizm łączenia okresów składkowych w ZUS i KRUS ma obowiązywać również w przypadku emerytur stażowych.
2. Wyrównanie wysokości emerytury rolniczej do emerytury z ZUS
   Samorząd rolniczy postuluje wyrównanie wysokości emerytury rolniczej w KRUS z minimalną emeryturą z ZUS, zmieniając dotychczasowy poziom 90% do 100%. Dodatkowo proponuje się podwyższenie dodatku za dłuższy okres składkowy oraz dla rolników opłacających wyższe składki (2- i 3-krotność składek), co obejmowałoby właścicieli większych gospodarstw rolnych.
3. Dodatki do emerytury rolniczej
   Kolejnym postulatem jest przyznanie świadczenia pieniężnego – dodatku w kwocie 300 zł do emerytury rolniczej dla członków Rady Powiatowej Izby Rolniczej, którzy pełnili tę funkcję przez co najmniej dwie kadencje i osiągnęli wiek emerytalny.
4. Możliwość uzupełnienia składek w KRUS
   Wprowadzenie możliwości uzupełnienia składek w KRUS dla osób, które nie osiągnęły wymaganych 25 lat składkowych, to kolejny postulat. Ma to na celu wsparcie rolników, którzy przez różne okoliczności nie mogli odprowadzać składek przez wymagany okres.
5. Zaliczenie nauki w szkole rolniczej do lat składkowych
   Kolejnym postulatem jest możliwość zaliczenia do lat składkowych okresu nauki w szkole rolniczej w przypadku uczniów pracujących w gospodarstwie rolnym rodziców, co ma na celu ułatwienie młodym rolnikom zdobycie pełnych uprawnień emerytalnych.

Sytuacja rencistów rolniczych

1. Zachowanie prawa do renty przez współmałżonków rolników
   Krajowa Rada Izb Rolniczych postuluje, by rencista, którego małżonek przeszedł na emeryturę rolniczą, zachował prawo do renty, nawet jeśli małżonek nadal prowadzi gospodarstwo rolne. Należy także rozwiązać problem zawieszania części uzupełniającej renty rolniczej w przypadku, gdy jeden z małżonków przechodzi na emeryturę, a drugi nadal prowadzi działalność rolniczą.
2. Zmiana przepisów w przypadku współmałżonków płacących składki w różnych systemach
   W sytuacji, gdy jeden ze współmałżonków płaci składki w ZUS, a drugi w KRUS, samorząd rolniczy postuluje zmianę przepisów dotyczących częściowego zawieszania świadczeń. Obecnie, po przejściu na rentę rolniczą, część uzupełniająca świadczenia jest zawieszana, co stanowi problem dla rolników prowadzących wspólne gospodarstwa.
3. Opłacanie pełnych składek na ubezpieczenie pielęgnacyjne
   Kolejny postulat dotyczy umożliwienia opłacania pełnych składek na ubezpieczenie pielęgnacyjne dla osób pobierających takie świadczenie. Obecnie składki na to ubezpieczenie są opłacane tylko częściowo przez jednostki samorządu terytorialnego, co wyklucza osoby z dostępu do ofert KRUS na kolonie czy sanatoria dla dzieci niepełnosprawnych.

Rehabilitacja rolników

1. Zwiększenie dostępu do rehabilitacji dla emerytów rolniczych
   Krajowa Rada Izb Rolniczych wnioskuje o zwiększenie dostępności rehabilitacji leczniczej dla osób uprawnionych do emerytury rolniczej, a także o umożliwienie przesunięć z puli środków przeznaczonej dla rolników czynnych zawodowo na potrzeby emerytów, z uwagi na częste przypadki niewykorzystania miejsc w sanatoriach przez osoby pracujące zawodowo w rolnictwie.
2. Zrównanie wysokości dofinansowania rehabilitacji
   Samorząd rolniczy postuluje zrównanie wysokości dziennej stawki dofinansowania rehabilitacji dla rolników czynnych zawodowo oraz emerytów rolniczych, co umożliwi równy dostęp do świadczeń rehabilitacyjnych.
3. Zwiększenie środków na rehabilitację emerytów rolniczych
   Konieczne jest także zwiększenie wysokości środków przeznaczonych na rehabilitację leczniczą osób uprawnionych do emerytury rolniczej, co zapewni lepsze wsparcie rolnikom, którzy już zakończyli swoją aktywność zawodową.
4. Zmiana przepisów dotyczących rehabilitacji
   Postulowana jest zmiana przepisów dotyczących rehabilitacji leczniczej realizowanej przez KRUS, tak aby z rehabilitacji mogły korzystać również osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy, co poprawiłoby dostępność rehabilitacji dla rodzin rolników.

Pomocnik rolnika

1. Rozszerzenie zakresu prac pomocników rolnika
   Krajowa Rada Izb Rolniczych zwróciła również uwagę na potrzebę rozszerzenia zakresu prac, które może wykonywać pomocnik rolnika, co ma na celu poprawę elastyczności w organizacji pracy w gospodarstwach rolnych i dostosowanie przepisów do rzeczywistych potrzeb rolników.

Podsumowanie

Postulaty przedstawione przez Krajową Radę Izb Rolniczych wskazują na konieczność dostosowania systemu emerytalno-rentowego do specyfiki pracy rolniczej. Rolnicy, którzy przez całe życie poświęcają się swojej pracy na roli, zasługują na emerytury, które będą odpowiadały ich ciężkiej pracy i długoletnim składkom. Zmiany proponowane przez samorząd rolniczy mają na celu poprawę jakości życia rolników, zarówno tych, którzy przeszli na emeryturę, jak i tych, którzy wciąż prowadzą swoje gospodarstwa.

Źródło: KRIR