W drugim okresie raportowania tj. od 1 kwietnia do 31 maja 2024 roku średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) dla kraju, na podstawie którego dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą, była ujemna, wynosiła -108 mm. Deficyt wody w obecnym okresie w stosunku do poprzedniego okresu sześciodekadowego uległ zmniejszeniu o 16 mm.
Gdzie największe niedobory wody?
Największe niedobory wody notowano na obszarze Wyżyny Lubelskiej, na Polesiu oraz na Nizinie Śląskiej od -170 do -189 mm. Duży deficyt wody wystąpił również na Nizinie Podlaskiej, Mazowieckiej oraz w Kotlinie Sandomierskiej od -150 do -169 mm. Na dużym obszarze Polski niedobór wody wynosił od -120 do -149 mm. W północnych oraz w południowych obszarach kraju niedobory wody były najmniejsze od -50 do -119 mm.
W wyniku występujących warunków wilgotnościowych, w drugim okresie raportowania IUNG stwierdził wystąpienie suszy rolniczej na terytorium kraju, powodująca straty w plonach monitorowanych upraw przynajmniej o 20%w stosunku do plonów uzyskanych w przeciętnych wieloletnich warunkach pogodowych.
Susza rolnicza występowała na terenie wszystkich 16 województw w następujących uprawach:
- Zbożach jarych,
- Zbożach ozimych,
- Truskawkach,
- Plantacjach krzewów owocowych,
- Plantacjach drzew owocowych,
- W rzepaku i rzepiku.
W drugim okresie raportowania od 1 kwietnia do 31 maja 2024 r. największy zasięg suszy rolniczej występował wśród upraw zbóż jarych. Suszę w tych uprawach notowano w 1769 gminach (71,42% gmin Polski), nastąpiło zwiększenie o 30,04 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu raportowania. Suszę notowano na obszarze 25,03% gruntów ornych kraju (zwiększenie o 16,76 punktów procentowych względem poprzedniego okresu raportowania). W Wielkopolsce suszę rolniczą w uprawach jarych odnotowano na terenie 184 gmin z 226. Suszę stwierdzono również w zbożach ozimych. W naszym województwie wystąpiła ona 150 gminach na 226, a w 116 gminach wielkopolski ucierpiały plantacje truskawek.
Na taki stan upraw bezpośredni wpływ maiły opady i w miesiącu maju najmniejsze opady, poniżej 15 mm, notowano na Mazowszu, Podlasiu, Polesiu Lubelskim oraz na Wyżynie Lubelskiej, zaś najwyższe powyżej 50 mm a nawet 100 mm wystąpiły na obszarach górskich, w północno-zachodniej oraz w zachodniej części kraju. Na pozostałym terytorium Polski opady odnotowano od 15 do 50 mm.
Mimo opadów w ostatnim czasie, lokalnie obfitych – zalania i podtopienia, stan głównych rzek Polski w poszczególnych strefach stanów charakterystycznych: – strefa wody niskiej 37%; – strefa wody średniej 55%; – strefa wody wysokiej 8%, w przeważającej części na dzień 6 czerwca br. kształtował się strefie wody średniej. Chociaż stan alarmowy został przekroczony na 1 stacji hydrologicznej w dorzeczu Odry, o 16 cm na stacji ODOLANÓW na rzece Barycz – i jest to w Wielkopolsce.
Taka sytuacja nie napawa optymizmem, zwłaszcza w związku z zapowiedziami bardzo upalnego lata także w naszej części Europy.
Marta Ceglarek
