Fakty i mity o mleku

Fakty i mity o mleku – pod takim hasłem w Białymstoku odbyła się konferencja poświęcona wartości mleka i produktów mlecznych w codziennej diecie, zorganizowana przez Polską Izbę Mleka.

Mleko i jego przetwory to podstawowy element codziennej diety. Są na stałe obecne w piramidzie żywieniowej- wyznaczającej właściwe zasady odżywania się. Mleko znane jest i cenione od lat. W mleku i produktach mlecznych odnajdujemy wszystkie składniki niezbędne do prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu. Mleko jest najlepszym źródłem wapnia (Ca) o najwyższej biodostępności, a także białka i witamin. Mleko i produkty mleczne powinny być rekomendowane pacjentom otyłym, z cukrzycą, nadciśnieniem, zespołem metabolicznym lub zagrożonym tymi chorobami.

Prof.  dr hab. n. med. Janina Danuta Piotrowska – Jastrzębska z Kliniki Pediatrii i Zaburzeń Rozwoju Dzieci i Młodzieży Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku zwróciła podczas konferencji uwagę na programowanie żywieniowe, które zaczyna się w okresie życia płodowego. Dlatego też już okres ciąży u kobiet jest ważny ze względu na profilaktykę zdrowotną dziecka. Profesor podkreśliła, że obecnie takie choroby jak nadciśnienie, czy miażdżyca nie są specyficzne dla osób dorosłych, czy starszych, ale zapadają na nie coraz częściej dzieci. Stąd tak ważne jest edukowanie i informowanie o poprawnej, czy idealnej diecie, w której znaczącą rolę odgrywa mleko i jego przetwory. Prof. Jastrzębska podkreśliła, że nietolerancja na mleko dotyczy zaledwie kilku procent społeczeństwa, a zbyt często i pochopnie np. zmiany skórne u dzieci kojarzone są z nietolerancją na mleko.

Podstawą profilaktyki zdrowotnej jest odpowiednio zbilansowana dieta, aktywność ruchowa i zdrowe zachowania (pozbawione używek, alkoholu, czy substancji psychoaktywnych). Źle zbilansowana dieta to niedobór w niej mleka i jego przetworów, niedobór warzyw i owoców, ciemnego, razowego pieczywa, ale także nadmiar nasyconych tłuszczów, soli i cukru, nieregularność przyjmowanych posiłków, brak spożywania śniadań, podjadanie oraz spożywanie napojów gazowanych z konserwantami. Coraz częściej w kontekście dobrze zbilansowanej diety mówi się o żywności funkcjonalnej i suplementach diety.

Żywność funkcjonalna to żywność wzbogacona, która poza efektem  odżywczym  posiada udowodniony naukowo korzystny wpływ na co najmniej jedną funkcję ustroju. Przykładem produktów określanych mianem żywności funkcjonalnej może być mleko modyfikowane, czy też produkty mleczne wzbogacone probiotykami lub kwasami Omega-3. Jednak jak podkreśliła na konferencji prof. Jastrzębska – nie każdy probiotyk (a tylko wybrane szczepy) i nie każdy kwas Omega-3 wpływają pozytywnie na funkcjonowanie organizmu. Stąd tak ważna jest wiedza konsumenta odnośnie diety i składników pokarmowych, dzięki którym pozytywnie wpływamy na nasze organizmy, m.in. poprzez poprawę stanu zdrowia fizycznego i psychicznego czy zmniejszenie ryzyka występowania chorób ostrych – chodzi o poprawę funkcji układu  immunologicznego.

