Skandaliczne ceny ziemniaków w Polsce

Na zachodnioeuropejskich rynkach utrzymuje się silny wzrost cen ziemniaków. Areał ich uprawy w UE-5 (Belgia, Francja, Holandia, Niemcy i Wlk. Brytania) obniżył się o ponad 5%. – informuje Wiesław Dzwonkowski z Instytutu Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.

Plony, z wyjątkiem Francji, są również znacząco niższe niż przed rokiem. Szczególnie duży wzrost cen dotyczy ziemniaków do przetwórstwa na frytki i chipsy, gdyż występująca w czasie wegetacji susza negatywnie wpłynęła na zbiory bulw dużych, najbardziej przydatnych dla przetwórstwa na cele spożywcze.

Sytuację pogarsza utrzymująca się deszczowa pogoda, która utrudnia, a w niektórych rejonach wręcz uniemożliwia dokończenie zbiorów. Według ocen World Potato Markets w końcu października zbiory ziemniaków w Wlk. Brytanii były zaawansowane zaledwie w 70%, podczas gdy w latach poprzednich w tym okresie było to ok. 95%. W północnych regionach Belgi i Francji zbiory ziemniaków również nie zostały zakończone. W Holandii stan ich zaawansowania w końcu października oceniany był na ok. 90%. Jeżeli warunki pogodowe nie ulegną zdecydowanej poprawie, to części ziemniaków uprawianych na glebach ciężkich prawdopodobnie nie uda się zebrać. W tej sytuacji nie wszyscy plantatorzy będą w stanie wywiązać się z zawartych kontraktów i przetwórcy będą zmuszeni do zakupu bardzo drogich ziemniaków na wolnym rynku.

Obawy te wywierają silny wpływ na rynek transakcji terminowych. W końcu października ceny w kontraktach terminowych tylko w ciągu tygodnia wzrosły o ok. 10%, do nienotowanego dotychczas poziomu 315 EUR/t. Również w bieżących transakcjach gotówkowych ceny ziemniaków są bardzo wysokie i znacząco przekraczają 200 EUR/t, a farmerzy nie spieszą się z ich sprzedażą. Nieco lepsza jest sytuacja podażowa w Niemczech, ale i w tym kraju, pod wpływem rosnącego zapotrzebowania przetwórców z Belgi, Francji i Holandii, ceny ziemniaków wysokiej jakości do przetwórstwa zbliżają się do 200 EUR/tonę. Ceny ziemniaków do bezpośredniej konsumpcji również systematycznie rosną a ich poziom (150-160 EUR/t) jest blisko 2-krotnie wyższy niż przed rokiem.

Ceny ziemniaków w Polsce wciąż są bardzo niskie, zwłaszcza w porównaniu z ich poziomem w Europie Zachodniej, chociaż w skupie i na rynkach hurtowych już drugi miesiąc z kolei ma miejsce ich wzrost.

We wrześniu średni poziom cen skupu ziemniaków wyniósł 26,9 zł/dt i był o 6,6% wyższy w porównaniu z analogicznym okresem 2011 r. Średni poziom cen ziemniaków na rynkach hurtowych we wrześniu wyniósł 36 zł/dt, a w październiku wzrósł do 38 zł/dt i był o prawie 9% wyższy w porównaniu z październikiem roku ubiegłego. Wzrost tych cen mógłby być większy, gdyby w sytuacji niedoborów na rynkach zachodnioeuropejskich, można byłoby zwiększyć ich eksport, a który z powodu problemów fitosanitarnych jest bardzo niewielki.

Ziemniaki sprzedawane z Polski do innych państw Unii Europejskiej muszą być zaopatrzone w zaświadczenie Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa stwierdzające, że w wyniku przeprowadzonych badań laboratoryjnych nie wykryto występowania w nich bakterii Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus powodujących bakteriozę pierścieniową ziemniaka1. Wprawdzie stopień porażenia bakterią ziemniaków w Polsce systematycznie się zmniejsza (w ciągu ostatnich siedmiu lat nastąpił spadek z ok. 25% w 2004 r. do ok. 12% w 2011 r. ), ale wciąż jest wielokrotnie wyższy niż w innych krajach UE. W pierwszych miesiącach bieżącego sezonu zarówno eksport, jak i import ziemniaków do bezpośredniej konsumpcji był niewielki.

Zwraca natomiast uwagę rosnący eksport i malejący import przetworów spożywczych z ziemniaków, w tym głównie frytek i chipsów. Zwiększyła się również sprzedaż na rynki zagraniczne produktów skrobiowych, w tym zwłaszcza skrobi ziemniaczanej, a ich przywóz był równie wysoki jak w roku poprzednim.

Redakcja AgroNews, fot. sxc.hu
Źródło: Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej