Czy UE pomoże polskim rolnikom?

Polska wystąpiła do Brukseli o pomoc dla rolników w związku z katastrofalną suszą. Resort rolnictwa stara się o wsparcie argumentując swój wniosek nie tylko zasięgiem suszy, ale również jej wpływem na całą unijną gospodarkę. Na pomoc liczą jednak również m.in. Litwini, którzy ogłosili stan klęski żywiołowej w całym kraju.

Straty szacuje już Copa Cogeca (europejska organizacja zrzeszająca rolnicze związki zawodowe i organizacje spółdzielcze). Przed spadkiem produkcji żywności ostrzega w swoim ostatnim raporcie również KE.

Katastrofalna susza w Europie Środkowej i Północnej, powodzie na południu

Według nowych szacunków Copa-Cogeca z powodu ekstremalnych warunków pogodowych tegoroczne zbiory zbóż w UE mogą spaść w porównaniu z zeszłym rokiem o 6 proc. (do 273,8 mln ton).

Przewodniczący grupy roboczej ds. zbóż tej organizacji, Max Schulman powiedział, że katastrofalna susza objęła w tym roku nie tylko Polskę, ale również inne państwa Europy Środkowej i Północnej: Litwę, Łotwę, Estonię, Danię, Szwecję, Finlandię i Niemcy.  Tymczasem część państw położonych na południu Europy: Hiszpania, Portugalia, Włochy i Francja doświadczają powodzi.

Również Arnaud Rousseau, przewodniczący grupy roboczej ds. nasion oleistych ostrzegł przed szacowanym spadkiem produkcji tych nasion w UE o 6 proc. To 2 mln ton mniej, w porównaniu z  zeszłym rokiem, co ma dać produkcję na poziomie 31,5 mln ton.

W niektórych województwach w Polsce zagrożona ponad połowa gruntów ornych

Według najnowszych danych Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa dotyczących stanu zagrożenia suszą, na dzień 11 lipca w odniesieniu do zbóż jarych zagrożonych było w Polsce 1437 gmin (57,99 proc.), zbóż ozimych i roślin bobowatych – 1227 (49,52 proc.), a krzewów owocowych – 1153 (46,53 proc.).

Szczególnie dużą powierzchnię upraw zbóż jarych susza objęła w województwach: pomorskim, zachodniopomorskim, lubuskim, podlaskim, kujawsko-pomorskim, wielkopolskim (od 67,07 do 81,89% gruntów ornych tych województw). Podobna sytuacja w odniesieniu do zbóż ozimych i roślin bobowatych występuje w woj. zachodniopomorskim, pomorskim, lubuskim, podlaskim, wielkopolskim, (od 51,33 do 68,72% gruntów ornych tych województw).

Premier Morawiecki: będzie pomoc dla rolników

“Rząd ma zamiar pomóc rolnikom w związku z suszą i na pewno nie powie rolnikom, że trzeba się ubezpieczyć” – deklarował niedawno premier Mateusz Morawiecki nawiązując do słów ówczesnego szefa rządu Włodzimierza Cimoszewicza, który stwierdził po katastrofalnej powodzi z lipca 1997 r. (nazwanej powodzią tysiąclecia, w wyniku której tylko w Polsce zginęło 56 osób, a szkody oszacowano na ok. 3,5 mld dolarów), że mieszkańcy zalanych terenów powinni się byli ubezpieczyć. Natomiast wiceminister finansów Tomasz Robaczyński zapewniał, że budżet jest przygotowany na pomoc rolnikom poszkodowanym przez suszę.

Minister rolnictwa Jan Krzysztof Ardanowski podkreślał, że obowiązujące przepisy pozwalają na uruchomienie pomocy dla rolników w formie umorzenia np. składki do KRUS czy składki podatku rolnego, ulgi w zapłacie czynszu dzierżawnego za ziemię, a także prolongat zaciągniętych zobowiązań. “Istnieje też możliwość uzyskania niskooprocentowanego kredytu na wznowienie produkcji przez rolników. W gospodarstwach zaś, gdzie straty w poszczególnych uprawach wynoszą ponad 70 proc., jest możliwość udzielenia wprost pomocy z budżetu” – wyliczał Ardanowski.

Trwa szacowanie strat

W Polsce trwa szacowanie strat spowodowanych suszą, a po apelach ministra rolnictwa rośnie liczba komisji ds. ich szacowania (działają w 1792 gminach). Minister pociesza jednak, że dzięki ostatnim deszczom mogą one być mniejsze niż wcześniej przewidywano. Co prawda te opady nie pomogą już zbożom, ale mogą poprawić stan owoców i warzyw czy kukurydzy.

Według dotychczasowych danych resortu poszkodowanych zostało 66 387 gospodarstw rolnych, a powierzchnia upraw dotkniętych suszą została oszacowana na ponad 1,2 mln hektarów. Ministerstwo rolnictwa zabiega o jak najszybsze uruchomienie wsparcia dla poszkodowanych rolników, ale do tego niezbędne jest zbilansowanie strat w całym kraju.

Barbara Bodalska | EurActiv.pl