W okresie czterech miesięcy 2021 r. odnotowano wzrost wartości eksportu towarów rolno-spożywczych z Polski. Od stycznia do kwietnia 2021 r. sprzedaż towarów rolno-spożywczych za granicę osiągnęła 11,6 mld EUR, o 2,4% więcej niż rok wcześniej.
Wzrost eksportu był wynikiem rosnącej aktywności gospodarczej polskich przedsiębiorców, dobrym przygotowaniem krajowych firm do funkcjonowania w warunkach pandemii oraz utrzymującym się popytem na polskie produkty na rynku międzynarodowym. Konkurencyjność cenową polskich produktów rolno-spożywczych wspierał korzystny dla eksporterów kurs złotego względem euro i dolara amerykańskiego. Jednocześnie import towarów rolno-spożywczych wyniósł 7,7 mld EUR i był nieznacznie (o 0,4%) niższy niż przed rokiem. Dodatnie saldo wymiany handlowej zwiększyło się w porównaniu z tym samym okresem 2020 r. o 8,7%, osiągając 3,9 mld EUR.
Polski handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi
Wpływ na wyniki sprzedaży zagranicznej uzyskiwane przez krajowych eksporterów w okresie styczeń–kwiecień 2021 r. miały także wysokie ceny żywności na rynku światowym.
Struktura geograficzna eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski
W okresie pierwszych czterech miesięcy 2021 r. polskie produkty rolno-spożywcze trafiły do odbiorców w 188 krajach na wszystkich kontynentach. Podobnie jak w latach poprzednich towary te były eksportowane z Polski przede wszystkim na rynek unijny. Dostawy do krajów UE–27 wygenerowały 8,2 mld EUR (wzrost o 3,6%), co stanowiło 71% przychodów uzyskanych z eksportu towarów rolno-spożywczych ogółem.
Struktura geograficzna polskiego eksportu rolno-spożywczego w okresie styczeń–kwiecień 2021 r.
Polski eksport rolno-spożywczy na rynek UE charakteryzuje się znaczną koncentracją geograficzną. Głównym partnerem handlowym Polski pozostają Niemcy. Eksport do tego kraju w okresie czterech miesięcy 2021 r. wyniósł 2,8 mld EUR i był o 5% większy niż przed rokiem. Ważnymi odbiorcami polskich artykułów rolno-spożywczych były także: Francja (692 mln EUR, wzrost o 14%), Niderlandy (671 mln EUR, wzrost o 4%), Włochy (637 mln EUR, wzrost o 13%) oraz Czechy (481 mln EUR, spadek o 3%). Łącznie eksport na rynki wymienionych pięciu krajów wygenerował 5,3 mld EUR, co stanowiło około 45% wartości eksportu do UE-27.
Do krajów pozaunijnych w okresie styczeń–kwiecień 2021 r. wyeksportowano z Polski produkty rolno-spożywcze o wartości 3,4 mld EUR, nieznacznie (o 0,2%) niższej niż
w analogicznym okresie przed rokiem. W tym eksport do krajów Wspólnoty Niepodległych Państw ukształtował się na poziomie 601 mln EUR, o 1% wyższym niż rok wcześniej. Spośród krajów WNP największą wartość osiągnął wywóz na Ukrainę – 256 mln EUR (wzrost o 7%), następnie do Federacji Rosyjskiej – 204 mln EUR (wzrost o 4%) oraz na Białoruś – 90 mln EUR (spadek o 12%).
Eksport do pozostałych krajów (nienależących do UE i WNP) uległ obniżeniu o 1%, do 2,8 mld EUR. Na uwagę zasługuje spadek obrotów w eksporcie na rynek Wielkiej Brytanii (o 14%, do 855 mln EUR), co jest spowodowane m.in zmianami administracyjno-organizacyjnymi we wzajemnych relacjach handlowych w związku z opuszczeniem przez Wielką Brytanię rynku i unii celnej UE, a także zwiększonymi zapasami poczynionymi przez importerów brytyjskich w ostatnim kwartale 2020 r. na poczet pierwszych miesięcy 2021 r.
