Rzepak – głównym tematem agrosympozjum firmy DuPont

Firma DuPont działa na polskim rynku od 1975 roku. Od ponad 40 lat stale rozwija nie tylko swoją ofertę dla rolnictwa ale także zacieśnia współpracę z producentami rolnymi. Jedną z form współpracy i wymiany wiedzy są Krajowe Konferencje DuPont organizowane nieprzerwanie od 1999 roku. W tym roku odbyły się 2 spotkania w Opolu i Gniewie. Obie  lokalizacje cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem.  Odwiedziło je blisko 700 rolników.

W tym roku skupiono się na jednej uprawie. W agrosympozjum – „Produkcja rzepaku dziś i jutro” udział wzięli wybitni przedstawiciele świata nauki, przedstawiciele agrobiznesu i pracownicy firmy DuPont. Partnerami tegorocznych spotkań były firmy: Intermag, Pioneer oraz Bank BNP BGŻ Paribas.

Podczas spotkań poruszane były tematy z zakresu najnowszych trendów i innowacji w hodowli nowych odmian rzepaku oraz nawożenia. Nie zabrakło również tematów związanych z aktualną problematyką ochrony jesiennej rzepaku przed szkodnikami, z wykorzystaniem najnowszej insektycydowej zaprawy nasiennej oraz znaczenia i najnowszych metod ochrony przed chorobami.

Jednym z punktów spotkania była sesja posterowa w całości poświęcona zagadnieniom ochrony rzepaku.

Paweł Prokop podkreślił działania, jakie firma podejmuje w zakresie rozwoju i ochrony środowiska:
„Stawiamy sobie ciągle nowe wyzwania. Naszym celem jest dostarczanie każdego roku nowej molekuły. Rocznie inwestujemy w rozwój ok. 10 mln dolarów”.

Firma posiada ponad 20 stacji doświadczalnych na świecie, w których pracuje nad tworzeniem innowacyjnych  rozwiązań dla rolnictwa.

Pracownicy firmy akcentowali duży wkład swoich klientów w rozwój firmy. „Informacje, które pozyskujemy od rolników, pozwalają nam poznać oczekiwania naszych klientów. Razem możemy osiągnąć to, czego nie może zrobić jednostka”– podkreślił Prokop.

Nowoczesna hodowla rzepaku

Jednym z partnerów spotkania była firma Pioneer. Thibaut Chirouzes, product manager odpowiedzialny za rośliny oleiste w Europie, opowiedział o innowacjach w hodowli rzepaku.

Podkreślił, że rzepak jest kluczową uprawą w globalnym portfolio firmy.

„Jesteśmy obecni na całym świecie.  Zainwestowaliśmy bardzo dużo w innowacyjną technologię produkcji rzepaku” – podkreślił Chirouzes.

Thibaut Chirouzes

Jak zaznaczył prelegent, rzepak jest rośliną stabilną. Powierzchnia nie zmienia się dramatycznie – jest doskonałą uprawą do zmianowania i  do tego rokuje bardzo dobrze. Głównymi motorami wzrostu upraw rzepaku w najbliższym czasie będą: rosnąca konsumpcja oleju roślinnego na cele spożywcze, walory zdrowotne oleju oraz normy EU dla biopaliw.

Pioneer, w Europie, nasiona rzepaku hoduje od 25 lat. Hodowla testowana jest we wszystkich warunkach klimatycznych w Europie, z wykorzystywaniem zaawansowanych możliwości produkcyjnych i naukowych. „Głównymi założeniami w hodowli nasion rzepaku są, m.in.:  w  jaki sposób przyspieszamy pracę nad zwiększeniem plonu,  jak go chronimy oraz jak adaptujemy odmianę  do warunków lokalnych” – dodał Chirouzes.

Nawożenie – kluczowe w uprawie rzepaku

Najważniejszym czynnikiem agrotechnicznym w uprawie rzepaku jest nawożenie. Piotr Lubaszka z firmy  INTERMAG zaprezentował potrzeby pokarmowe w uprawie rzepaku. Przedstawił czynniki wpływające na kształtowanie plonu, w których na pierwszym miejscu uplasowało się nawożenie, następnie odmiana i zmianowanie.

Piotr Lubaszka

Prelegent pokazał strategię nawożenia roślin, gdzie głównym działaniem powinno być badanie gleby, zbadanie potrzeb pokarmowych rzepaku, zasobności gleby oraz obecność materii organicznej.
Piotr Lubaszka zwracał uwagę na duże niedobory podstawowych składników mineralnych w glebie oraz o skutkach tych niedoborów. Przedstawił również optymalne warunki do przeprowadzenia oprysku dolistnego.

Problemy kwitnienia rzepaku

"Proces kwitnienia, a dokładnie zapylenie i zapłodnienie zalążków decyduje o plonie" – rozpoczęła dr Monika Bieniasz z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie.

dr Monika Bieniasz, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Jest ono możliwe dzięki trzem podstawowym  gatunkom owadów zapylających: trzmielom, pszczołom i murarkom.  Ważnem aspektem zapylenia są również pierwiastki:  wapń i bor. Prelegentka podkreśliła duże znaczenie soli tytanu: „stosowanie soli tytanu jest bardzo ważne. Wpływa to na rozrost pędów bocznych a co za tym idzie większej ilości kwiatów i nasion”.

