Odpowiadając na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 10 stycznia 2024 r. w sprawie zmiany terminów rozliczania realizacji ekoschematów, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stefan Krajewski przekazał rolnikom informacje.
Odnosząc się do kwestii rozliczania ekoschematów w kontekście roku kalendarzowego lub agrotechnicznego, zaznaczył, że ekoschematy są rodzajem płatności bezpośrednich i są interwencjami rocznymi. Oznacza to, że Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji weryfikuje i rozlicza rolników w odniesieniu do informacji zawartych we wniosku o przyznanie płatności w danym roku.
Jedynie w przypadku realizacji praktyki Opracowanie i przestrzeganie planu nawozowego może być zastosowane odmienne podejście. Wynika ono z tego, że wymogiem jest zarówno opracowanie, jak i przestrzeganie planu nawozowego. W efekcie opracowania planu nawozowego rolnik posiada dokument, który jest możliwy do weryfikacji, a z kolei przestrzeganie planu nawozowego może być weryfikowane w oparciu o zapisy z rejestru zabiegów agrotechnicznych.
Uwzględniając, że plan nawozowy ma obejmować wszystkie grunty orne (GO) i trwałe użytki zielone (TUZ) w gospodarstwie, dopuszczono możliwość jego sporządzenia w dwóch etapach:
- w terminie 25 dni od dnia, w którym upływa termin składania wniosków o przyznanie płatności (dla upraw zarówno jarych, jak i ozimych zasianych w roku N-1, ale deklarowanych w danym roku we wniosku o przyznanie płatności jako plon główny) lub
- do dnia 30 września roku, w którym został złożony wniosek o przyznanie płatności – w przypadku upraw ozimych wysiewanych w roku złożenia tego wniosku, które będą plonem główny w roku kolejnym, o ile uprawy ozime nie zostały uwzględnione w pierwszym planie.
Ważne jest jedynie aby pomoc za dany plan nawożenia w odniesieniu do tej samej powierzchni wypłacana była tylko raz (rolnik, który opracował plan nawożenia do 30 września roku N na lata N/N+1 oraz w roku N ubiega się o płatności w ramach praktyki Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia, nie może otrzymać płatności w ramach ww. praktyki na podstawie tego samego planu do tej samej powierzchni w roku N+1).
Niezależnie od powyższego w kontekście możliwości łączenia niektórych praktyk, nie ma znaczenia czy stosowany do rozliczenia ekoschematów jest rok agrotechniczny, czy kalendarzowy. Istotne jest, aby nie dochodziło do podwójnego finansowania, tzn. aby nie było podwójnej płatności za realizację tych samych celów środowiskowych albo tych samych praktyk. Dlatego też oraz mając na uwadze, że w przypadku realizacji praktyki Uproszczone systemy upraw wymogiem jest pozostawienie na polu po zbiorze uprawy w plonie głównym całości resztek pożniwnych w formie mulczu, a w przypadku praktyki Wymieszanie słomy z glebą wymogiem jest rozdrobnienie słomy po zbiorze plonu głównego i wymieszania jej z glebą bądź jej przyorania nie ma możliwości łączenia tych praktyk. Ponadto, należy zwrócić uwagę, że ww. praktyki są wykonywane w tym samym okresie, tzn. wymieszanie słomy z glebą (bądź jej przyoranie) w ramach praktyki wykonuje się zaraz po żniwach. Umożliwienie ączenia w celu uzyskania płatności w ramach tych praktyk oznaczałoby zatem dwukrotne płacenie za de facto te same czynności.
Odnosząc się z kolei do przedstawionego w piśmie przykładu kukurydzy z zastosowaniem wiosennej orki i pozostawionym po zbiorze mulczem, należałoby zaznaczyć, że niezależnie od podejścia czy byłby to rok agrotechniczny czy kalendarzowy, w obydwu przypadkach rolnik ze względu na zastosowanie wiosennej orki nie spełniłby warunku prowadzenia uproszczonej uprawy.
„Reasumując pragnę jeszcze zwrócić uwagę, że zmiana podejścia do roku wdrażania ekoschematów mogłaby prowadzić do nierównego traktowania rolników, którzy realizowali swoje zobowiązania w danym roku kalendarzowym” – czytamy w piśmie MRiRW.
wystąpienie KRIR>>>
odpowiedź MRiRW>>>
Małgorzata Ramatowska
KRIR
