Ustawa o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz niektórych innych ustaw została uchwalona przez Sejm RP w dniu 2 grudnia 2009 r. Podczas posiedzenia Sejmu, 8 stycznia tego roku zostały przyjęte poprawki o charakterze redakcyjno-legislacyjnym wniesione przez Senat RP. Publikacja nastąpi po podpisaniu ustawy przez Prezydenta RP.
Nowy przepis dostosowuje polskie ustawodawstwo z zakresu bezpieczeństwa zdrowotnego żywności do aktualnie obowiązujących przepisów Unii Europejskiej, które ukazały się po dniu uchwalenia dotychczasowej ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, czyli po 25 sierpnia 2006. Ustawa uwzględnia również doświadczenia wynikające z praktycznego stosowania dotychczasowych przepisów, co znalazło odzwierciedlenie w doprecyzowaniu zapisów, które do tej pory budziły wątpliwości interpretacyjne.
Najważniejsze zmiany:
- Wprowadzono odwołanie do unijnych definicji aromatów, enzymów, substancji dodatkowej oraz substancji pomagającej w przetwarzaniu, oświadczenia zdrowotnego, oświadczenia żywieniowego, składnika odżywczego.
- Dokonano zmiany definicji naturalnej wody mineralnej.
- Wprowadzono definicje podmiotu zajmującego się recyklingiem, podmiotu działającego na rynku materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, zakładu działającego na rynku materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
- Wprowadzono klauzulę wzajemnego uznawania środków spożywczych, dla których wymagania zdrowotne nie zostały zharmonizowane prawem wspólnotowym, pochodzących z krajów EFTA będących stroną Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz z Turcji, a także dla produktów spożywczych, które zostały wyprodukowane lub wprowadzone do obrotu w innych państwach członkowskich UE zgodnie z ich przepisami, o ile wyroby te nie stanowią zagrożenia dla zdrowia lub życia człowieka.
- Zrezygnowano z zamkniętego wykazu grup środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, co daje możliwość uwzględniania dodatkowych grup produktów dietetycznych, takich jak herbatki dla niemowląt, wody stołowe jodowane.
- Wprowadzono możliwość elektronicznego składania powiadomień o pierwszym wprowadzeniu produktów do obrotu.
- Rozszerzono katalog jednostek, które będą wydawać opinie o produktach objętych powiadomieniem, o Zespół ds. Suplementów Diety.
- Usunięto wymaganie określania warunków wydobywania, transportu i rozlewu naturalnej wody mineralnej, ponieważ wymagania te zostały już zawarte w rozporządzeniu unijnym nr 852/2004.
- Określono urzędowe kompetencje dotyczące stosowania oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych.
- Wskazano, że dokumentacja potwierdzająca stan zdrowia osób pracujących w styczności z żywnością ma być przechowywana w miejscu zatrudnienia tych osób, aby była na bieżąco dostępna na żądanie urzędowych organów kontroli (a nie np. w centrali firmy w innym mieście).
- Doprecyzowano kompetencje w zakresie rejestracji i zatwierdzania zakładów oraz urządzeń i obiektów ruchomych i tymczasowych oraz urządzeń dystrybucyjnych do sprzedaży żywności.
- Rozszerzono listę podmiotów, dla których wystarczająca jest rejestracja bez konieczności dodatkowego zatwierdzania zakładu, m.in. o gospodarstwa agroturystyczne, podmioty produkujące wina gronowe z upraw własnych w ilości poniżej 1000 hl/rok, apteki, punkty apteczne, hurtownie farmaceutyczne, sklepy zielarskie, przedsiębiorców prowadzących sprzedaż innych niż żywność produktów oraz wprowadzających do obrotu żywność opakowaną trwałą mikrobiologicznie, zakłady produkujące lub wprowadzające do obrotu materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością, producentów gazów technicznych.
- Zlikwidowano obowiązek przechowywania próbek własnych potraw przez zakłady żywienia zbiorowego typu zamkniętego.
- Uściślono, że opłatami za nieprawidłowości stwierdzane podczas urzędowej kontroli jest obciążany podmiot odpowiedzialny za towar w obrocie, a nie wyłącznie producent; dotyczy to okoliczności sprawy z których wynika, że za powstanie danej nieprawidłowości ponosi odpowiedzialność podmiot zajmujący się obrotem (np. z powodu nieprawidłowego przechowywania wyrobu).
- Wyłączono z dokonywania granicznych kontroli sanitarnych towary pochodzenia niezwierzęcego oraz materiały i wyroby do kontaktu z żywnością, sprowadzane lub wywożone w ilościach wskazujących na ich niehandlowy charakter, w tym w celu wykonania badań albo na cele reklamowe.
- Zniesiono obowiązek prowadzenia odrębnej książki kontroli sanitarnej na potrzeby kontroli przeprowadzanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Wprowadzono okresy przejściowe dla środków spożywczych niespełniających nowych wymagań ustawy.
W treści ustawy uwzględniono szereg uwag zgłaszanych przez Polską Federację Producentów Żywności w trakcie konsultacji społecznych oraz na etapie prac Sejmu, w tym m.in. odnośnie wydłużenia okresu umożliwiającego wykorzystanie opakowań zawierających dotychczasowe oznakowanie wód źródlanych, uściślenia zasad rejestracji urządzeń dystrybucyjnych przeznaczonych do sprzedaży żywności, zmiany brzmienia definicji naturalnych wód mineralnych.
Źródło: Polska Federacja Producentów Żywności, www.pfpz.pl, fot. sxc.hu
