Stowarzyszenie Otwarte Klatki podsumowało w formie rankingu postępy piekarni w wycofywaniu z produkcji jaj klatkowych. Niektóre sieci, które zadeklarowały rezygnację z „trójek”, poszukują surowca z chowów bezklatkowych – Otwarte Klatki przekazują informacje na temat możliwych producentów zainteresowanym firmom i zachęcają hodowców kur w systemach bezklatkowych, jak ściółkowy czy wolnowybiegowy, do kontaktu.
Zmiany w strukturze chowu niosek
Według danych z października br. 168 firm w Polsce zobowiązało się do wycofania tzw. „trójek” z produkcji lub oferty, a 42% z nich wdrożyło już swoje deklaracje w życie. Zmiany te znajdują odzwierciedlenie w strukturze produkcji, w której od 10 lat sukcesywnie rośnie udział alternatywnych systemów chowu. Największy procentowy wzrost notowany jest w liczbie niosek utrzymywanych w systemie ekologicznym (o 538%), wolnowybiegowym (272%) i ściółkowym (184%).
Udział hodowli klatkowych w strukturze wynosi obecnie 70,24% w porównaniu do 87,4% w 2014 r., a maksymalna pojemność zarejestrowanych zakładów w systemie klatkowym pod względem ilości kur przebywających w nich jednocześnie wynosi 37,3 mln sztuk.
W 2022 r. analitycy PKO BP prognozowali, że spadek udziału kur niosek utrzymywanych w systemie klatkowym w Polsce „może przyspieszyć w najbliższych 5 latach na rzecz chowu ściółkowego, głównie z uwagi na proces dostosowawczy branży (presja sieci handlowych, sektora HoReCa, przetwórców i konsumentów)”. Zmiany w jednej z wywierających wspomnianą presję branż – piekarniczo-cukierniczej – podsumowuje najnowszy ranking Otwartych Klatek.
Założenia i wyniki rankingu piekarni
Najważniejszym kryterium oceny był udział jaj z chowu bezklatkowego w produkcji, a drugim w kolejności – informowanie o postępach w wycofywaniu jaj klatkowych. Pierwsze miejsce w rankingu zajęły Piekarnie Cukiernie Putka, które nie stosują jaj klatkowych od ubiegłego roku i transparentnie informują o swoich postępach, a ich deklaracja jest publicznie dostępna. Na drugim miejscu znalazła się Inter Europol S.A. (ich wypieki można zakupić sklepie firmowym Piekarnia Szwajcarska), a na trzecim – Piekarnia Oskroba (obydwie sieci są wolne od jaj klatkowych.
W rankingu uwzględnione zostały ponadto kolejno Piekarnia Grzybki, Piekarnia Lubaszka Spółdzielnia Piekarsko-Ciastkarska w Warszawie, Piekarnia Familijna, Piekarnie Pod Strzechą oraz Gorąco Polecam, Smaki z Piekarni, a także Cukiernia Sowa.
– Odejście od jaj z chowu klatkowego jest korzystne dla wszystkich stron. Patrząc na koszty w szerszej perspektywie, wszelkie nakłady, które ponosimy w celu polepszenia jakości naszych produktów są tego warte – mówi Zuzanna Putka-Twardowska, Dyrektor Sieci Własnej i Marketingu i współwłaścicielka w Piekarni Cukierni Putka – Znalezienie dostawców odpowiednich jaj oraz negocjacja ceny oczywiście nie są łatwe, ale przy odrobinie chęci wszystko jest do zrobienia – dodaje.
Zmiany w mniejszych piekarniach i sklepach
W rankingu brane były pod uwagę piekarnie posiadające ponad 10 lokali, ale jak podkreślają autorzy, trend rezygnacji z jaj klatkowych sięga także firm działających na mniejszą skalę. Często idą one o krok dalej, decydując się na korzystanie wyłącznie z jaj wolnowybiegowych, jak Kuncer – Lodziarnia Cukiernia, Lukullus oraz Dzika Mąka, a nawet ekologicznych, jak w przypadku np. Wytwórni Chleba Rzemieślniczego i Piekarni Dej.
Również wiele sieci handlowych eliminuje jaja klatkowe z wyrobów piekarniczo-cukierniczych pod marką własną. W Biedronce, Auchan i Żabce już teraz jaja klatkowe nie są składnikami pieczywa i wyrobów cukierniczych, a Lidl, Kaufland, Carrefour, Intermarche, Netto i Stokrotka informują o znacznym postępie w wycofywaniu jaj klatkowych z produktów marki własnej.
Szansa dla producentów jaj bezklatkowych
Wspomniana przez Zuzannę Putkę-Twardowską kwestia znalezienia dostawców jest kluczowa dla sprawnego przejścia na jaja z systemów bezklatkowych.
Na potrzeby tegorocznego raportu „Wycofanie jaj z chowu klatkowego. Podsumowanie zmian w branży spożywczej, handlowej i HoReCa” Otwarte Klatki przeprowadziły ankietę wśród firm wycofujących jaja klatkowe, pytając o ich strategie dotyczące tego procesu. Najczęściej wskazywanym przez przedsiębiorstwa działaniem były podjęte przez ponad 51% ankietowanych negocjacje warunków umów z dostawcami.
Drugim najczęściej podejmowanym krokiem było poszukiwanie nowych dostawców jaj lub surowca jajecznego oraz zredukowanie zamówień na jaja lub surowiec z chowu klatkowego – obie odpowiedzi zostały wskazane przez 43,2% firm.
Pozostajemy w kontakcie z firmami, m.in. piekarniami, poszukującymi surowca z chowów bezklatkowych. Ze swojej strony przekazujemy im informacje o potencjalnych partnerach biznesowych i zachęcamy w związku z tym do kontaktu hodowców kur w systemach bezklatkowych, jak ściółkowy czy wolnowybiegowy– mówi Maria Madej, Menadżerka Zmian Rynkowych w Stowarzyszeniu Otwarte Klatki. – Transformacja systemu produkcji jaj w Polsce, jak również w całej Europie, jest faktem i nie ma od niej odwrotu – zapotrzebowanie na jaja z chowów bezklatkowych będzie rosło, a polscy producenci mogą na tym skorzystać – dodaje.
Pełna treść rankingu dostępna jest pod adresem przyszloscdlazwierzat.pl/piekarnie-cukiernie.
Źródło: Otwarte Klatki
