Sposób na poprawę wydajności produkcji trzody chlewnej

Na ile systemy identyfikacji zwierząt w produkcji trzody chlewnej pomogą w kontroli i zapobieganiu chorób – na to pytanie odpowiedź próbowali znaleźć uczestnicy debaty dotyczącej sytuacji producentów świń. W spotkaniu wzięli udział dr Krzysztof Jażdżewski, zastępca Głównego Inspektora Weterynarii, Marian Kapłon i  Aleksander Dargiewicz z Zarządu Krajowego Związku Pracodawców Producentów Trzody Chlewnej, z PIWET w Puławach, z ARiMR, producenci trzody chlewnej, przedstawiciele zakładów mięsnych oraz producenci systemu indywidualnej identyfikacji trzody chlewnej.

Sytuacja producentów trzody chlewnej w naszym kraju jest bardzo zła. Przedstawiciele tej branży narzekają przede wszystkim na niską opłacalność produkcji. W najgorszym położeniu znaleźli się ci producenci, których chlewnie są usytuowane w strefie ochronnej utworzonej w związku z pojawieniem się wirusa afrykańskiego pomoru świń. Dziś żaden z zakładów nie chce skupować tuczników pochodzących z tej strefy.

Trudna sytuacja w branży wieprzowej ma kilka przyczyn. Do bezpośrednich można zaliczyć oczywiście pojawienie się ognisk wirusa ASF i choroby Aujeszkiego, zamknięcie rynku chińskiego oraz rosyjskie embargo. Jednak do kryzysu doprowadziły przede wszystkim lata zaniedbań ze strony kolejnych rządów.

Dziś polscy producenci trzody chlewnej nie są w stanie konkurować z unijnymi rolnikami. W Polsce 80 proc. trzody chlewnej produkuje ok. 2 tys. gospodarstw, podczas gdy wszystkich podmiotów jest aż 300 tysięcy. Rozdrobnienie to spowodowane jest przede wszystkim uwarunkowaniami historycznymi, niskimi kwalifikacjami do prowadzenia produkcji trzody chlewnej i stosunkowo niewielkim wsparciem rozwoju przedsiębiorstw ze strony państwa.

O ile w 2006 roku w Polsce pogłowie trzody chlewnej liczyło 19 mln sztuk, o tyle dziś jest to zaledwie 10,6 mln. Staliśmy się, jako kraj, dużym importerem prosiąt oraz mięsa wieprzowego, choć powinniśmy być samowystarczalni pod tym względem.

Eksperci oceniają, że jednym ze sposobów poprawy wydajności produkcji, identyfikowalności produktu i zwiększenia konkurencyjności gospodarstw jest modernizacja.

System identyfikacji zwierząt Slide został stworzony w 2011. Dziś cieszy się uznaniem wśród niemieckich i brytyjskich producentów trzody chlewnej. Powoli zaczynają go doceniać także Polacy. Jak zapewniają sami twórcy, narzędzie to jako pierwsze na świecie oferuje integrację sieci dostaw w całym łańcuchu produkcyjnym. Technologia Slide od Simplum składa się z trzech podstawowych elementów: inteligentnej platformy bazodanowej do przechowywania i przetwarzania danych, kolczyka zawierającego komponent elektroniczny RFID-UHF oraz urządzeń (bramek i komputerów) do odczytu danych, dopasowanych do codziennego użytku w chlewniach lub zakładach mięsnych. System umożliwia identyfikację i monitoring wyników produkcyjnych zwierzęcia od momentu urodzenia do uboju. Ponadto zapewnia poprawę wydajności produkcji na każdym etapie. Umożliwia więc szybką reakcję w momencie, gdy któryś z elementów łańcucha produkcji zawodzi.

– W Polsce praktycznie nie ma zarządzania precyzyjnego w tej branży. Pracuje się na kartce lub na tablicy, która wisi w chlewie. Chociaż dostrzegamy pewne przemiany w rynku, w wyniku których modernizacja zaczyna postępować. Wymuszają to przede wszystkim konsumenci oraz wahania cen. Duzi producenci muszą szukać oszczędności, a takie zapewnia  system Slide – podkreśla Tomasz Szymański, prezes Simplum.

Zdaniem Szymańskiego, indywidualna identyfikacja i monitorowanie zwierząt pozwala także na złagodzenie skutków występowania afrykańskiego pomoru świń.

– Oferujemy rozwiązanie, które przede wszystkim poprawia wydajność. Producent ma szansę na uzyskanie możliwie największej marży przy sprzedaży każdego pojedynczego zwierzęcia. System pozwala na redukcję zbędnych wydatków na paszę i kosztów utrzymywania świni – przekonuje Szymański.

Simplum wdrożył swoje narzędzie u sześciu producentów. W Niemczech system został zainstalowany w 14 chlewniach, a w Wielkiej Brytanii w ośmiu. Z rozwiązań Simplum korzysta także największy producent mięsa wieprzowego w Europie – Toennies Fleisch.

System Slide przeznaczony jest zarówno do dużych, jak i średnich gospodarstw. Cena podstawowego pakietu wynosi 2 tys. zł. 

Kamila Szałaj
Redakcja AgroNews, fot. flickr.com/Fellex 5413