Natychmiastowe zwalczanie szkodników w uprawach rolniczych i warzywniczych

PROTEUS 110 OD jest środkiem owadobójczym w formie zawiesiny olejowej do rozcieńczania wodą, o działaniu kontaktowym i żołądkowym, przeznaczony do zwalczania szkodników gryzących i kłująco-ssących w uprawach rolniczych i nie tylko. Zawiera w swym składzie dwie uzupełniające się substancje o różnych mechanizmach działania:

  – tiachlopryd (związek z grupy chloronikotynyli) – 100 g s.a.
  – deltametryna (związek z grupy pyretroidów) – 10 g s.a.

W Polsce powierzchnia uprawy rzepaku ozimego stale rośnie. W sezonie wegetacyjnym 2013 zebrano plony
z powierzchni około 846 tys. ha. rzepaku ozimego, jarego i rzepiku.

Proteus 110 OD zawiera dwie różne substancje aktywne dzięki czemu działa w szerokim zakresie temperatur. Szybkość działania jest również ważnym elementem w strategii zwalczania szkodników roślin, gdyż nie powoduje „zamazania” skuteczności, co często jest spotykane w czasie stosowania insektycydów, w skład, których wchodzi jedna substancja aktywna. Osoba wykonująca zabieg, krótko po zastosowaniu oczekuje skuteczności objawiającej się widocznymi martwymi osobnikami, które można spotkać w łanie roślin, czego nie gwarantują inne insektycydy.

Proteus 110 OD dzięki innowacyjnej formulacji, w skład, której wchodzą dwie substancje z różnych grup chemicznych działa bardzo szybko, a efekty w postaci martwych szkodników widoczne są jeszcze po siedmiu dniach od zastosowania.

Najpoważniejszym szkodnikiem rzepaku jest słodyszek rzepakowy. Jest to chrząszcz barwy czarnej, około 2 mm długości. W temperaturze10-15 °C chrząszcze przelatują na rzepaki zaczynają żerować, składając jaja do wnętrza pąków kwiatowych, w następstwie, czego ulegają zniszczeniu lub bardzo silnemu uszkodzeniu pąki kwiatowe. Straty w plonie mogą przekraczać często 30%. Zanotowano również całkowite zniszczenie plantacji spowodowanej przez tego szkodnika.

Ponad 70 % rolników wykonuje najczęściej od jednego do dwóch zabiegów przeciwko słodyszkowi, oczekując skuteczności na poziomie 100 %.

W warunkach doświadczalnych zostało udowodnione, że utrzymanie skuteczności zwalczania słodyszka na poziomie przybliżonym do wartości 100 % przez ponad 8 dni jest niemożliwe. Zależność ta wynika z faktu, iż słodyczek rzepakowy jest szkodnikiem szybko migrującym, a co za tym idzie ciągle nalatuje, powodując tym samym pozorne zjawisko niższej skuteczności. W rzeczywistości po krótkim pobycie na plantacji traktowanej insektycydem ginie, ale w czasie tych krótkich „odwiedzin” może być zauważony przez lustrującego- w tym czasie- plantację rolnika.

Najlepszym sposobem sprawdzenia, czy preparat nie zatracił swych właściwości biobójczych jest pozostawienie naczynia (np. prostokątna doniczka) w łanie roślin i sprawdzenie, czy znajdują się w nim martwe szkodniki. Jeżeli pomimo obecności słodyszka pojemniki są puste, to znaczy, że substancja aktywna zawarta w środku ochrony roślin utraciła swe właściwości i należy pomyśleć o kolejnym zabiegu- oczywiście, jeżeli rzepak jeszcze nie rozpoczął kwitnienia. W przeciwnym razie należy odstąpić od zabiegu, gdyż słodyszek staje się w fazie kwitnienia naszym „sprzymierzeńcem” i niejako pomaga w procesie zapylania rzepaku. Jak wiemy rzepak jest samopylny tylko w 70- 80 %. Pozostałe 20 – 30 % plonu pozostaje w gestii zapylaczy w tym również słodyszka, a poza tym, pszczoła miodna mając do wyboru plantacje, na których zabieg został wykonany niedawno, omija je przemieszczając się na inne traktowane we wcześniejszych terminach.

Wiosną 2013 roku na terenie Centrum Doradztwa Technicznego firmy Bayer w Modzurowie (koło Raciborza w województwie śląskim) założono doświadczenie, którego celem było sprawdzenie faktycznej skuteczności zwalczania słodyszka rzepakowego.

Do testów przygotowano następujące kombinacje doświadczalne:
1.    kontrola (brak zabiegu),
2.    Proteus 110 OD (0,6 l/ha),
3.    Proteus 110 OD (0,75 l/ha),
4.    Standard 1 (0,15 kg/ha),
5.    Standard 2 (0,17 l/ha).

Doświadczenie założono w czterech powtórzeniach, na nowej, hybrydowej odmianie Jumper (firmy Bayer). Pierwszej oceny dokonano tuż przed zabiegiem, a pozostałe – w pierwszym i czwartym dniu po zabiegu, metodą liczenia ilości słodyczka na 50 pędach głównym (poprzez strząsanie do podstawionego naczynia).Jednokrotny zabieg wykonano w fazie 55 BBCH.

Rys.1. Ilość słodyszka rzepakowego przed zabiegiem na 50 kwiatostanach głównych (Modzurów 2013)

Średnie zasiedlenie głównego pędu kwiatowego przed zabiegiem wynosiło 2,45 słodyszka, co należy uznać za ilość, która mogła uszkodzić rośliny z stopniu powodującym straty plonu. Należy dodać, że próg ekonomicznej szkodliwości dla fazy , w której znajdowały się rośliny został przekroczony (Rys.1).

Produkt Proteus 110 OD w czwartym dniu po zabiegu, wykazywał się bardzo wysoką skutecznoscią zwalczczania słodyszka rzepakowego, która dla dawki 0,75 l/ha wyniosła 100 %. Dla dawki 0,6 l/ha skuteczność określono na poziomie wyższym o kilka procent w porównaniu z produktami standardowymi.  (Rys.2).

Podsumowując doświadczenie, produkt wykazał swą wysoką skuteczność w zakresie zwalczania tak ważnego szkodnika rzepaku jak słodyszek rzepakowy. Może być stosowany w różnych przedziałach temperaturach, a innowacyjna formulacja OD powoduje lepsze pokrycie roślin), jak również ułatwia aplikację.

Adrian Sikora
CDT Modzurów