Ochrona rzepaku przed szkodnikami

Prof. dr hab. Marek Mrówczyński przedstawił aktualne problemy w jesiennej ochronie rzepaku przed szkodnikami. Podkreślił, jak bardzo brak zapraw nasiennych przyczynił się do wzrostu zagrożeń powodowanych przez szkodniki podczas jesiennej wegetacji. Oprócz braku zapraw, główną przyczyną nasilenia występowania szkodników są zmiany klimatyczne (wysoka temperatura,  małe opady deszczu, ostra zima) oraz zmiany technologii (uproszczona agrotechnika).

Prof. dr hab. Marek Mrówczyński

Szkodniki występują wcześniej niż choroby. Plantacje należy obserwować jesienią a po wschodach obowiązkowo trzeba wystawić żółte naczynia.  „Bez żółtych naczyń nie ma dobrej ochrony rzepaku” – wyjaśnił profesor.

Szkodniki jesienne powodują od 10 do 50 % strat w plonach. Najgroźniejszymi są: śmietka kapuściana, rolnice, gnatarz rzepakowiec, leń ogrodowy, pędraki, mszyce, pchełki ziemne, pchełki rzepakowe.

Zaprawianie nasion jest najtańszą ochroną przed tymi szkodnikami. Wg profesora, UE wydała niekorzystną,  opinię nt. zakazu stosowania zapraw z neonikotynoidami, zwłaszcza, że podstawowym zabiegiem w integrowanej ochronie rzepaku ozimego jest właśnie zaprawianie nasion przeciwko szkodnikom i chorobom.

„Bez dobrego zaprawiania nie będzie dobrych plonów. Idzie za tym większe zużycie środków ochrony roślin, zwiększenie kosztów produkcji rolniczej, a także wzrost nielegalnych działań” – podsumował Mrówczyński.

Nowatorska zaprawa insektycydowa rzepaku

Jest nadzieja na dobre plony rzepaku! Tą szansą jest nowa zaprawa insektycydowa będąca efektem prac badawczych firmy DuPont.

Jeśli dobiegający finału proces rejestracyjny zakończy się pozytywnie, jeszcze w 2017 roku producenci rzepaku w Polsce, będą jako pierwsi w Europie mieli dostęp do nasion zaprawionych zaprawą owadobójczą nowej generacji – powiedziała Anita van Nieuwenhoven,  Technical Manager Seed Treatment EMEA DuPont.

Anita van Nieuwenhoven,  Technical Manager Seed Treatment EMEA DuPont

Substancja czynna zaprawy: cyjantraniliprol, należy do grupy 28 IRAC i jest drugim związkiem z nowej grupy chemicznej antranilowych diamidów. Sposób działania oraz wysoka selektywność w stosunku do innych owadów, czyni środek bezpiecznym dla innych gatunków niezbędnych celem aplikacji oraz niezwykle przydatnym w programach integrowanej ochrony roślin.

„Produkt będzie chronił przed czterema najgorszymi szkodnikami rzepaku: śmietką kapuścianą, rolnicami, gnatarzem rzepakowcem i pchełką rzepaczaną"– dodała  Anita van Nieuwenhoven.

Skuteczność środka przekracza 90%. Zaprzestanie żerowania następuje niemalże natychmiast po pobraniu środka wraz z pokarmem. Do śmierci owada dochodzi najczęściej po 24-60 godzinach. Zaprawa w przeciwieństwie do zabiegów nalistnych, chronić może rzepak w sposób nieprzerwany.

Choroby rzepaku ozimego

O ważnych gospodarczo chorobach rzepaku ozimego i ich zwalczania opowiedział  prof. Marek Korbas z Instytutu Ochrony Roślin w Poznaniu. Zaznaczył, że głównie należy koncentrować się na suchej zgniliźnie kapustnych i zgniliźnie twardzikowej.

prof. Marek Korbas,  Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu

Przedstawił przyczyny chorób rzepaku, do których należą: warunki pogodowe, uproszczone uprawy( resztki pożniwne), uszkodzenia, zachwaszczenie, niezbilansowane nawożenie.

Czy opłaca się uprawiać rzepak?

AgroSympozjum zakończyło wystąpienie przedstawiciela Banku BNP BGŻ Paribas, który przedstawił problem opłacalności rzepaku w Polsce. Jak podkreśliła Marta Skrzypczyk: „lata 2014-16 mimo, że różniły się pod względem wysokości plonów, zbiorów i cen w kraju, można uznać za dość korzystne dla producentów rzepaku. Optymistyczne jest to, że w bieżącym sezonie sytuacja popytowo-podażowa sprzyja wzrostom cen rzepaku".

Marta Skrzypczyk, Bank BNP BGŻ Paribas

Według ekspertów produkcja rzepaku nadal pozostanie kluczowa dla rynku UE. Według prognoz, w latach 2024-26 będzie ona wynosiła przeciętnie 19,5 mln t, czyli będzie zbliżona do zanotowanej w 2016 roku, choć wyraźnie mniejsza niż w latach 2013-15.

Tekst i fot. Marta Nowak-Woźnica