W jakim celu wprowadzać zasady rolnictwa zrównoważonego?

Rolnictwo Zrównoważone – Zrównoważenie co to właściwie jest ?
Idea zrównoważenia pojawiła się już w XIX wieku jako doktryna ekonomii zakładająca jakość życia na poziomie, na jaki pozwala obecny rozwój cywilizacyjny bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na zaspokajanie swoich potrzeb życiowych.

Na produkcję rolną przekłada się to jako efektywna produkcja zapewniająca godziwy zysk rolnika z poszanowaniem zasobów naturalnych i środowiska.

Jako Globalt Malt w Stowarzyszeniu ASAP jesteśmy otwarci na producentów rolnych, którzy chcieliby w swoich gospodarstwach wprowadzić i stosować zasady rolnictwa zrównoważonego. Z racji tego, że idea rolnictwa zrównoważonego zyskuje coraz większy zasięg terytorialny, a świadomość ograniczonych zasobów naturalnych i ochrony środowiska wśród ludzi staję się coraz bardziej powszechna wierzymy, że wypracujemy standard produkcji pozwalający na konkurencyjny byt na rynku sprzedaży płodów rolnych.

Mam gospodarstwo rolne chcę wprowadzać zasady rolnictwa zrównoważonego w swoim gospodarstwie. Od czego zacząć ?

Rozpocząć może każdy rolnik, który chce cos zmienić, poprawić. Każdy kto widzi potrzebę budowania siły swojego gospodarstwa właśnie w ten sposób. Zacząć można w każdym momencie –  początek to zbudowanie zrównoważonego – konsekwentnego płodozmianu w oparciu o potencjał glebowy, uwarunkowania przyrodnicze oraz rynki zbytu. Za tym pójdzie odpowiedni dobór roślin, park maszynowy, odpowiednie technologie uprawy. 

W jakim celu wprowadzać zasady rolnictwa zrównoważonego?
Najważniejsza jest świadomość, że chcę aby moje gospodarstwo funkcjonowało zgodnie z duchem rolnictwa zrównoważonego. Zasady rolnictwa zrównoważonego wprowadzać powinno się po to aby zbudować silne, konkurencyjne i stabilne dochodowo gospodarstwo, które jednocześnie nie prowadzi gospodarki rabunkowej gleby i dba o środowisko naturalne.

Przygotowany i w pełni świadomy swojej drogi rolnik może się zgłosić do GlobalMalt Polska, która jest członkiem Polskiego Stowarzyszenia Rolnictwa Zrównoważonego ASAP gdzie otrzyma odpowiednie instrukcje. Następnym krokiem jest tzw. audit zerowy – księga kontrolna, protokół ewentualnych rozbieżności i rozpoczęcie wprowadzania zasad zrównoważonego rolnictwa zgodnie z ustaleniami auditu.

Co można zrobić na tzw. własnym podwórku? Jak podejść do złożonych problemów rolnictwa i zawrzeć kompromis z naturalnym środowiskiem? Odpowiedzi na te pytania zilustruję przykładem.

Rolnictwo Zrównoważone w praktyce – przykład gospodarstwa
 
Grupa Producentów Rolnych Nawrot Sp. z o.o. od 11 lat dostarcza do słodowni w Bydgoszczy jęczmień browarny.  Jest to przedsięwzięcie rodzinne o łącznej powierzchni gospodarstw 1430 ha położone w województwie wielkopolskim. Tereny, na których gospodaruje grupa są terenami z przewagą gleb nazwijmy średnich i sumą opadów w ciagu roku 460 mm – 530 mm.

Pozycja jęczmienia odmian browarnych jest stabilna  w gospodarstwach grupy od ponad 30 lat. Forma ozima pozwala na sprawną organizację żniw – rozłożenie pracy zbiór jęczmienia ozimego następuje zazwyczaj przed zbiorem rzepaku ozimego –  gdy rozpoczyna się zbiór rzepaku jęczmień jest już dostarczony do słodowni GlobalMalt Polska, a rolnik czeka sobie spokojnie na terminowy wpływ pieniędzy. Jęczmień jary zbierany jest zazwyczaj zależnie od warunków pogodowych po zbiorze rzepaku szybko i sprawnie poddawany czyszczeniu wstępnemu, przewietrzaniu i schładzaniu następnie po okresie przygotowania jęczmień dostarczany jest do słodowni.

