Sytuacja epizootyczna odnośnie afrykańskiego pomoru świń (ASF) w Polsce staje się coraz bardziej niepokojąca dla producentów trzody. Stale rośnie liczba ognisk ASF w stadach świń i u dzików. Ostatnie 19-te ognisko w gospodarstwie wyznaczono 2 sierpnia 2023 w powiecie chełmskim (woj. lubelskie). Największe w tym roku skupisko ognisk wystąpiło w woj. lubelskim w powiecie parczewskim, gdzie wykryto aż 7 ognisk, ostatnie z nich pojawiło się 27 lipca.
W województwie wielkopolskim wyznaczono do tej pory 3 ogniska u świń w bieżącym roku, z czego ostatnie wystąpiło 24 lipca w gminie Murowana Goślina. ASF pojawił się tam w stadzie liczącym 16 sztuk świń w gospodarstwie ekologicznym, utrzymującym te zwierzęta na powietrzu w zagrodzie.
Liczba ognisk ASF u świń w krajach Unii Europejskiej jest coraz większa
Tylko do 22 lipca zanotowano o 365 ognisk w gospodarstwach więcej niż w całym ubiegłym roku. Jeśli chodzi o ogniska u dzików w Europie – zarejestrowano 5445 przypadków (stan na dzień 22 lipca br.) z czego najwięcej blisko 2 tys. przypadków z Polski. Najwięcej ognisk u świń wystąpiło w Serbii, z kolei w Chorwacji choroba rozprzestrzenia się w zaskakująco szybkim tempie, gdyż pierwsze ognisko ASF wykryto tam pod koniec czerwca br. Poniższa tabela prezentuje jak wygląda sytuacja epidemiologiczna w poszczególnych krajach zgodnie z danymi przekazanymi do unijnego systemu informacji o chorobach zwierząt (ADIS).
| Kraj | Ogniska u świń | Ogniska u dzików |
| Bośnia i Hercegowina | 186 | 1 |
| Bułgaria | 1 | 121 |
| Chorwacja | 112 | 3 |
| Czechy | – | 44 |
| Estonia | 1 | 25 |
| Niemcy | 1 | 748 |
| Grecja | 6 | 2 |
| Węgry | – | 325 |
| Włochy | 6 | 736 |
| Kosowo | 1 | 1 |
| Łotwa | 5 | 290 |
| Litwa | 3 | 215 |
| Mołdawia | 15 | 6 |
| Macedonia Północna | 4 | 21 |
| Polska | 16 * | 1994 |
| Rumunia | 259 | 223 |
| Serbia | 280 | 194 |
| Słowacja | – | 490 |
| Ukraina | 6 | 6 |
| RAZEM | 902 | 5445 |
Ogniska i przypadki afrykańskiego pomoru świń potwierdzone w Europie w 2023 r.
– stan na dzień 22 lipca 2023, źródło: ADIS)
* stan aktualny 19 ognisk
Szczepionki na ASF
W kontekście poważnego zagrożenia ze strony ASF dla sektora rolniczego, narzędziem wspierającym w walce z ASF-em mogą stać się szczepionki. W ostatnich dniach lipca postępy w zakresie wykorzystania szczepionek poczynił rząd wietnamski zatwierdzając komercyjne wykorzystanie dwóch szczepionek przeciw ASF: NAVET-ASFVAC oraz AVAC ASF LIVE. Są to pierwsze na świecie szeroko wykorzystywane preparaty przeciwko pomorowi. Szczepionki zostały opracowane wspólnie przez naukowców z Wietnamu i Stanów Zjednoczonych. Aby szczepionki mogły być wykorzystywane w Europie wymagają one zatwierdzenia przez Europejską Agencję Leków (EMA), które musi być poprzedzone testami bezpieczeństwa i skuteczności. Większość europejskich wirusologów uważa jednak, że w Europie potrzebna jest bardziej szczepionka przeciw ASF dla dzików, gdyż tutaj głównym problemem są infekcje dzików, natomiast w Azji sytuacja jest odwrotna.
Gwałtowne spadki cen tuczników
Oprócz narastającej presji ze strony ASF w ostatnich paru tygodniach obserwujemy gwałtowne spadki cen tuczników.
Obecny i nadchodzący okres to czas bardzo intensywnych prac polowych, które sprzyjają zawleczeniu wirusa do naszego gospodarstwa. Zgodnie z tym, co mówią eksperci w przeważającej większości przypadków pojawia się on w naszym gospodarstwie z naszej winy. Apelujemy zatem do Państwa o ostrożność i stosowanie się do wszelkich zaleceń i dobrych praktyk w tym zakresie. Pamiętajcie szczególnie o zmianie butów, odzieży wierzchniej oraz myciu rąk. To są podstawy w walce z tym wirusem – apeluje WIR.
Więcej szczegółów na temat bioaskuracji, znajdziecie Państwo na naszej stronie internetowej, w zakładce ASF – Bioasekuracja: Dokumenty do pobrania – ASF – bioasekuracja – Wielkopolska Izba Rolnicza (wir.org.pl).
Opracowanie:
Maria Schubert, Andrzej Przepióra
WIR