Wiedza i świadomość konsumenta ważna jest również w temacie suplementów, które coraz częściej goszczą w codziennej diecie, a nie zawsze mają dobry wpływ na organizm. Suplementy diety to dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, które nie są lekami, stąd względnie łatwość ich dopuszczenia do obrotu. Występują w różnej formie farmaceutycznej – takiej jak kapsułki, tabletki czy saszetki i stanowią skoncentrowane źródło witamin, składników mineralnych lub innych substancji aktywnych wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny. Ich znaczenie dla zdrowia budzi duże zainteresowanie, ale także kontrowersje, są wciąż badane, coraz lepiej poznawane, wywołują istotne różnice zdań wśród fizjologów, lekarzy, dietetyków i farmaceutów. Ważna jest wiedza, że stosowanie suplementów z innymi lekami może wywoływać niekorzystne skutki. Najlepszą formą dostarczania organizmowi witamin i minerałów jest naturalna dieta – np. mleko, które jest bogate w łatwo przyswajalny wapń, zamiast preparatów wapniowych.

Maria Pawłowska, Dyrektor Biura Wspierania Konsumpcji z Agencji Rynku Rolnego przedstawiła na konferencji jeden z mechanizmów administrowanych przez ARR, jakim jest „Szklanka mleka".  Realizowany jest on w ramach Wspólnej Polityki Rolnej UE, a jego celem jest wspieranie i promocja zdrowej, zbilansowanej diety dzieci i młodzieży. Program „Szklanka mleka” funkcjonuje w Polsce od 2004 roku. Polega na dofinansowaniu spożycia mleka w szkołach i przedszkolach. Obecnie to finansowanie odbywa się 3 źródeł: środków unijnych, budżetu krajowego oraz Funduszu Promocji Mleka. Dzięki temu od 2007 roku dzieci mogą spożywać w szkołach białe mleko bezpłatnie, co znacząco przyczyniło się do wzrostu konsumpcji mleka wśród dzieci i młodzieży. Od początku funkcjonowania tego programu w Polsce, dzieci wypiły w nim 1 miliard 200 mln szklanek mleka. Polska jest liderem w Europie w ilości spożywanego mleka w ramach tego mechanizmu. W roku szkolnym 2009/10 nasz kraj miał 20,3% udział w wśród krajów europejskich. Kolejna była Rumunia z 14,3% udziałem oraz Szwecja – 13,1%. 

Mimo tego, że dzieci w Polsce tak chętnie piją mleko w szkołach, to niestety spożycie mleka w naszym kraju należy do jednych z najniższych w Europie. Wzrostowi zainteresowania produktami mlecznymi służyć mają liczne akcje promocyjne oraz informacyjno-edukacyjne, które m.in. prowadzi Polska Izba Mleka. Poinformowała o nich na konferencji „Fakty i mity o mleku” Agnieszka Maliszewska, Dyrektor Biura PIM. Polska Izba Mleka jest organizatorem licznych eventów rodzinnych i dziecięcych, na których w sposób aktywny, poprzez ruch, rywalizację sportową i zabawę edukuje dzieci i informuje o walorach mleka i jego znaczeniu w codziennej diecie. PIM jest również wydawcą kilku pozycji  książkowych skierowanych do dzieci, nauczycieli i rodziców, takich jak: Temat: Mleko, czy Elementarz Pierwszaka Mleczaka. W przygotowaniu jest książeczka dla najmłodszych zatytułowana Dzieciaki Mleczaki. Polska Izba Mleka przygotował również projekt 3-letniej kampanii promocyjno-informacyjnej pod hasłem „Mam kota na punkcie mleka”. Obecnie czeka on na ocenę przez Komisję Europejską, ponieważ w znacznym stopniu kampania byłaby finansowana ze środków unijnych. W razie pozytywnej oceny KE tego wniosku, kampania wystartowałaby jesienią tego roku. Działania i aktywności w ramach kampanii takie jak konkursy, zabawy, eventy dla szkół, interaktywna strona www ukierunkowane będą na dzieci w wieku 8-13 lat. Kampania skierowana będzie również do nauczycieli, rodziców i opiekunów.

Konferencja „Fakty i mity o mleku” odbyła się w Białymstoku 15 marca 2012 roku. Dofinansowana była z Funduszu Promocji Mleka. Partnerem konferencji był Referat Zdrowia Departamentu Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego w Białymstoku, a patronatem objął konferencję Prezydent Miasta Białegostoku.            

Redakcja AgroNews, fot. sxc.hu