Znaczącymi odbiorcami krajowych artykułów rolno-spożywczych, podobnie jak w latach poprzednich były także: Arabia Saudyjska (przychody na poziomie 255,5 mln EUR, wzrost o 4%; eksport głównie papierosów i pszenicy), Stany Zjednoczone (186 mln EUR, wzrost o 16%; wywóz przede wszystkim alkoholu, wieprzowiny i wyrobów czekoladowych) oraz Algieria (182 mln EUR, ponad dwukrotny wzrost; 61% wartości eksportu stanowił wywóz pszenicy), a w dalszej kolejności: Maroko (82 mln EUR, blisko trzykrotny wzrost; eksport głównie pszenicy – 89% wartości), Izrael (81 mln EUR, wzrost o 3%; wywóz przede wszystkim cukru i wołowiny), a także Chiny (76 mln EUR, wzrost o 29%; eksport głównie mleka płynnego i śmietany oraz serwatki – łącznie ponad 60 % wartości wywozu) i Norwegia (76 mln EUR, wzrost o 16%; eksport przede wszystkim papierosów – 34% wartości).
Struktura towarowa eksportu produktów rolno-spożywczych z Polski
W strukturze towarowej wartości polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych dominowały mięso, przetwory mięsne oraz żywiec. W okresie czterech miesięcy 2021 r. przychody uzyskane ze sprzedaży zagranicznej tej grupy towarowej były o 3% niższe niż rok wcześniej i wyniosły 2,1 mld EUR, stanowiąc 18% wartości całego polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych. Największy udział w wartości eksportu tej grupy towarowej miały: mięso drobiowe (38% – 787 mln EUR), przetwory mięsne (26% – 532 mln EUR), mięso wołowe (21% – 429 mln EUR) i mięso wieprzowe (12% – 256 mln EUR). Eksport zwierząt żywych oraz pozostałych gatunków mięs był stosunkowo niewielki i stanowił wartościowo odpowiednio 2% i 1% udziału w eksporcie produktów mięsnych z Polski.
W okresie styczeń–kwiecień 2021 r. drugą pod względem wartości pozycję z 14% udziałem w eksporcie produktów rolno-spożywczych z Polski zajmowało ziarno zbóż i przetwory, których sprzedaż, w porównaniu z analogicznym okresem 2020 r., zwiększyła się o 7%, do 1,6 mld EUR.
Wzrost wartości eksportu odnotowano także w przypadku produktów mlecznych – o 8%, do 0,8 mld EUR, cukru i wyrobów cukierniczych – o 6%, do 0,8 mld EUR, a także ryb i przetworów – o 10%, do 0,8 mld EUR. Większa była również wartość wywozu m.in.: kawy, herbaty i kakao – o 3% (0,3 mld EUR), nasion roślin oleistych i tłuszczów roślinnych – o 7% (0,2 mld EUR) oraz alkoholi – o 5% (0,2 mld EUR). Zmniejszeniu uległy natomiast wpływy ze sprzedaży zagranicznej tytoniu i wyrobów tytoniowych (o 5%, do 1,3 mld EUR), warzyw i przetworów (o 2%, do 0,6 mld EUR), oraz soków owocowo-warzywnych (o 10%, do 0,2 mld EUR). Wartość eksportu owoców łącznie z przetworami, podobnie jak w analogicznym okresie 2020 r., wyniosła 0,5 mld EUR.
Struktura towarowa polskiego eksportu rolno-spożywczego w okresie styczeń–kwiecień 2021 r.
Udział eksportu artykułów rolno-spożywczych w polskim eksporcie ogółem
W okresie pierwszych czterech miesięcy 2021 r. odnotowano spadek udziału wpływów uzyskanych ze sprzedaży zagranicznej artykułów rolno-spożywczych w polskim eksporcie ogółem. W okresie styczeń–kwiecień 2021 r. udział ten wyniósł 12,9% wobec 15,2% w porównywalnym okresie 2020 r.
Na podstawie Biura Analiz i Strategii Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa
