Jedyną stałą rzeczą na świecie jest zmiana, która wymaga od człowieka nieustannego uczenia się elastyczności w myśleniu, podejmowaniu decyzji i działaniu. Tak też jest w rolnictwie. Jeśli dzisiaj nie podążysz za zmianami, jutro cię nie ma. Grupa Producentów Rolnych NATURA zdradza, dlaczego postawiła na rolnictwo zrównoważone.
Grupa Producentów Rolnych NATURA. Kierunek: rolnictwo zrównoważone
Rolnictwo stoi dzisiaj przed bardzo trudnym wyzwaniem. Jak produkować więcej żywności przy kurczących się zasobach naturalnych i zapewnić stabilność działalności rolniczej w dobie intensywnych zmian na świecie? Czy idea zrównoważenia odpowiada na te wyzwania, zapytaliśmy p. Adama Ścibiora, dyrektora gospodarstwa rolnego Natura Sp. z o.o w Rumsku (powiat słupski), pilotażowego gospodarstwa Polskiego Stowarzyszenia Rolnictwa Zrównoważonego ASAP.
Adam Ścibior: „Nasze gospodarstwo już od kilku lat wykorzystuje w produkcji dobre praktyki rolnicze. Ich wprowadzenie było m. in. konsekwencją realizacji zadań, jakie stawiają nam różnego rodzaju certyfikaty jakości, w tym HACCP, czy Global G.A.P. oraz spełnieniem wymagań związanych z otrzymaniem unijnych subwencji i dopłat.
Dzięki tym praktykom usprawniliśmy proces zarządzania w naszym gospodarstwie. Zwiększyliśmy kontrolę nad poszczególnymi czynnikami produkcji. Przez to zyskaliśmy większą elastyczność działania w sytuacjach kryzysowych. A tych w rolnictwie nigdy nie brakuje. Taka kontrola czyni nas mniej podatnymi na wahania koniunktury. Możemy zatem mówić o większej stabilności prowadzonego przez nas biznesu.
Co równie ważne, rolnictwo zrównoważone wpisuje się w zasady etyczne, jakie wyznajemy. Chodzi tu o produkowanie żywności z jednoczesnym poszanowaniem zasobów naturalnych i tworzeniem dobrych relacji z otoczeniem.
Dostosowanie się do wymagań certyfikatów jakości produkcji rolnej i zasad rolnictwa zrównoważonego wymagało i wciąż wymaga od nas nieustannej pracy. Warto jednak dotrzymać kroku zachodzącym zmianom na świecie i świadomie budować swoją markę na dynamicznie zmieniającym się rynku żywności”.
Zysk gospodarstwa i stabilność ekonomiczna
Adam Ścibor: Stabilność ekonomiczną gospodarstwa zapewnia nam zróżnicowanie struktury produkcji (uprawa zbóż, ziemniaków przemysłowych, materiału nasiennego zbóż i sadzeniaków ziemniaka). Dbamy również o odpowiedni dobór i zróżnicowanie zasiewów w planie rotacyjnym naszych upraw. W polu natomiast stawiamy na praktyki rolnictwa precyzyjnego takie, jak GPS, jazda równoległa w ciągnikach, czy precyzyjne siewniki. Pozwalają nam one kontrolować i sukcesywnie obniżać koszty produkcji.
Posiadamy również certyfikaty jakości, m.in.: Global G.A.P., HACCP, ISO i REDcert. Dzięki nim gwarantujemy naszym odbiorcom dobrej jakości, bezpieczne produkty rolne. To czyni nas rzetelnym i niezawodnym dostawcą. Naszą produkcję opieramy przede wszystkim na kontraktach. Przez to unikamy problemów wynikających z wahań cen rynkowych oraz nakładów związanych z wydłużonym magazynowaniem płodów rolnych.
Ochrona eksploatowanych zasobów naturalnych
Rolnictwo zrównoważone dla grupy jest bardzo ważne. W aspekcie ochrony środowiska gospodarstwo dba o dobry stan uprawianej gleby, stosuje precyzyjne nawożenie i integrowaną ochronę roślin. Podejmuje także działania na rzecz lokalnej bioróżnorodności i utrzymania czystości powietrza.
Adam Ścibor: „Staramy się zapewnić glebie odpowiedni poziom materii organicznej. Wykorzystujemy więc takie praktyki, jak: kontrola pH gleby, stosowanie poplonów, okrywy zimowej pól, przeorywanie słomy, czy nawożenie organiczne i odpowiednie zmianowanie upraw.
Utrzymanie właściwego poziomu materii w glebie wymaga jednocześnie działań poprawiających strukturę gleby i praktyk przeciwerozyjnych. W gospodarstwie Natura łączy się prace polowe, aby nie dopuścić do nadmiernego ugniatania gleby. Kontroluje się także ciśnienie w oponach maszyn. A przed i po uprawie ziemniaków – wykonuje głęboszowanie na głębokość maksymalnie do 30 cm. W okresie zimowym pola gospodarstwa pozostają okryte. To pozwala zatrzymać wodę pochodzącą z opadów tego okresu i zapobiec jej niekontrolowanym spływom. Z uwagi na nierówną powierzchnię pól, ich skłony, które trudne są w uprawie, obsiewa się trawą”.
Troska gospodarstwa o ekosystem
Agronom gospodarstwa, Arkadiusz Puchała: „Mamy świadomość tego, że nawozy i środki ochrony roślin mogą poważnie zaszkodzić środowisku i wpłynąć negatywnie na zdrowie człowieka. Dlatego w zabiegach z ich użyciem stawiamy na całkowitą precyzję. Nawożenie opieramy na badaniach gleby, które pokazuje poziom zasobności naszych pól w najważniejsze składniki odżywcze. Dzięki tym danym, dostarczamy glebie i roślinom wyłącznie brakującą ilość tych składników, nie dopuszczając do przenawożenia gleby. Stosujemy również zasady integrowanej ochrony upraw. A środki ochrony roślin i nawozy aplikujemy z wykorzystaniem technologii GPS oraz nowoczesnych rozwiązań w maszynach rolniczych. Umożliwia nam to stosowanie zmiennych miejscowo dawek, w precyzyjnej ilości, podawanych w odpowiednim czasie i w sposób mniej ingerujący w lokalny ekosystem.
Troska gospodarstwa o ekosystem przejawia się również w jego działaniach na rzecz zachowania lokalnej bioróżnorodności, która zapewnia mu tak ważną dla upraw równowagę biologiczną. W tym aspekcie Natura stawia na zalesianie okolic i utrzymanie zieleni w sąsiedztwie swoich pól. Dokarmia też zwierzęta w lesie, zatrzymując je tym samym w ich naturalnym siedlisku. Przez to nie wyrządzają one tak dotkliwych szkód w polu”.
Społeczna odpowiedzialność
Adam Ścibor: „Nasze gospodarstwo funkcjonuje i rozwija się przede wszystkim dzięki naszym pracownikom. To w większości młoda, chętnie ucząca się od swoich doświadczonych kolegów i oddana temu, co robi, kadra. Doceniamy ich pracę i przywiązanie do firmy oraz zasad, które w niej panują. Staramy się wspierać ich rozwój zawodowy poprzez szkolenia oraz dbać o dobre relacje w zarówno w pracy, jak i poza nią.
Pamiętamy też o tym, że nasza działalność rolnicza ma wpływ na życie okolicznych mieszkańców.
Chcemy zatem, aby poprzez działania, polegające na naszym zaangażowaniu w poprawę lokalnej infrastruktury i wsparciu społecznej aktywności naukowej, kulturalnej, czy sportowej, ta obecność w ich życiu zaowocowała obopólnymi korzyściami.
Zmiana z intensywnego na bardziej zrównoważony sposób gospodarowania wymaga czasu. Dopiero w określonej jego perspektywie możliwa jest ocena efektów tej zmiany. W naszym gospodarstwie rolnym pozytywne efekty wynikające ze stosowania praktyk rolnictwa zrównoważonego są już coraz bardziej widoczne. To utwierdza nas w przekonaniu, że warto postawić na zrównoważony rozwój.
Redakcja ASAP
Opracowanie: Polskie Stowarzyszenie Rolnictwa Zrównoważonego ASAP na podstawie wywiadu z p. Adamem Ścibiorem, dyrektorem GPR Natura Sp. z o.o. w Rumsku oraz z agronomem p. Arkadiuszem Pruchałą.
