W 2021 roku na terenie naszego kraju w okresie od 15 stycznia do 26 marca stwierdzono 8 przypadków wścieklizny u zwierząt dzikich. Są nimi między innymi lisy padłe oraz poddane eutanazji oraz jeden padły żbik.
Dwa przypadki dotyczą województwa podkarpackiego, pozostałe sześć wykryto w województwie mazowieckim. Główny Inspektorat Weterynarii wdrożył środki przewidziane w przypadku wystąpienia wścieklizny. Wokół miejsc znalezienia padłych zwierząt oraz wyłowionego lisa wyznaczono obszary zagrożone chorobą.
Z czym mamy do czynienia?
Wścieklizna to zakaźna choroba wirusowa, jedna z najniebezpieczniejszych chorób odzwierzęcych. Dotyka centralnego układu nerwowego i są na nią wrażliwe wszystkie gatunki ssaków, również ludzie. Jest to choroba nieuleczalna i prawie zawsze śmiertelna, dlatego niebezpieczeństwo jest bardzo wysokie.
Wirus wścieklizny przenosi się głównie poprzez kontakt śliny zakażonego zwierzęcia z uszkodzoną skórą lub błoną śluzową. Mamy na myśli pogryzienie (zakażenie możliwe jest również m.in. drogą aerogenną, dospojówkową lub poprzez transplantację narządów).
Wścieklizna – objawy
Okres inkubacji wirusa jest różny, trwa od kilku dni do nawet 7 lat. Wiele zależy od dawki wprowadzonego wirusa do organizmu oraz od miejsca zainfekowanego. Przeważnie wynosi on jednak: u małych zwierząt (pies, kot, owca, koza, świnia) – od kilku do 90 dni; u dużych zwierząt (bydło, koniowate) – od kilku do 180 dni.
Występują dwie postacie choroba: cicha lub szałowa. Objawy są różne w zależności od gatunku:
- psy – występuje niepokój, nadmierna pobudliwość, włóczęgostwo, spożywanie niejadalnych przedmiotów, wzmożony popęd płciowy, agresja, ochrypłe szczekanie, ślinotok, opadanie żuchwy z wypadaniem języka, zez, niedowłady kończyn i inne porażenia;
- koty – odnotowuje się podobne objawy jak u psów, przy czym zwierzęta chowają się, uciekają, nieustannie miauczą, zachowują się agresywnie, a śmierć poprzedzona jest zwykle porażeniem kończyn;
- bydło – obserwuje się niestrawność i obniżone łaknienie, wzdęcie, zaparcie lub biegunkę, drgawki poszczególnych grup mięśni, ślinotok, parcie na przeszkody, ciągłe ryczenie, objawy podobne do rui, nienaturalne położenie głowy lub ogona, chwiejność i porażenia kończyn tylnych;
- świnie – występuje lękliwość, ochrypłe chrząkanie, kurczowe ruchy głowy i gryzienie ściółki;
- owce i kozy – odnotowuje się niepokój, wzmożony popęd płciowy, ochrypłe beczenie, nagle porażenia i upadki;
- konie – obserwuje się wpadanie na ściany stajni, drgawki mięśniowe, objawy kolkowe i częste oddawanie moczu;
- zwierzęta dzikie – głównym objawem jest utrata wrodzonego lęku. Występuje także agresja przejawiająca się atakami na zwierzęta domowe, gospodarskie i ludzi. Dodatkowo, u nietoperzy obserwuje się utratę zdolności lotu, nadpobudliwość na dotyk i dźwięk. Przewracanie się na grzbiet i aktywność dzienną niespotykaną u zdrowych osobników.
Nie wszystkie objawy muszą wystąpić u każdego zwierzęcia zakażonego wirusem wścieklizny.
Uwzględniając, iż w Polsce rezerwuarem wirusa wścieklizny jest gatunek lisa rudego, na obszarach o największym ryzyku wystąpienia wścieklizny Inspekcja Weterynaryjna prowadzi szczepienia lisów wolno żyjących. 26 marca zakończono kampanię wiosenną, przeprowadzoną na terenie powiatów: otwockiego, mińskiego oraz na terenie miasta stołecznego Warszawy. Polegała na ręcznym wyłożeniu przynęty zawierającej szczepionkę doustną przeciwko wściekliźnie dla lisów wolno żyjących.
Uwaga! Kolejne przypadki wścieklizny lisów w powiatach mińskim i otwockim na Mazowszu
Bardzo ważne są szczepienia psów
Bądźmy ostrożni, unikajmy kontaktu z dzikimi zwierzętami (lisami, nietoperzami, wiewiórkami, jeżami). Pamiętajmy również o naszych zwierzętach gospodarskich, które są w niebezpieczeństwie. Należy zwrócić uwagę, by pomieszczenia dla inwentarzu były szczelnie zamykane, szczególnie na noc. Bardzo ważne są szczepienia psów. Przypominamy, że zgodnie z art. 56 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, na terytorium Polski obowiązkowemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie podlegają psy po ukończeniu 3 miesiąca życia. Posiadacze psów są zobowiązani zaszczepić psy przeciwko wściekliźnie w terminie 30 dni od dnia ukończenia przez psa trzeciego miesiąca życia. Następnie nie rzadziej niż co 12 miesięcy od dnia ostatniego szczepienia.
Na obszarach występowania wścieklizny zalecane są również szczepienia kotów. Zwierzęta gospodarskie szczepimy, jeśli mogą mieć one kontakt z dzikimi zwierzętami, takimi jak: lis, jenot, kuna itp.
Źródło: WIR