Pan Józef Nawrot zarządzający gospodarstwami wraz z rodziną zbudował w oparciu o swoje doświadczenia, bogatą wiedzę praktyczną i teoretyczną, model gospodarstwa o zrównoważonym płodozmianie. Konsekwencja w postępowaniu spowodowała, iż produkcja w gospodarstwach jest dopasowana do możliwości popytowych rynku, a plonowanie w latach gdzie warunki pogodowe są niekorzystne jest lepsze niż oczekiwane. W latach gdy warunki pogodowe są korzystne plony uprawianych roślin są bardzo dobre i pozwalają osiągać godziwe zyski. 

Działania podejmowane w gospodarstwie sprzyjające zrównoważonej i efektywnej produkcji rolnej:
-regularne pełne badania zasobności gleby (oszczędności w kosztach nawet do 25%),
– konsekwentny dobór roślin w gospodarstwach (rzepak, jęczmień jary, jęczmień ozimy, kukurydza, pszenica ozima, żyto, pszenżyto, adekwatnie do potencjału glebowego i rynków zbytu,
– wprowadzanie facelii oraz gorczycy w międzyplonach na przyoranie przeciwdziałanie erozji gleb, uzupełnienie substancji organicznej w glebie, poprawa stanu fitosanitarnego gleby,
– poparta latami obserwacji meteorologicznych praktyka agrotechniczna pozwala dostosować zabiegi uprawowe oraz zabiegi ochrony roślin do panujących warunków pogodowych, zaplanować konieczne zabiegi fungicydowe i herbicydowe w sposób precyzyjny,
– wapnowanie stosowane jest pod uprawę jęczmienia co drugi rok pozwala utrzymać odczyn gleby na poziomie 6,1 – 7,1
– wywóz resztek pożniwnych jest ograniczony do absolutnego minimum aby utrzymać bilans substancji organicznej w glebie,
– park maszynowy gospodarstwa dostosowany do potencjału glebowego –  brak maszyn niszczących strukturę gleby, odpowiedni dobór dysz w opryskiwaczach,
–  ilość maszyn żniwnych pod zrównoważony dobór roślin umożliwia bardzo szybki zbiór i zmniejsza ryzyko porośnięcia roślin na polu, utraty jakości pszenicy czy jęczmienia.

Rozwiązania przyszłości
W GlobalMalt Polska przyjęliśmy jako motyw przewodni krótkie i treściwe hasło „Odpowiedzialnie w Przyszłość” . Treść powyższego artykułu ma na celu poglądowe wskazanie jaką drogę można przyjąć aby zbudować zrównoważone gospodarstwo rolne.  Zachęcamy wobec tego wszystkich rolników, którzy chcieliby rozpocząć drogę do wprowadzenia zasad zrównoważenia w gospodarstwie aby prowadzić gospodarstwo zgodnie z naturą i osiągać satysfakcjonujące zyski.

Uważam, iż wprowadzenie zasad zrównoważenia propagowanych przez GlobalMalt Polska oraz stowarzyszenie ASAP pozwoli w przyszłości prowadzić produkcję rolną na standardach akceptowanych przez wszystkich odbiorców płodów rolnych. Pokazałem w tym krótkim artykule że wprowadzenie jęczmienia browarnego do doboru roślin w gospodarstwie rozwiązuje wiele problemów, poprawia m.in organizację pracy nie powodując spiętrzenia prac i pozwala zebrać rośliny w oczekiwanych parametrach, które można sprzedać w lepszych cenach ze względu na ich dobrą jakość.
 
Leszek Kiełtyka
GlobalMalt Polska