Było – wydłużanie terminów płatności, brak informacji o terminie dostaw. Jest – zmiana praktyk. To efekt pierwszej decyzji UOKiK w sprawie wykorzystywania przewagi kontraktowej wobec rolników.
UOKiK wydał pierwszą decyzję w sprawie nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej. Przedsiębiorstwo Cykoria zostało ukarane za nieuczciwe praktyki wobec dostawców marchwi: wydłużanie czasu na zapłatę, brak informacji o terminie dostaw i nakłanianie do rezygnacji z części należności.
Komentarz Marka Niechciała, prezesa UOKiK – odsłuchaj
Komentarz Piotra Adamczewskiego z UOKiK – odsłuchaj
Spółka Cykoria jest producentem koncentratów spożywczych, suszów owocowych i przypraw. UOKiK wszczął postępowanie przeciwko przedsiębiorcy 15 lutego 2018 r. – po skargach rolników. Zakwestionował kilka postanowień w umowach z dostawcami marchwi.
Nieuczciwe praktyki Cykorii
Pierwsze z nich dotyczyło braku określenia terminów odbioru produktu. Spółka umawiała się z dostawcami, że będzie kupować od nich marchew aż do końca marca następnego roku, a o terminie i miejscu dostawy poinformuje ich zaledwie z trzydniowym wyprzedzeniem. Co więcej niektórzy na wezwanie do dostawy mogli czekać całą zimę, ryzykując utratę części zbiorów lub odrzucenie marchwi przez odbiorcę ze względu na obniżenie jakości.
Wątpliwości urzędu wzbudziło także wydłużanie terminów płatności. Zgodnie z prawem, strony mogą ustalić czas na uregulowanie należności dłuższy niż 30 dni, ale nie powinien on przekraczać 60 dni. Tymczasem Cykoria zastrzegała sobie, że zapłaci rolnikom w ciągu 60 dni, ale ten termin liczyła nie od dostarczenia produktu lub faktury, tylko od końca miesiąca, w którym je otrzymała. Oznacza to, że w niektórych przypadkach dostawcy mogli czekać na pieniądze nawet ok. trzech miesięcy. Ostatnim przejawem wykorzystywania przewagi kontraktowej mogło być zobowiązywanie plantatorów do wyrażenia zgody na potrącenie części ich wynagrodzenia na składkę dla Związku Producentów Cykorii Przemysłowej i Warzyw.
Cykoria złożyła zobowiązanie
Już następnego dnia po wszczęciu postępowania przedsiębiorca zobowiązał się do zmiany zakwestionowanych działań.
– Uznaliśmy, że przyjęcie zobowiązania pozwoli na szybkie wyeliminowanie praktyk szkodliwych dla rolników. Cieszy fakt, że spółka od razu zadeklarowała współpracę z urzędem. Mam nadzieję, że w kolejnych postępowaniach z zakresu przewagi kontraktowej inni przedsiębiorcy zaprezentują podobna postawę – mówi prezes UOKiK, Marek Niechciał.
Cykoria zobowiązała się do skrócenia o dwa miesiące okresu skupu marchwi i zagwarantowania odbioru 85 proc. surowca do końca roku, w którym zaczął się skup. Ponadto rolnicy będą dostarczać produkt w każdym miesiącu proporcjonalnie do całej umówionej ilości (po kilkanaście procent miesięcznie). Wydłuży się też termin informacji o dostawie – z trzech do siedmiu dni, a Cykoria będzie podczas dostawy informować o dacie kolejnej. Ograniczy to ryzyko utraty plonów przez rolników i ułatwi im organizację pracy.
Spółka będzie płaciła swoim kontrahentom w ciągu 45 dni od dostawy lub otrzymania faktury. Ponadto, plantatorzy nie będą już musieli odliczać od swojego wynagrodzenia składki na branżowy związek producentów cykorii.
Umowy muszą być zmienione w ciągu miesiąca od uprawomocnienia się decyzji. Cykoria będzie musiała potem złożyć sprawozdanie z realizacji zobowiązania.
Ustawa działa od ponad pół roku
Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi weszła w życie w lipcu 2017 roku. Jej celem jest m.in. wyeliminowanie nieuczciwych praktyk handlowych w relacjach pomiędzy przedsiębiorcami działającymi w branży rolno-spożywczej.
Wykorzystywanie przewagi kontraktowej przez przedsiębiorcę jest nieuczciwe, jeżeli jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i zagraża istotnemu interesowi drugiej strony albo go narusza.
Zawiadomienie w sprawie podejrzenia stosowania takich praktyk może złożyć dostawca lub nabywca produktów rolnych i spożywczych.
Redakcja AgroNews, fot. flickr.com
